اجرای تأسیسات بهداشتی ساختمان یک فعالیت تخصصی است باید توسط نیروی کار ماهر و با نظارت کارشناسان مسئول انجام گیرد.
به طور کلی، لوله کشی باید با در نظر گرفتن پارامترهایی هزینه مصالح مورد نیاز، نیروی کار، حفاظت در برابر خرابی، خوردگی، یخ بندان، حبس شدن هوا و آلودگی صوتی اجرا شود.
در ادامه، به معرفی برخی از نکات و الزامات اجرایی سیستم های مختلف تأسیسات بهداشتی ساختمان می پردازیم.
الزامات اجرایی لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان:
الزامات اجرایی لوله کشی فاضلاب ساختمان در بند 16-5-4 مبحث شانزدهم (1391) آورده شده اند.
برخی از این الزامات عبارت هستند از:
- وجود جریان ثقلی از لوازم بهداشتی و دیگر مصرف کننده های آب به سمت شاخه های افقی، لوله های قائم و لوله اصلی افقی.
- اجرای شیب یکنواخت (تعبیه دریچه بازدید در نواحی تغییر شیب).
- نصب مستقیم لوله (استفاده از زانوهای پیش ساخته در محل تغییر جهت با حداکثر تغییر جهت 45 درجه ای).
- تغییر تدریجی سطح مقطع لوله کشی.
- وجود فضای کافی در اطراف نقاط دسترسی برای فنر زدن.
- خودداری از نصب انتهای بسته در انتهای شاخه افقی فاضلاب.
- نصب قطعه انبساط در نقاط مناسب در صورت استفاده از لوله پلی اتیلن.
الزامات اجرایی لوله کشی هواکش فاضلاب:
از مهم ترین الزامات اجرایی لوله کشی هوا مطابق با بند 16-6-4-2 مبحث شانزدهم (1391) می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پاک کردن کامل داخل لوله ها و فیتینگ ها از ذرات فلز، ماسه، خاک، مواد آب بندی و غیره.
- عدم خم کردن لوله های گالوانیزه و استفاده از زانوهای فولادی گالوانیزه با اتصال دنده ای در این نوع لوله ها.
- اتصال لوه هواکش به شاخه افقی فاضلاب با زاویه 45 درجه نسبت به سطح افق یا بیشتر.
- آب بند و گازبند بودن اتصال لوله و فیتینگ.
- مستقیم، ساده و کوتاه بودن مسیر.
- موازی بودن لوله ها باسط دیوار، کف و سقف.
- پر کردن مناسب اطراف لوله های توکار و آب بندی اطراف آن ها.
- محافظت اطراف انتهای بالایی لوله قائم با ورق مسی یا مصالح مناسب برای جلوگیری از نفوذ آب باران و برف.
- پر کردن اطراف لوله های هواکش با مواد مقاوم در برابر آتش.
الزامات اجرایی لوازم بهداشتی:
انتخاب و نصب هر یک از لوازم بهداشتی مورد استفاده در هر ساختمان، دارای الزامات مربوط به خود هستند.
با این وجود، این لوازم یک سری نکات مشترک در اجرای این لوازم وجود دارند که در ادامه و مطابق با بند 16-8-4-2 مبحث شانزدهم (1391) به معرفی آن ها می پردازیم:
- استفاده از پیچ، مهره و فلنج مقاوم در برابر خوردگی برای لوازم نصب شده بر روی کف یا دیوار (با لوله فاضلاب خروجی کف یا دیوار).
- آب بند و هوابند بودن اتصال لوله خروجی به لوله فاضلاب خروجی از کف یا دیوار.
- اتصال صحیح لوله ورودی آب به لوازم بهداشتی برای جلوگیری از برگشت جریان.
- اتصال صحیح لوازم بهداشتی دیواری به منظور عدم اعمال وزن اضافی به لوله ها و اتصالات.
- تراز بودن لوازم بهداشتی نسبت به دیوارهای مجاور.
- امکان دسترسی به سطوح مجاور برای تمیزکاری.
- فراهم کردن امکان دسترسی به اتصالات توکار.
- عدم استفاده از اتصال فشاری در صورت به کارگیری اتصالات توکار.
- فراهم کردن سرریز برای لوازم بهداشتی با امکان مسدود کردن دهانه تخلیه (توسط درپوش موقتی).
الزامات اجرایی لوله کشی آب باران:
مطابق با بند 16-8-4-2 مبحث شانزدهم (1391)، نکات زیر باید در هنگام لوله کشی آب باران در نظر گرفته شوند:
- فراهم کردن امکان جریان ثقلی آب باران از کفشوهای بام و دیگر سطوح.
- مستقیم بودن مسیر.
- یکنواخت بودن شیب.
- فضای کافی در اطراف دریچه های بازدید برای فنر زدن.
- عدم اجرای لوله های آب باران در بخش های بتنی.
- اجرای مناسب به منظور عدم تأثیرگذاری بار اسکلت یا انبساط حرارتی ساختمان بر روی لوله.
- موازی بودن راستای لوله ها با دیوار، کف یا سقف.
- استفاده از بست برای محکم کردن لوله های روکار با فاصله حداقل 25 میلی متر از دیوار.
- استفاده از زانوی 90 درجه در دهانه خروجی لوله قائم برای تبدیل جریان قائم به افقی در هدایت آب باران از بام بالایی به بام پایینی (ساختمان های چند طبقه).
- پر کردن اطراف لوله برای جلوگیری از پناه گرفتن حشرات و حیوانات (ترجیحا مواد آب بند).