شیل منبسط شده

شیل منبسط شده یک نوع سنگدانه است که ماده اولیه آن سنگ شیل بوده که یک نوع سنگ رسی است. این محصول مشابه لیکا است با این تفاوت که دانه های لیکا از خاک رس تهیه می شوند. شیل منبسط شده در آلمان به لیاپور، در انگلستان به آگلیت، در روسیه به کرامزیت و در آمریکا به هابدیت معروف است. از این محصول می توان به عنوان سبکدانه در بتن و بلوک سیمانی استفاده نمود. این محصول با استفاده از عملیات حرارتی در یک کوره گردان و حرارت دادن مواد اولیه تا دمای 1200 درجا سانتیگراد به مدت 5 تا 10 دقیقه تولید می شود.

این محصول دارای دانه بندی 0 تا 20 میلیمتر و چگالی انبوهی بین 500 تا 800 کیلوگرم بر متر مکعب است. قشر خارجی آن دارای بافت شیشه ای و رنگ اخرایی تا قهو ه ای بوده که وجود یک بافت اسفنجی متخلخل در داخل دانه تا حدود 70 درصد فضای کل، ایجاد خواص ویژه ای از جمله وزن کم، رسانایی حرارتی پایین و …. نموده است.این محصول در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مورد ارزیابی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات ارائه شده مجاز است.

الزامات شیل منبسط شده

استفاده از این محصول به عنوان سبکدانه در بتن و بلوک سیمانی به شرط رعایت تمامی الزامات زیر بلامانع است.رعایت استاندارد ملی ایران به شماره 7657 الزامی است.از لحاظ ویژگی های شیمیایی، مواد زیان آور موجود در سنگدانه های سبک باید درحد مجاز به شرح زیر باشد.

ناخالصی های آلی

ناخالصی های آلی سنگدانه های سبک که از طریق آزمون تعیین می شود. طبق روش استاندارد ملی ایران به شماره 4979، نباید رنگی تیره تر از استاندارد ایجاد کند مگر آنکه ثابت شود که تغییر رنگ پس از آزمون به دلیل وجود مقادیر کمی از موادی است برای بتن زیان آور نیست.

لکه گذاری

لکه ایجاد شده توسط یک سنگدانه سبک با شاخص 60 یا بیشتر به واسطه وجود مقداری آهن، که با تجزیه شیمیایی اندازه گیری می شود باید معادل یا بیشتر از 1/5 میلیگرم در 200 گرم نمونه باشد.

افت ناشی از سرخ شدن

افت ناشی از سرخ شدن سنگدانه های سبک به دست آمده از فرآورده های جنبی سوخت زغال سنگ با کک (استاندارد ملی ایران به شماره 1692) نباید بیشتر از 12 درصد و افت سرخ شدن سایر سنگدانه های سبک نباید بیشتر از 5 درصد باشد.از لحاظ ویژگی های فیزیکی، سنگدانه های سبک تحت آزمون باید مطابق الزامات زیر باشند.

کلوخه های رسی و ذرات خرد شونده

مقدار کلوخه های رسی نباید بیشتر از 2 درصد وزن نمونه خشک باشد.الزام خاصی برای دانه بندی پیشنهاد نمی شود و دانه بندی می توان بر اساس درخواست متقاضی تولید شود.برای اطمینان از یکنواختی در دانه بندی محموله های متوالی سنگدانه های سبک مدول نرمی نمونه های برداشت شده از محموله ها باید در فواصل زمانی مقرر شده توسط خریدار تعیین شود.مدول نرمی سنگدانه های سبک در هر محصول نباید بیش از 7 درصد از نمونه هایی که برای آزمون های تعیین کیفیت ارائه شده تفاوت داشته باشد. مگر آنکه برای تولید بتنی در موارد خاص استفاده شود.

بیرون پریدگی

نمونه های بتنی ساخته شده با سنگدانه های سبک که مطابق استاندارد ملی ایران به شماره 7657 مورد آزمایش قرار می گیرند نباید هیچ گونه بیرون پردیگی سطحی را نشان دهد.در صورت لزوم، سنگدانه های سبک باید از طریق آزمون یا عملکرد میدانی، پایداری لازم در برابر یخ زدن و آب شدن را داشته باشند.جمع شدگی ناشی از خشک شدن نمونه های بتنی ساخته شده با این سنگدانه ها استاندارد ملی ایران به شماره 7657 آزمایش می شوند باید حداکثر 0/1 درصد باشد.اخذ گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس از راه اندازی خط تولید از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامی است.