سنگدانه مناسب برای واش بتن

سنگدانه مناسب برای واش بتن کدام است؟
به منظور انتخاب سنگدانه های مناسب برای ساخت واش بتن، ابتدا باید با تأثیر ویژگی های فیزیکی این مواد بر روی خواص بتن تازه و سخت شده آشنا شد.

از ویژگی های مهم سنگدانه می توان به رنگ، ابعاد، دانه بندی، شکل، بافت و دوام اشاره کرد. در ادامه، تأثیر هر یک از این موارد را بر روی واش بتن مورد بررسی قرار می دهیم.

تأثیر رنگ سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
رنگ واش بتن به رنگ سنگدانه های ریز و درشت موجود در آن بستگی دارد. سنگدانه های ریز و درشت دارای رنگ های مختلفی نظیر سفید، سیاه، سبز، خاکستری، قهوه ای و قرمز هستند.

برای بتن هایی که سطح آن ها به مقدار کمی ساییده شده باشد، رنگ سنگدانه های ریز غالب خواهد بود. در صورت بیرون زدن سنگدانه های درشت، رنگ سطح از رنگ این مواد پیروی خواهد کرد.

در این حالت، رنگ ملات سیمانی بین سنگدانه های درشت نیز مشخص می شود.

تأثیر ابعاد سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
سنگدانه های مورد استفاده برای واش بتن معمولا سنگ ریزه تا سنگ های بزرگ هستند. در صورت بتن ریزی توسط پمپ بتن و لوله، حداکثر ابعاد سنگدانه های قابل استفاده تا 20 میلی متر کاهش می یابد.

اندازه سنگدانه باید با کاربری مورد نظر واش بتن مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، سنگ ریزه های 3 تا 6 میلی متری، گزینه ایدئالی برای کف استخر و پیاده روهای شلوغ هستند.

در صورتی که پیاده رو برای عبور بدون کفش طراحی شده باشد، ابعاد سنگدانه نباید از 10 میلی متر تجاوز کند. ابعاد درشت، سطح زبر و آزاردهنده ای را برای کف پا به وجود می آورند.

سنگدانه هایی با حداکثر ابعاد 20 میلی متر برای ساخت محل عبور دوچرخه یا موتور مناسب هستند. این سنگدانه ها، سطح خوبی را برای زهکشی و تخلیه آب فراهم می کنند.

حداکثر میزان سطح نمایان سنگدانه، یک سوم اندازه آن است. این مقدار، به منظور اطمینان از فرو رفتن مناسب مصالح درون ملات سیمانی و جلوگیری از کنده شدن آن ها بر اثر پیوند نامناسب در نظر گرفته می شود.

تأثیر دانه بندی سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
به طور کلی، ذرات کوچک تر از 5 میلی متر به عنوان سنگدانه های ریز و ذرات بزرگ تر از 5 میلی متر به عنوان سنگدانه های درشت در نظر گرفته می شوند. دانه بندی، توزیع ابعاد ذرات موجود در مخلوط بتن است.

این ویژگی، تأثیر زیادی بر روی کارایی، چسبندگی و جداشدگی ملات سیمانی دارد.

در صورتی که بتن دارای دانه بندی پیوسته و یکنواخت باشد، سنگدانه های درشت کمتر بر روی سطح نمایان خواهند شد.

در این حالت، ملات سیمانی و ذرات ماسه، رنگ نهایی سطح را تعیین می کنند. برای نمایش بهتر سنگدانه های درشت، از دانه بندی گسسته (حذف ذرات با ابعاد متوسط) استفاده می شود.

با محدود کردن ابعاد ذرات ریز به کمتر از 5 میلی متر و افزایش به کارگیری ذرات با ابعاد 7 تا 10 میلی متر، واش بتن با سطح یکنواخت به دست می آید.

تأثیر شکل سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
شکل سنگدانه ها بر روی کارایی بتن تازه و مقاومت بتن سخت شده تأثیر می گذارد. سنگدانه های گرد و صاف، افزایش کارایی و سنگدانه های مکعبی و زبر، افزایش مقاومت را در پی دارند.

