معرفی انواع شن بر اساس اندازه

انواع شن بر اساس اندازه کدام هستند؟
شن ها بر اساس اندازه به انواع ریز، متوسط و درشت تقسیم بندی می شوند. هر یک از این شن ها برای کاربری های مخصوص به خود مورد استفاده قرار می گیرد.

استاندارد AASHTO، به عنوان یکی از معتبرترین استانداردهای راه سازی، ابعاد شن را بر اساس کدهای عددی مشخص می کند. در ادامه به معرفی انواع شن بر اساس اندازه و مطابق با سیستم کدبندی این استاندارد می پردازیم.

شن ریز چیست و چه کاربردی دارد؟
کوچک ترین ذرات شن، معمولا پس از عبور از تمام الک ها بر روی الک نمره 10 (شبکه 2 میلی متری) باقی می ماند.

مطابق با استاندارد AASHTO، شن های ریز با نمره 10 نمایش داده می شوند. شکل و ابعاد ذرات این شن ها مشابه به ماسه درشت است. شن های ریز اغلب به عنوان بستر آجر، سنگ فرش و موارد مشابه مورد استفاده قرار می گیرند.

در برخی از موارد، از این سنگدانه ها برای پر کردن فضای خالی بین سنگ های درشت چیده شده بر روی هم (مانند دیوار حایل گابیون) و جلوگیری از لغزش آن ها به کار برده می شود. متداول ترین سنگ مورد استفاده برای شن ریز، سنگ آهک است.

از دیگر شن های ریز پرکاربرد بر اساس استاندارد AASHTO، می توان به شن های نمره 67 با ابعادی نزدیک به شن ریز و نمره 5 با ابعاد کمی بزرگ تر از شن ریز اشاره کرد.

سنگدانه نمره 67 معمولا برای زیرسازی جاده و دال بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد سنگدانه نمره 5 نیز در درزبندی روسازی ها و پر کردن شکاف بین مصالح درشت است.

شن متوسط چیست و چه کاربردی دارد؟
سنگدانه نمره 57 (ترکیبی از سنگدانه های نمره 5 و 7)، متداول ترین شن متوسط دانه است. ابعاد این سنگدانه تقریبا در بازه 19 تا 25 میلی متر قرار دارد. شن های متوسط معمولا برای روسازی پیاده رو و جاده ها مورد استفاده قرار می گیرند.

ابعاد آن ها، امکان رفت و آمد بدون مشکل را برای انسان و وسایل نقلیه فراهم می کند. با وجود کاربردهای فراوان این سنگدانه، استفاده از آن در محیط های مستعد گل و لای مناسب نیست.

شن های متوسط دیگری نیز وجود دارند که اغلب برای کاربری های خاص مورد استفاده قرار می گیرند. از این شن ها می توان به سنگدانه نمره 3 با ابعاد تقریبی 38 تا 50 میلی متر و سنگدانه نمره 8 با ابعاد تقریبی 10 تا 12 میلی متر اشاره کرد.

سنگدانه نمره 3، بهترین گزینه برای زهکشی اطراف ساختمان های مسکونی است. سنگدانه نمره 8 نیز، کاربرد گسترده ای در ساخت آسفالت و بتن دارد.

سنگدانه نمره 411، مخلوطی از سنگدانه نمره 57 و خاک سنگ (محصول جانبی سنگ شکن) است که برای ترمیم چاله ها و درزبندی سازه هایی نظیر دیوار حائل مورد استفاده قرار می گیرد.

شن درشت چیست و چه کاربردی دارد؟
شن های درشت در استاندارد AASHTO با سنگدانه های نمره 1 نمایش داده می شوند. ابعاد این سنگدانه ها بین 63 میلی متر تا 100 میلی متر است.

به کارگیری این شن ها به دلیل عدم امکان جابه جایی مناسب با بیل و جابه جایی در احجام بالا، دشوار است. این شن ها نیز مانند دیگر سنگدانه های درشت اغلب به منظور ساخت المان های تزئینی و واش بتن مورد استفاده قرار می گیرند.

شن های درشت معمولا در بستر رودخانه، سرباره کوره آهن گدازی یا نواحی دارای سنگ آهک یافت می شوند.

انوع شن بر اساس شکل کدام هستند؟
شکل ذرات شن به نحوه تشکیل یا تولید آن بستگی دارد. شن های طبیعی معمولا دارای شکل گرد و شن های خرد شده دارای گوشه های تیز هستند.

به طور کلی، انواع سنگدانه های درشت بر اساس شکل عبارت هستند از:

• گرد.
• نیمه گرد یا نامنظم.
• تیز.
• پهن و یا کشیده.

انواع شن بر اساس چگالی کدام هستند؟
سنگدانه های درشت بر اساس چگالی به سه نوع سبک (1200 کیلوگرم بر متر مکعب)، معمولی (بین 2500 تا 2700 کیلوگرم بر متر مکعب) و سنگین (بیشتر از 3000 کیلوگرم بر متر مکعب) تقسیم بندی می شوند.

میزان چگالی سنگدانه به منشا و ماده سازنده آن بستگی دارد. به عنوان مثال، چگالی سنگدانه های درشت طبیعی معمولا بین 2400 تا 2900 کیلوگرم بر متر مکعب است.

چگالی، یکی از معیارهای تعیین کننده کاربری سنگدانه ها است.