کاربرد بتن غلتکی

کاربرد بتن غلتکی چیست؟
بتن RCC دارای کاربردهای متعددی در ساخت سد، خیابان، بزرگراه، تقاطع ها، شانه جاده، مسیر عبور دوچرخه، مسیر عبور ماشین آلات سنگین، مراکز اسقاط، بندرگاه، خطوط راه آهن، تأسیسات نظامی، مرکز پخش، پارکینگ، انبار، کارخانه، نیروگاه، رویه محافظ، فونداسیون، کف صنعتی، محل تعمیر هواپیما و غیره است.

در ادامه به معرفی برخی از متداول ترین کاربردهای بتن غلتکی می پردازیم.

سد بتن غلتکی چیست؟
سد بتن غلتکی، نوعی از سدهای وزنی است که توسط بتن غلتکی ساخته می شود. در واقع، بتن غلطکی یکی از مصالح مورد استفاده در ساخت سدهای وزنی است.

معمولا این سدها نیاز به حجم بتن ریزی زیاد دارند. به همین دلیل، بتن RCC برای ساخت آن ها به صورت لایه های افقی بر روی هم ریخته و متراکم می شود.

ساختار سد بتن RCC مشابه راه پله های بتنی است. توجه داشته باشید که به دلیل حجم بتن ریزی بالا در این نوع سد، از سیمان با عیار کم استفاده می شود. این کار، هزینه مصالح را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

شروع به کارگیری بتن RCC در سدسازی به اوایل دهه 1970 میلادی (دهه 1350 شمسی) بازمی گردد. در آن دوران، بتن به صورت عادی و بدون تراکم در ساخت سد استفاده می شد.

با معرفی بتن غلتکی و ویژگی های منحصر به فرد آن، کاربردهای این نوع بتن در سدسازی نیز مورد مطالعه و توسعه قرار گرفت.

امروزه، بتن RCC یکی از پرکاربردترین مصالح در ساخت سد وزنی به شمار می رود.

روسازی بتن غلتکی چیست؟
«روسازی بتن غلتکی» (Roller-Compacted Concrete Pavement) یا RCCP، متداول ترین کاربرد بتن RCC است.

این نوع روسازی در راه سازی و سطوح باربر (کف انبار، فرودگاه و غیره) کاربرد دارد. در راه سازی، روسازی بتن غلتکی با عنوان «روسازی بتنی غیر مسلح درزدار» (Joint Plain Concrete Pavement) یا JPCP شناخته می شود. JPCP، گزینه مناسبی برای جایگزینی روسازی آسفالتی است.

روسازی بتن غلتکی از سه بخش بستر، زیر اساس/اساس و بتن تشکیل می شود (تصویر بالا). بتن RCC مورد استفاده در روسازی با سدسازی تفاوت دارد.

این بتن دارای مقاومت بالاتر، عیار سیمان بیشتر و سنگدانه های ریزتر است. تمرکز این مقاله بر روی ویژگی های بتن غلطکی روسازی است.

انواع بتن غلتکی کدام هستند؟
بتن RCC دارای سه نوع معمولی، الیافی و رنگی است. از این میان، نوع معمولی کاربرد بیشتری دارد و موارد دیگر فقط برای شرایط خاص مورد استفاده قرار می گیرند.

بتن غلتکی الیافی:
بتن غلتکی الیافی، نوعی از بتن های RCC است که در آن از الیاف فولادی برای تقویت مقاومت روسازی استفاده می شود.

مطالعات کمی بر روی عملکرد این نوع بتن غلطکی صورت گرفته است. این مطالعات نشان داده اند که میزان آب مورد نیاز (به دلیل افزایش سطح ویژه) و چگالی (به دلیل افزودن فولاد) در این نوع بتن غلتکی نسبت به نوع معمولی مقداری بیشتر است.

علاوه بر این، وجود الیاف فولادی باعث افزایش مقاومت کششی می شود. با این وجود، استفاده از این مواد در ترکیب بتن RCC گسترش زیادی نداشته است.

بتن غلتکی رنگی:
یکی دیگر از انواع بتن های RCC، بتن غلتکی رنگی است. این بتن برای ساخت رویه های محوطه هایی نظیر پارکینگ، پادگان و مکان هایی با کفه باز کاربرد دارد.

رنگی بودن بتن غلتکی علاوه بر ظاهر جذاب، عملکرد روسازی در جذب/بازتاب نور را نیز بهبود می بخشد.

با وجود سرعت کم گسترش تکنولوژی بتن غلطکی در ایران، نوع رنگی آن توسط شرکت های ایرانی توسعه یافته است.