تأثیر سنگدانه های تخت و بلند بر روی هر دو ویژگی کارایی و مقاومت، منفی است. تا حد ممکن باید به کارگیری این سنگدانه ها را در مخلوط بتن محدود کرد.

در صورت استفاده از سنگدانه های بلند، ریختن یا کاشتن دستی آن ها بر روی سطح بتن گزینه مناسب تری است.

برای طراحی پیاده روهایی با حجم رفت و آمد بالا، بهتر است از قلوه سنگ های رودخانه ای به جای سنگدانه های شکسته شده استفاده کرد.

در مواردی که سطح واش بتن توسط روش های سنگ زنی نمایان می شود، شکل سنگدانه اهمیت زیادی نخواهد داشت.

تأثیر بافت سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
بافت سطح بتن را می توان به انواع شیشه ای، صاف، دانه ای، زبر، بلوری و متخلخل تقسیم بندی کرد. برای سطح واش بتن، بافت سطح یا ریزبافت سنگدانه ها بر روی مقاومت در برابر لغزش و سر خوردن تأثیرگذار است.

از این رو، سنگدانه های شیشه ای و صاف، گزینه مناسبی برای مسیرهای شیب دار نخواهند بود.

علاوه بر این موارد، سنگدانه هایی که سطح خارجی آن ها نسبت به رطوبت حساس است نیز برای مسیرهای شیب دار مناسب نیستند؛ چراکه امکان از بین رفتن سطوح خارجی آن ها و افزایش احتمال لغزش وجود دارد.

تأثیر دوام سنگدانه بر روی واش بتن چیست؟
دوام سنگدانه ها از نظر مقاومت در برابر فرسایش خارجی و استحکام اهمیت بسیار زیادی دارد. فرسایش سطح خارجی واش بتن در اثر عواملی نظیر اختلاط نامناسب سنگدانه ها، شرایط بد آب و هوایی یا تردد زیاد بر روی کف، مسیر یا جاده به وجود می آید.

هر چه میزان رفت و آمد بر روی واش بتن بیشتر باشد، به مقاومت بیشتری در برابر فرسایش و لغزش نیاز خواهد بود.

هنگام پرداخت سطح واش بتن توسط سنگ کشی یا اصطلاحا «هونینگ» (Honing)، مقاومت سنگدانه ها در برابر فرسایش اهمیت بالایی خواهد داشت.

در این حالت، استحکام حداقل 32 مگاپاسکال برای سنگدانه ها پیشنهاد می شود. استحکام مناسب، از بیرون آمدن سنگدانه ها در حین پرداخت و فرسایش واش بتن در مکان های پرتردد جلوگیری می کند.

کاربرد سنگدانه های مخصوص در واش بتن چیست؟
به منظور ساخت واش بتن با ویژگی های متمایز می توان از سنگدانه های مخصوصی نظیر گرانیت، مرمر و شیشه استفاده کرد.

سنگدانه های شیشه ای برای روسازی مسیر و کف سازی قابل استفاده هستند. این سنگدانه ها باعث عمق بخشیدن به سطح می شوند.

سنگدانه های شیشه ای رنگ های مختلفی دارند. هنگام استفاده از این سنگدانه ها باید به نکات زیر توجه کرد:

• نحوه نمایان شدن سنگدانه های خاص با سنگدانه های معمولی تفاوتی ندارد. با این وجود، به منظور جلوگیری از بیرون زدن گوشه های تیز باید سطح واش بتن را سنگ کشی کرد.
• سنگدانه های مخصوص به ویژه نوع شیشه ای، به قطعات مکعبی خرد شده و گوشه های آن ها صاف می شوند.
• سنگدانه های شیشه ای نسبت به سنگ ها شکننده تر هستند. به همین دلیل، پیش از سنگ کشی باید سطح آن ها را با یک سوهان نرم تر سایید.
• در هنگام استفاده از سنگدانه های شیشه ای، توجه به واکنش شیمیایی شیشه با مواد قلیایی ضروری است.
• به طور کلی، استفاده از شیشه، مصرف مواد دیگر و هزینه ها را کاهش می دهد.