آزمایش های تعیین ناهمواری روسازی

ناهمواری یک شاخص با اهمیت در رابطه با راحتی سواری و ایمنی راه است. برای راننده اتومبیل، رانندگی در راه های ناهموار به معنی فقدان راحتی و کاهش سرعت، خرابی احتمالی وسیله نقلیه و افزایش هزینه های عملیات تعمیر و نگهداری است. بنابراین ناهمواری یک نوع شاخص وضعیت است که باید به هنگام ارزیابی روسازی را ه های اصلی به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.

در عصر حاضر، در بسیاری از کشورها از ناهمواری های اندازه گیری شده در راه ها برای تعمیر و نگهداری روسازی ها، چه در سطح شبکه و چه در سطح پروژه، استفاده فراوان می شود. استفاده از این شاخص در سطح شبکه به منظور تقسیم شبکه به زیر بخش های یکنواخت، تعیین حدود رواداری وضعیت قابل قبول و تعیین اولویت های ترمیم و نگهداری صورت می گیرد. برخی از سازما ن های متولی اداره را ه ها نشانه وضعیت ناهمواری (IRI) را با سایر نشانه های وضعیت، نظیر وضعیت خرابی (PCI) ترکیب می کنند تا نشانه مرکبی به دست آید.

در عین حال، تشخیص این نکته اهمیت دارد که اگر چه ناهمواری معیاری برای راحتی استفاده کنندگان و نشانه ای برای ایمنی در رانندگی است لیکن، پارامتر بخودی خودبرای تعیین میزان ترمیم و نگهداری ها کافی نیست. علاوه بر این، ممکن است شاخص ناهمواری مناسب ترین زمانبندی را از نظر اقتصادی برای اجرای ترمیم اساسی به دست ندهد.

برای مثال یک روسازی آسفالتی ممکن است که از لحاظ ساز ه ای دارای نقص بوده و دچار ترک های پوست سوسماری با شدت کم شده باشد ولی، از نظر راحتی سفر و کیفیت سواری هنوز درسطح قابل قبولی باشد. با این وجود، این روسازی باید قبل از اینکه زمان بهینه ترمیم آن سپری شود، در فهرست ارزیابی فوری و تفصیلی در سطح پروژه و ترمیم سازه ای قرار گیرد.

اندازه گیری ناهمواری ها در سطح پروژه، به منظور تعین سطوح با ناهمواری بیش از حد مجاز و همچنین کنترل کیفیت روسازی در مرحله ساخت است. سطوح با ناهمواری بیش از حد مجاز را می توان با بررسی منحنی تغییرات نشانه ناهمواری نسبت به مسافت شناسایی نمود. کنترل کیفیت در مرحله ساخت را نیز می توان با تعیین حدود رواداری قابل قبول برای ناهموار ی ها اعمال نمود. این حدود باید در رابطه با روش های خاص تحلیلی بکار برده شوند که در بخش ارزیابی روسازی ها به آنها اشاره شده است.

در حال حاضر، سازمان های مسئول حفظ و نگهداری روسازی راه ها از نشانه های ناهمواری متعددی برای ارزیابی روسازی ها استفاده می کنند. این نشانه ها یا براساس تحلیل نیمرخ طولی روسازی و یا براساس انداز ه گیری های راه سنج استوار هستند. این روش انداز ه گیری به سیستم اندازه گیری ناهمواری براساس پاسخ روسازی موسوم است.

نشانه های به دست آمده از سیستم نوع پاسخ، به نوع وسیله نقلیه وابسته هستند و به دلیل آنکه، ویزگی های وسیله نقلیه در طول زمان تغییر می کند، بنابراین حتی اگر مجدداً از همان وسیله نقلیه برای آزمایش استفاده شود، معمولاً همان نتایج اولیه حاصل نمی شود. به عبارت دیگر نتایج غیر قابل تکرار خواهند بود در حالی که، نشانه های حاصل از تحلیل نیمرخ طولی سطح روسازی قابل تکرار هستند.