ولو در پایپینگ چیست؟
شیرآلات پایپینگ یا اصطلاحا «ولو» (Valve)، قطعاتی هستند که به منظور کنترل و تنظیم جریان سیالات در سیستم های لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند.
ولوها وظایف مختلفی را برعهده دارند که از مهم ترین آن ها می توان به راه انداختن/متوقف کردن جریان (کلید جریان)، افزایش/کاهش نرخ جریان (تنظیم کننده سرعت)، تنظیم فشار، تنظیم دما، جدا کردن یک واحد از سیستم و برعکس کردن جهت جریان اشاره کرد.
اجزای شیرآلات در پایپینگ چه هستند؟
شیرآلات پایپینگ انواع مختلفی دارند. پیکربندی و شکل اجزای این شیرآلات با یکدیگر متفاوت است. با این وجود، بخش های نظیر بدنه، رگولاتور، نشیمنگاه، فلکه، ساقه و اتصال انتهایی، به عنوان المان های مشترک در اکثر ولوها مشترک در نظر گرفته می شوند.
عملگر ولوها به دو صورت دستی یا خودکار عمل می کنند:
انواع شیرآلات در پایپینگ چه هستند؟
شیرآلات صنعتی مورد استفاده در سیستم های لوله کشی دارای انواع بسیار متنوعی هستند. این شیرآلات معمولا بر اساس ساختار و عملکرد به انواع زیر تقسیم می شوند:
«شیر کشویی» (Gate Valve):
ولو کشویی، از یک مانع برای قطع و وصل جریان استفاده می کند. با تغییر وضعیت مانع، جریان به طور کامل باز یا بسته می شود.
«شیر کروی» (Globe Valve):
مکانیزم کنترل جریان در این ولو کروی، از یک دیسک به شکل مخروط ناقص یا نیم کره تشکیل می شود. این نوع ولو، به منظور کاهش/افزایش تدریجی جریان مورد استفاده قرار می گیرد. مقاومت در برابر جریان و افت فشار در شیر کروی نسبت به شیر کشویی به میزان قابل توجهی بیشتر است.
«شیر زاویه ای» (Angle Valve):
ولو زاویه ای، به منظور افزایش/کاهش تدریجی جریان و تغییر جهت آن به کار برده می شود.
«شیر یک طرفه» (Check Valve):
ولو یک طرفه از بازگشت سیال و حرکت آن در جهت مخالف جلوگیری می کند. این نوع ولو، معمولا به همراه ولو های کشویی و کروی مورد استفاده قرار می گیرد. «شیر یک طرفه نوسانی» (Swing Check Valve) و «شیر یک طرفه فشاری» (Lift Check Valve) از انواع شیرآلات یک طرفه هستند.
«شیر توپی» (Ball Valve):
ولو توپی از یک توپ فلزی توخالی به عنوان رگولاتور استفاده می کند. این نوع ولو با بهره مندی از یک مکانیزم ساده، مسیر جریان را به طور کامل مسدود یا باز می کند.
شیر سماوری یا «پلاگ ولو» (Plug Valve):
نوعی ولو با رگولاتور استوانه ای یا مخروطی توخالی است. رگولاتور این شیر با چرخش در جهت محور خود باعث تنظیم جریان یا مسدود کردن کامل آن می شود. شیر سماوری به گریس کاری مداوم نیاز دارد.
شیر پروانه ای یا «باترفلای ولو» (Butterfly Valve):
ولو پروانه ای برای جدا کردن یا تنظیم جریان سیال مورد استفاده قرار می گیرد. پیکربندی این نوع ولو بسیار ساده است و از یک دیسک دایره ای دوار تشکیل می شود. شیر پروانه ای از اغتشاشات و افت فشار کمتر بهره می برد. این نوع شیر برای نرخ های جریان بالا مناسب است.
شیر تخلیه یا «ریلیف ولو» (Relief Valve):
شیر تخلیه فشار یا PSV، به منظور حفظ فشار سیستم در سطح ایمن استفاده می شود. در هنگام افزایش بیش از حد فشار، شیر باز شده و با بازگشتن فشار به سطح ایمن، شیر بسته می شود.
شیر کنترلی یا «کنترل ولو» (Control Valve):
معمولا شیرهای خودکار کروی به عنوان ولو کنترلی برای نظارت و تنظیم تغییرات سیستم مورد استفاده قرار می گیرند.
«شیر دیافراگمی» (Diaphragm Valve):
در ولو دیافراگمی، مسیر جریان سیال توسط یک دیافراگم الاستومری کنترل می شود. بدنه این نوع ولو از دو یا چند قطعه تشکیل شده است. حرکت قطعه دارای دیافراکم بر روی نشیمنگاه، تغییر جریان سیال را به همراه دارد.
«شیر گلویی» (Pinch Valve):
ولو گلویی، از یک شلنگ یا لوله الاستیک به همراه یک قطعه متصل به بخش الاستیک تشکیل می شود. اعمال فشار به قطعه مجرابند، جمع شدن بخش الاستیک و بسته شدن مسیر حرکت سیال را در پی دارد.
از دیگر معیارهای تقسیم بندی شیرآلات صنعتی، نحوه حرکت مکانیکی آن ها است.
انواع ولوها بر این اساس عبارت هستند از:
شیر با حرکت خطی: در ولوهای خطی، ساقه یا عضو مجرابند، با حرکت در یک خط مستقیم باعث عبور، توقف یا تنظیم جریان سیال می شود. شیرهای کشویی، کروی، دیافراگمی، گلویی و فشاری یک طرفه از انواع ولو های خطی هستند.
شیر با حرکت دورانی: در ولوهای دورانی، ساقه یا عضو مجرابند، با حرکت در یک مسیر دایره ای یا زاویه ای، وظیفه خود را انجام می دهد. از انواع ولو های دورانی می توان به شیرهای پروانه ای، توپی، سماوری و یک طرفه نوسانی اشاره کرد.
شیر با چرخش یک چهارم: برخی از ولوهای دورانی، با حرکت یک چهارم (زاویه 0 تا 90 درجه)، امکان باز شدن کامل مجرا یا بستن کامل آن را فراهم می کنند.
کلاس ولو چیست؟
کلاس شیرآلات صنعتی، معیاری برای تعیین عملکرد آن ها در شرایط فشار و دمای عملیاتی مورد انتظار است.
کلاس ولو نیز مانند کلاس فلنج با کدگذاری عددی نمایش داده می شود. استاندارد ASME B16.34، یکی از پرکاربردترین استانداردهای مورد استفاده برای طراحی شیرآلات صنعتی است.
بر اساس این استاندارد، ولوها به کلاس های 150، 300، 400، 600، 900، 1500، 2500 و 4500 تقسیم بندی می شوند.
به عنوان مثال، جدول زیر، مشخصات ولوهای کلاس 150 و 300 با جنس فولاد کربنی (مطابق با استاندارد ASTM A216) را نمایش می دهد. این مشخصات برای کلاس های بالاتر و مواد دیگر، به طور کامل در استاندارد ASME B16.34 آورده شده اند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
