مراحل ساخت تونل چه هستند؟
اصول مهندسی تونل و اجرای حفریات زیرزمینی مشابه دیگر سازه های مهندسی است. تونل طی مطالعه ساختگاه، تحلیل، طراحی، تجهیز کارگاه، حفاری (سنتی یا مکانیزه)، نصب سیستم نگهداری و اجرای تأسیسات (خدمات فنی) ساخته می شود.
در ادامه، به معرفی اجمالی برخی از مهم ترین مراحل ساخت تونل می پردازیم.
مطالعات زمین شناسی برای تونلسازی:
اجرای مطالعات زمین شناسی به منظور ارزیابی محل های پیشنهادی برای اجرای پروژه، یکی از مهم ترین اصول مهندسی تونل به حساب می آید.
در این مرحله، پارامترهای کنترل کننده رفتار توده سنگ نظیر ابعاد بلوک های سنگی (فاصله داری درزه ها)، نواحی ضعیف، وضعیت کمر پایین و کمر بالا، نواحی برشی، نواحی هوازده، سطح آب زیرزمینی، الگوی جریان آب، فشار آب، دمای محیط، گازهای موجود و میزان لرزه خیزی محل توسط زمین شناسان ارزیابی می شوند و عدم قطعیت های موجود مورد بررسی قرار می گیرند.
نتایج حاصل از مطالعات زمین شناسی، کاربردهای گسترده ای در فعالیت های تونلسازی دارند.
از مهم ترین این کاربردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اطلاعات مورد نیاز برای هر یک از فعالیت های بالا، برای هر پروژه های مختلف متفاوت هستند.
از این رو، مطالعات زمین شناسی در سه فاز مقدماتی، تفصیلی و تکمیلی انجام می شوند تا اطلاعات مورد نیاز برای پروژه مورد نظر به دست بیاید.
مطالعات مقدماتی زمین شناسی:
مطالعات زمین شناسی پیش از برنامه ریزی پروژه و به منظور دستیابی به اطلاعات زیر انجام می گیرند:
در طی مطالعات این مرحله، محل قرارگیری سنگ های مناسب برای ساخت تونل نظیر سنگ آهک نیز مشخص می شود. مهندسان و طراحان با استفاده از اطلاعات به دست آمده، مجموعه ای از روش های مناسب را پیشنهاد می کنند.
مطالعات تفصیلی زمین شناسی:
در مرحله مطالعات تفصیلی، اطلاعات دقیق تری از مشخصات زمین شناسی ناحیه به دست می آید.
در این مرحله که با فاصله کمی از مرحله مطالعات مقدماتی انجام می شود، نمونه های حاصل از حفر گمانه، چاه و تونل های آزمایشی (با ابعاد کوچک)، برای تعیین پارامترهای زیر در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرند:
در صورت وجود آزمایشگاه در فاصله کم از محل نمونه برداری، تعیین پارامترهای بالا با آزمون های آزمایشگاهی انجام می گیرد.
با این وجود، در برخی از پروژه های عمرانی، نمونه ها به صورت برجا و مستقیم آزمایش می شوند. فرادرس، به منظور آشنایی دانشجویان و مهندسان با روند اجرای آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی به عنوان یکی از مهم ترین مراحل اجرای پروژه های عمرانی و معدنی، دو فیلم آموزشی کاربردی را در زمینه متداول ترین آزمایش های صحرایی تهیه کرده است.
پروفیل زمین شناسی تونل چیست؟
داده های به دست آمده در مطالعات زمین شناسی از پارامترهای مهم برای اجرای تحلیل پایداری، طراحی تونل و طراحی سیستم نگهداری هستند. اطلاعات به دست آمده دو مرحله مقدماتی و تفصیلی، به منظور رسم پروفیل زمین شناسی تونل مورد استفاده قرار می گیرند.
پروفیل زمین شناسی تونل، مهم ترین و تنها گزارش کاربردی برای مهندس تونل محسوب می شود.
از اطلاعات موجود در پروفیل زمین شناسی تونل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مطالعات تکمیلی زمین شناسی:
مطالعات زمین شناسی در دو مرحله قبلی به پایان نمی رسند. در حین حفاری تونل، بسیاری از عدم قطعیت های موجود در مطالعات قبلی برطرف می شوند و داده های بیشتر و واقعی تری از شرایط موجود به دست می آیند.
اطلاعات به دست آمده در حین حفاری، به اعتبارسنجی مراحل قبلی و پیش بینی بهتر شرایط پیش رو کمک می کنند.
نمونه های مورد نیاز برای انجام مطالعات تکمیلی از حفاری تونل هایی با مقطع کوچک تر و طول کم بر روی جبهه کار فعلی حاصل می شوند.
البته مشاهده بصری شرایط محل حفاری شده نیز اطلاعات خوبی را در اختیار مهندسان قرار می دهد. با استفاده از این اطلاعات، نیاز به تغییر برنامه های اجرایی، طراحی تونل یا طراحی نگهداری مورد بررسی و بحث قرار می گیرد.
مطالعات زمین شناسی در زمین های نرم:
مطالعات زمین شناسی برای تونلسازی در خاک نرم اغلب به منظور دستیابی به اهداف زیر انجام می شود:
با استفاده از پروفیل زمین شناسی، انواع خاک های موجود در مسیر تونل مشخص می شوند. این پروفیل، به منظور تعیین بارهای اعمال شده در طول مسیر، طراحی تونل، روش اجرا، نوع و میزان اقدامات ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد.
به همین ترتیب، تأثیر لایه های رسوبی و شرایط آب زیرزمینی، به عنوان مهم ترین عوامل مخرب در تونل های خاکی نیز بررسی می شوند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
