ستون عضوی است که معمولاً به صورت عمودی در ساختمان نصب می شود و نیروی محوری را تحمل می کند. نیروهای محوری به صورت نیروی فشاری ناشی از بار مرده و بار زنده وارده بر سطح کف طبقات است که به طور مستقیم و یا از طریق تیر به ستون منتقل می شود. علاوه بر نیروی فشاری، در قاب های خمشی، ستون ها تحت تأثیر لنگر ناشی از بارهای قائم و جانبی به علت اتصال صلب تیر به ستون نیز قرار دارند. سهم هر ستون از بار طبقه، مساحتی محصور در نصف فاصله ی ستون مورد نظر و ستون های پیرامونی آن است که به آن سطح بارگیر گفته می شود.
کمانش اعضای تحت فشار
کمانش یعنی ناپایداری و از بین رفتن عضو، تحت تغییرشکل های جانبی زیاد که به علت نیروها یا تنش های فشاری رخ می دهد. در اعضای تحت فشار، علاوه بر انهدام یا تسلیم مصالح تحت تنش های فشاری، کمانش یا از بین رفتن پایداری ارتجاعی عضو می تواند تحت تنش های به مراتب کوچک تر از مقاومت نهایی مصالح، باعث خرابی گردد. این موضوع را می توان با اعمال نیروی فشاری به یک خط کش تجربه نمود. در عضو ساخته شده از نیمرخ فو لادی (مثال یک ستون فو لادی) کمانش به دو صورت ممکن است رخ دهد.
نیروی کمانشی ستون نسبت مستقیم با مقطع ستون و نسبت عکس با ارتفاع آن در حد فاصل طبقات دارد. یعنی هر چه ابعاد مقطع ستون بزرگ تر باشد، نیروی کمانش آن بزرگ تر و هر چه ارتفاع آن بلندتر باشد، نیروی کمانش آن کوچک تر است.با افزایش نسبت لاغری، ستون لاغرتر شده و ظرفیت باربری فشاری آن کاهش می یابد. یک نیمرخ فو لادی ترکیبی از ورق های فو لادی نازک است (ورق های بال و جان). این اجزای نازک اگر به عللی تحت تنش های فشاری قرار گیرند کمانه می کنند و در نتیجه قسمتی از نیمرخ، خاصیت باربری خود را از دست می دهد. به این پدیده کمانش موضعی می گویند.
ستون مشبک
یک ستون مشبک یک نوع عضو فشاری است که از دو عضو مساوی و موازی هم که از هم فاصله دارند تشکیل شده است و این دو عضو به یکدیگر فقط در چند نقطه متصل هستند. این عضوها اغلب در اعضای فشاری سبک و ستون های سازه های فلزی سبک استفاده می شوند. مقاطع دوبل ناودانی اغلب به عنوان مقاطع ستون های بست دار استفاده می شوند که به وسیله بست ها فقط در چند نقطه به هم متصل می شوند بست ها معمولاً برای تحمل ممان خمشی و نیروی برشی برابر 5/2 درصد مجموع نیروی محوری برای کل عضو فشاری در هر نقطه از طول آن عضو طراحی می شوند.
و این نیروها بین دو بست موازی هم تقسیم می شود و بست ها به طور یکنواخت در طول عضو فشاری قرار می گیرند. به واسطه نیروهای جانبی (باد یا زلزله) ستون های مشبک بایستی نیروهای جانبی به علاوه نیروی فشاری محوری اولیه را تحمل کنند و به همین دلیل این اعضاء مثل تیرستون رفتار می کنند.متداولترین نوع ستون در ایران ستون های مرکبی است که دو تیرآهن در کنار هم قرار گرفته و قیدهای افقی یا چپ و راست، این نیمرخ ها را به هم متصل می کند. البته بست های چپ و راست که شکل های مثلثی را به وجود می آورند، دارای مقاومت بهتری نسبت به بست های موازی هستند. در مورد این گونه ستون ها، به ویژه ستون با بست موازی نکات زیر را رعایت کرد: