الزامات سازه ای ستون گذاری پلان معماری

ستون گذاری اولیه پلان با توجه به اصول معماری و توسط مهندس معمار انجام می گیرد. با این وجود، نهایی سازی این ستون گذاری به اصول سازه ای (عملکرد سازه در برابر بارهای اعمال شده) بستگی دارد.

در این بخش، به معرفی برخی از پارامترهای سازه ای موثر بر ستون گذاری پلان معماری می پردازیم. توجه به این پارامترها، احتمال نیاز به اصلاحات مورد نیاز پلان در مراحل بعدی نقشه کشی را کاهش می دهد.

فاصله ستون در پلان معماری:
به دلیل ارائه نشدن نقشه های سازه در فاز یک، ابعاد ستون های رسم شده در نقشه های معماری تقریبی هستند.

از این رو، فاصله بین ستون ها بر اساس فاصله بین محور آن ها نمایش داده می شود. این فاصله به پارامترهایی نظیر ابعاد و مقطع تیرها، بارهای وارد بر سازه، شرایط اقلیمی و نوع کاربری ساختمان بستگی دارد.

با این وجود، مهندس معمار با در نظر گرفتن کاربری و محدودیت های کلی سازه (نظیر حداکثر دهانه 6 متری در سقف عرشه فولادی)، ستون گذاری اولیه را پیشنهاد می دهد.

آرایش ستون در پلان معماری:
رعایت تقارن در ستون گذاری پلان معماری باعث سهولت اجرا و کاهش اشتباهات انسانی می شود.

از این رو، مهندس معمار باید تا حد امکان، فواصل برابر و آرایش متقارنی را برای ستون ها انتخاب کند. این رویکرد، علاوه بر ساده تر کردن کنترل محاسبات و عملیات اجرایی، مقاومت و یکپارچگی سازه را در پی خواهد داشت.

امتداد ستون در پلان معماری:
ستون های انتخابی بر روی پلان معماری باید تا حد ممکن بر روی محورهای افقی و عمودی مشترک قرار داشته باشند.

پراکندگی ستون ها، مراحل طراحی و اجرایی را پیچیده می کند. به علاوه، ساختمان های متقارن (شکستگی ها و پیش آمدگی های کمتر در پلان و نما)، از مقاومت بیشتری در برابر نیروهای جانبی بهره می برند.

جهت گیری ستون:
جهت گیری ستون، علاوه بر معماری، بر روی عملکرد سازه ای ساختمان نیز تأثیر می گذارد. در واقع، جهت گیری نهایی ستون ها پس از اجرای تحلیل های پایداری سازه انتخاب می شود.

ستون گذاری باید به گونه ای باشد که عرض ستون، درون صفحه اصلی خمش تیر یا عمود بر محور اصلی خمش تیر باشد. در واقع، جهت گیری ستون باید مقاومت ساختمان در برابر اثرات لاغری را کاهش دهد.

مسئله دیگری که بر روی جهت گیری تأثیر دارد، نحوه اجرای اتصالات است. در صورت عدم وجود محدودیت های معماری یا سازه ای، جهت گیری برای اتصال تیر به بال ستون انجام می شود.

البته تمام مسائل ذکر شده در این بخش، از نظر سازه ای و اجرایی اهمیت دارند و مهندس معمار می تواند تنها با پیش زمینه ای از آن ها به ستون گذاری پلان بپردازد.

نکات تکمیلی ستون گذاری پلان معماری:
مهندسان معماری، رویکردهای متفاوتی را برای ستون گذاری پلان در پیش می گیرند. بسیاری از مهندسان این فرآیند را بر اساس تجربه انجام می دهند.

پس از طراحی و ترسیم پلان معماری به همراه تعیین محل پیشنهادی ستون ها، نقشه فاز یک در اختیار مهندس محاسب قرار داده می شود.

مهندس محاسب، با استخراج محل ستون ها و در نظر گرفتن جنبه های سازه ای، پلان آکس بندی، پلان ستون گذاری و تیپ بندی ستون ها را ترسیم می کند. در بخش های بعدی، مراحل کلی ایجاد این پلان ها را نیز توضیح خواهیم داد.