نقاط کنترل عمودی چه هستند؟
«نقاط کنترل عمودی» (Vertical Control Points)، امکان پیاده کردن نقاط طراحی بر روی ترازهای مشخص شده را فراهم می کنند.
نقاط کنترل عمودی نسبت به یک تراز مبنا نظیر یک تیر چوبی تعیین می شوند. البته می توان این نقاط را نسبت به نزدیک ترین جاده یا عوارض زمین نیز مشخص کرد.
ابزارهای مورد استفاده برای علامت گذاری نقاط کنترل عمودی عبارت هستند از:
نقطه مبنای موقتی چیست؟
«نقطه مبنای موقتی» (Temporary Bench Marck) یا به اختصار «TBM»، یک نقطه ثابت با ارتفاع مشخص بر روی سطح زمین است.
نقطه مبنای موقتی باید در مراحل اولیه پیکتاژ ایجاد شود.
این نقطه، شروع پیاده کردن طرح و تمام ترازهای مرتبط است. در صورت امکان باید نقطه مبنای موقتی نسبت به یک مبنای ثابت مانند دریچه فاضلاب، تیر برق یا المان های ثابت دیگر ایجاد شود.
امکان اشتباه در خواندن ارتفاع های منفی زیاد است. به همین دلیل، نقطه مبنای موقتی به گونه ای تعیین می شود که تمام ارتفاع های بعدی، نسبت به آن در موقعیت مثبت قرار داشته باشند.
محل قرارگیری نقطه مبنای موقتی باید در تمام نقشه ها و طرح ها مشخص شود.
ارتفاع و ترازهای موجود در نقشه ها معمولا با واحد متر و تا سه رقم اعشار نمایش داده می شوند.
تعیین نقاط کنترل افقی و عمودی معمولا در مرحله ترازیابی (تدیجی، شعاعی) و توسط دستگاه تئودولیت یا تجهیزات مشابه صورت می گیرد.
ترازهای موجود باید با یکای متر و تا سه رقم اعشار بر روی طرح ها و نقشه های سازه نمایش داده شوند.
به علاوه، ترازهای مورد نظر درون یک کادر (مستطیلی) و ترازهای فعلی به صورت عادی نوشته می شوند.
موقعیت یابی چیست؟
یکی از اهداف اصلی پیکتاژ، اطمینان از قرارگیری نقاط طراحی بر روی محل دقیقشان است. روش های مختلفی برای تعیین مختصات نقاط طراحی وجود دارند.
این روش ها بر اساس پیچیدگی، دقت مورد نیاز، تجهیزات در دسترس و مهارت کارکنان، به روش های ساده، مشاهداتی و مختصاتی تقسیم بندی می شوند.
وسایل ساده: در صورتی که طرح سازه ساده و ابعاد آن کوچک باشد، پیاده کردن المان ها بر روی زمین با استفاده از وسایل ساده ای نظیر متر و گونیا نیز قابل اجرا است.
در این روش از اصول تقاطع، درونیابی، بیرون یابی و اخراج عمود (آفست) استفاده می شود.
مشاهداتی:
در این روش، برای هر نقطه از طرح، پارامترهایی نظیر طول، امتداد، زاویه و یا اختلاف ارتفاع به صورت محاسباتی از روی نقشه استخراج شده و توسط وسایل ساده یا تجهیزات پیشرفته بر روی زمین علامت گذاری می شوند.
مختصاتی:
این روش با استخراج نقاط طرح، انتقال آن ها به دوربین و علامت گذاری تمام نقاط بر روی زمین انجام می گیرد.
دقت روش های مختصاتی و موقعیت یابی از دیگر روش ها بیشتر است.