تعریف مقاومت فشاری بتن

مقاومت فشاری بتن:
مقاومت فشاری، توانایی ماده یا سازه در تحمل بارهای وارده بدون رخ دادن ترک یا تغییرشکل است. مقاومت فشاری بتن به عنوان یکی از مهم ترین نقاط مثبت این ماده شناخته می شود.

این ویژگی معمولا به عنوان معیاری برای ارزیابی کیفیت کلی بتن و همچنین توصیف ویژگی های دیگر آن نظیر روانی و یکنواختی مورد استفاده قرار می گیرد.

در صورت ساخت اصولی مخلوط سیمانی، مقاومت فشاری آن می تواند به اندازه یک سنگ سخت طبیعی باشد.

واحد مقاومت فشاری بتن:
مقاومت فشاری با واحد مگاپاسکال (MPa) در سیستم SI و واحد پوند بر اینچ مربع (psi) در سیستم واحدهای اندازه گیری آمریکایی نمایش داده می شود.

استحکام فشاری بتن در حالت معمولی در بازه 15 تا 30 مگاپاسکال تغییر می کند. البته برای سازه های صنعتی و تجاری سقف این بازه بیشتر خواهد بود.

رابطه مقاومت فشاری با سن بتن:
استحکام فشاری بتن با گذشت زمان افزایش می یابد. بنابراین هرچه سن بتن بالاتر باشد، مقاومت فشاری آن نیز بیشتر خواهد بود. جدول زیر، روند افزایش استحکام فشاری بتن در طول زمان را نشان می دهد.

سن بتن (تعداد روز سپری شده از زمان ساخت بتن) و درصد مقاومت فشاری

• 1 روز 16 درصد.
• 3 روز 40 درصد.
• 7 روز 65 درصد.
• 14 روز 90 درصد.
• 28 روز 99 درصد.

طبق جدول بالا، استحکام فشاری بتن پس از 28 روز به 99 درصد مقاومت واقعی خود می رسد. به همین دلیل، معمولا هنگامی که صحبت از استحکام فشاری بتن می شود، منظور مقاومت 28 روزه آن است.

عیار بتن:
حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز بتن برای ساخت یک سازه بتنی با عنوان «عیار بتن» (Grade of Concrete) شناخته می شود.

نمایش این عیار به صورت ترکیبی از حرف انگلیسی M با عدد مقاومت فشاری مورد نیاز (بر حسب مگاپاسکال) است.

به عنوان مثال، عیار بتنی با مقاومت فشاری 20 مگاپاسکال، M20 خواهد بود. بتن های دارای مقاومت فشاری پایین (M15 تا M25) معمولا برای ساخت سازه های کوچک و بتن های دارای مقاومت فشاری بالا ( M30 به بالا) برای ساخت سازه های بزرگ استفاده می شوند.

در جدول زیر، رابطه بین عیار بتن با مقاومت فشاری 7 روزه و 28 روزه آن را نمایش داده شده است.

به دلیل محدودیت های زمانی انجام آزمایش در برخی از پروژه ها، از مقاومت فشاری 7 روزه به عنوان معیاری برای کنترل کیفیت استفاده می شود.

توجه داشته باشید که در این حالت باید مقاومت فشاری 7 روزه را مطابق جدول بالا به مقاومت فشاری 28 روزه تبدیل کرد. به علاوه، برای اعتبارسنجی نتایج می توان چندین نمونه را در بازه های زمانی مشخص، مورد آزمایش قرار داد.

عوامل متعددی بر روی مقاومت فشاری بتن تأثیرگذار هستند که در بخش بعدی به معرفی آن ها می پردازیم.