با توجه به سوابق لرزه خیزی کشور و همچنین نحوه احداث بناها، کشور در سال های گذشته و همچنین داشتن پتانسیل بالا در اکثر شهرهای پر جمعیت کشور برای وقوع زلزله، لازم است مسئله مصون سازی جامعه از آثار زلزله به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. نابودی سرمایه های ملی و انسانی بر اثر زلزله های مخرب، لزوم توجه به مقاوم سازی ابنیه و ساختمان های موجود را اجتناب ناپذیر می کند. در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی در زمینه مهندسی زلزله صورت گرفته است.
تأمین ایمنی لرزه ای ساختمان های موجود باید درالویت برنامه های کلان کشور قرار گیرد. از جمله روش هایی که در کشورهای مختلف جهت مقابله با تهدیدات ناشی از موج و قدرت تخریبی زلزله ها و انفجارات صورت گرفته، به کارگیری سازه های بتنی، سازه های مرکب، دیوار حائل، حفاظ های بتنی، سازه های مجازی و موارد مشابه است.
سازه هایی که با آئین نامه های متداول طراحی شده اند از لحاظ تأمین امنیت و سلامت جانی عملکرد خوبی دارند اما میزان خسارت وارد بر این سازه ها (به خصوص سازه هایی مثل بیمارستان و مراکز درمانی که کارآئی آنها با اهمیت است) بالا بوده و از لحاظ اقتصادی تعمیر و مرمت آنها توجیه ندارد. آئین نامه های طراحی کنونی سازه ها در برابر زلزله عمدتاً با هدف کاهش تلفات جانی ناشی از زلزله تدوین شده اند و تجارب حاصل از زلزله های اخیر نیز نشان دهنده کارآمدی آنها در زمینه کاهش تلفات ناشی از زلزله است.
ولی زلزله های بزرگ سال های اخیر نشانگر آن است که میزان خسارت های سازه ای و غیرسازه ای در برخی موارد بسیار شدید بوده و خسارات مالی سنگینی را به دنبال داشته است.با توجه به تعداد و گستردگی سازه های آسیب پذیر در برابر زلزله در سطح کشور بودجه و زمان بسیار زیادی لازم است تا تمامی این سازه ها نوسازی و جایگزین شوند. لذا مقاوم سازی سازه های موجود با تدابیری که حداقل هزینه و حجم مصالح و زمان را نیاز داشته باشد، تنها و بهترین راه حل جهت جلوگیری از فجایع و مصیبت های آتی است.
سازه های مدفون مانند نیروگاه سدها که در تونل قرار دارند، به واسطه آن که یکی از عناصر مهم در شریان های حیاتی هستند، باید به گونه ای طراحی شوند که در مدت زلزله و بعد از آن هم بتوانند عملکرد خود را داشته باشد. بنابراین دستیابی به روش یا روش هایی جهت بهسازی لرزه ای سازه های مدفون که در برابر زلزله به اندازه کافی مقاوم نیستند، می تواند بسیار مهم باشد.
اصطلاحات و مفاهیم مختلف
اصطلاحات و مفاهیم مختلف در ارتباط با ارتقاء سطح لرزه ای و مقاوم سازی ساختمان ها به کار برده می شوند اما تعاریف واحد و کاملاً مشخصی برای آنها ارائه نشده اند.
مقاوم سازی
تجدید یا جایگزین کردن عنصری نو در قسمتی از ساختمان موجود جهت بالا بردن ظرفیت سازه ای نسبت به ساختمان اصلی به طوری که عملیات انجام شده باعث می شود مقاومت و شکلپذیری ساختمان تقویت شده، نسبت به ساختمان اولیه بالا رود.
ترمیم
تجدید و یا جایگزین کردن قسمتی نو در ساختمان خسارت دیده و یا رو به زوال رفته، جهت به دست آوردن سطح مقاومت و یا شکل پذیری برای ساختمان قبل از خسارت دیدگی.
دوباره مدل کردن
تجدید و یا جایگزین کردن قسمتی نو درساختمان موجود که صاحب ملک بخواهد کاربری آن را عوض کند.
بهسازی
شامل مقاوم سازی، ترمیم و دوباره مدل کردن می شود.
توان بخشی
تجدید و یا جایگزین کردن قسمتی نو در ساختمان خسارت دیده جهت دستیابی به همان سطح بهره برداری که ساختمان قبل از خسارت دارا بوده است.
بازسازی
بازسازی ساختمان ها در یک منطقه مشخص اکثرا جهت بناهای تاریخی بکار می رود که شامل ترمیم و مقاوم سازی می شود. به منظور بهبود رفتار لرزه ای ساختمان ها در برابر نیروهای زلزله لازم است ظرفیت لرزه ای ساختمان موجود و ظرفیت لرزه ای مورد نیاز برای تقویت تخمین زده شود و چگونگی رسیدن به ظرفیت مورد نیازمشخص شود.
هدف از مقاوم سازی ابنیه زیر زمینی
یکی از اساسی ترین کارکردهای مقاوم سازی در ساختمان های ایمن حفاظت از آن ساختمان در برابر بارهای احتمالی است. مواردی چون شدت آسیب پذیری، هزینه مالی و مقدار عملیات مورد نیاز شاخصه های اصلی در مقاوم سازی ابنیه به خصوص ابنیه زیر زمینی است، جهت دستیابی به این شاخصه ها، می توان هر کدام را به شرح زیر بسط داد.
آسیب پذیری
هزینه مالی
مقدار عملیات مورد نیاز
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
