انواع تأسیسات بهداشتی ساختمان

انواع تأسیسات بهداشتی ساختمان کدام هستند؟
تأسیسات بهداشتی ساختمان با عنوان تأسیسات آب و فاضلاب نیز شناخته می شوند. این تأسیسات وظیفه تامین آب مصرفی و دفع فاضلاب را بر عهده دارند.

به طور کلی، سیستم های تأسیسات بهداشتی ساختمان را می توان به چهار بخش لوله کشی توزیع آب مصرفی، لوله کشی فاضلاب، لوله کشی هواکش فاضلاب و لوله کشی آب باران تقسیم بندی کرد.

در این بخش، ویژگی های هر یک از این سیستم ها را به طور خلاصه معرفی می کنیم.

سیستم تامین آب مصرفی چیست؟
تامین و توزیع آب برای مصارفی نظیر آشامیدن و شستشو را می توان به عنوان اصلی ترین کاربرد تأسیسات بهداشتی ساختمان در نظر گرفت.

آب آشامیدنی نیز مانند دیگر خدمات شهری از طریق سیستم های لوله کشی درون خیابان به درون ساختمان انتقال داده می شود.

فشار آب درون سیستم لوله کشی شهری حدود 2.5 تا 5 بار است. درون هر ساختمان، یک کنتور آب با شیر قطع و وصل جریان یا اصطلاحا «شات آف ولو» (Shut Off Valve) وجود دارد که ضمن کنترل میزان مصرف، امکان قطع آب را فراهم می کند.

البته در محل انشعاب لوله از سیستم اصلی به درون خیابان یا کوچه نیز یک شیر قطع و وصل اضطراری تعبیه شده است. لوله کشی تامین آب مصرفی به دو سیستم آب سرد و آب گرم تقسیم می شود.

سیستم آب گرم ساختمان چیست؟
به منظور تامین آب گرم مورد نیاز ساختمان، آب آشامیدنی از درون یک آبگرمن برقی یا گازی عبور می کند و به کمک فشار به نقاط مختلف ساختمان منتقل می شود.

لوله های مورد استفاده در سیستم های گرمایشی تأسیسات بهداشتی ساختمان از جنس «سی پی وی سی» (CPVC)، مس یا «پکس» (PEX) هستند.

لوله پکس از قابلیت اطمینان و سرعت اجرای بالاتری بهره می برد.

تامین آب آشامیدنی بدون خدمات شهری چگونه انجام می شود؟
تامین آب مورد نیاز ساختمان هایی که به خدمات شهری دسترسی ندارند، معمولا با آب چاه انجام می گیرد.

در این سیستم آب رسانی، چاه تا رسیدن به سطح آب زیرزمینی حفر شده و توسط پمپ به ساختمان منتقل می شود.

به منظور تبدیل آب چاه به آب شرب، در ابتدای سیستم لوله کشی ساختمان، تجهیزات آب شیرین کن قرار می دهند.

مشکل اصلی این سیستم، وابستگی آن به انرژی برق برای راه اندازی پمپ است. در صورت قطعی برق یا در دسترس نبودن خدمات برق شهری، باید از ژنراتور به منظور تامین آب مصرفی استفاده کرد.

سیستم هواکش فاضلاب چیست و چگونه کار می کند؟
به منظور اطمینان از عملکرد مناسب تأسیسات بهداشتی ساختمان و متعلقات آن، سیستم تخلیه فاضلاب ساختمان باید به خوبی تهویه شود.

به عنوان مثال، هنگام استفاده از فلاش تانک دستشویی برای خروج فاضلاب، پساب به سمت بیرون حرکت می کند.

این حرکت باعث ایجاد فشار منفی در پشت پساب می شود. سیستم تهویه فاضلاب، با تنظیم فشار درون شبکه لوله کشی، از گیر کردن پساب درون لوله ها و بازگشت گاز سمی ناشی از آن به درون ساختمان جلوگیری می کند.

عملکرد هواکش فاضلاب:
یکی دیگر از کاربردهای این سیستم، کاهش احتمال انفجار ناشی از جمع شدن گازها درون شبکه فاضلاب شهری است.

لوله های تهویه فاضلاب معمولا به پشت بام متصل می شوند. از این رو، مجرای اتصال آن ها باید در محلی مناسب و بدون مانع اجرا شود.

به عنوان مثال، در صورت لانه کردن پرندگان بر روی این مجرا، احتمال بسته شدن جریان گردش هوا و اختلال در سیستم تهویه فاضلاب وجود خواهد داشت.

لوله کشی آب باران چیست؟
در گذشته، آب باران از طریق سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان، به همراه پساب به شبکه فاضلاب شهری منتقل می شد.

امروزه، به منظور بهبود مدیریت مصرف آب، سیستم دفع آب باران از سیستم دفع فاضلاب جدا شده است. به این ترتیب، هنگام بارندگی، آب توسط ناودانی های پشت بام به اطراف ساختمان هدایت می شود.

امکان ذخیره سازی آب باران برای مصارف غیر آشامیدنی نظیر آبیاری گیاهان نیز وجود دارد.

البته در برخی از موارد، آب باران توسط یک سیستم زهکشی سنگریزه به شبکه شهری جمع آوری آب باران متصل می شود. مشکل این روش، احتمال آب گرفتگی معابر در بارندگی های شدید است.