سنگ های طبیعی برای مصارف ساختمانی

اصول انتخاب سنگ های طبیعی برای دیوار سنگی

بافت سنگ طبیعی ساختمانی باید سالم بدون شیار، ترک و رگه های سست، بدون هر گونه خلل و فرج، فاقد پوسیدگی، یکدست، یکنواخت و همگن باشد.سنگ طبیعی ساختمانی نباید در آب وا رود یا حل شود و تمام یا یک قسمتی از آن نباید بیش از 8% وزن خود آب جذب کند.سنگ ساختمانی نباید آلودگی داشته باشد.

سنگ طبیعی ساختمانی باید در برابر یخ زدگی پایدار بوده و در برابر فرسایش مقاومت کافی داشته باشد.
سنگ طبیعی ساختمانی باید دارای مقاومت فشاری و دوام کافیِ متناسب با مورد مصرف خود باشد. مصرف کردن سنگ های کرمو که با ملات ماسه سیمان لکه گیری و ترمیم شده باشد، مجاز نیست.

کاربرد سنگ در دیوار سنگی

قطعات سنگ بسته به مورد مصرف، کاربرد و نقش آنها در مقاومت و پایداری دیوارهای سنگی به شکل ها و اندازه های معین، از سنگ های مختلف انتخاب می شوند.

سنگ کوتاه ریشه یا راسته Carreau ,Stretcher

این سنگ قطعه سنگی است که طول اصلی آن در امتداد نمای دیوار قرار می گیرد. ریشه آن نباید کمتر از 15 سانتیمتر و طولش نباید در هیچ مورد، از 60 سانتیمتر بیشتر شود.

سنگ بلند ریشه

این سنگ قطعه سنگی است که طول اصلی آن در داخل دیوار (عمود بر سطح نما) قرار می گیرد و به دلیل داشتن ریشه در دل دیوار سبب استحکام آن می شود. سنگ های کله و عمقی از این نوع سنگ هستند.

سنگ نبش یا گوشه

این سنگ قطعه سنگی است که در گوشه دیوار قرار می گیرد و برای قفل و بست دو دیوار به هم یا تمام کردن دیوار مورد استفاده قرار می گیرد. این سنگ معمولا به شکل مکعب مستطیل، قواره می شود ولی در دیواهای سنگی، (سطوح بالایی و پایینی) این سنگ را با چکش صاف کرده و زوایای آن را به صورت قائمه در می آورند.

بافت نمای دیوار سنگی

قطعات سنگی که بین دو بند افقی سراسری در طول دیوار قرار گرفته و ارتفاع (فاصله بین دو بند افقی) آن برابر ارتفاع سنگ گوشه باشد، تشکیل یک رج سنگی می دهد. دیوارهای رج دار دیوارهایی که از چندین رج تشکیل یافته و با رعایت اصول دیوار سنگی بر روی هم قرار گرفته اند ارتفاع کلیه سنگ ها در یک رج به اندازه ارتفاع همان رج است، ولی ارتفاع رج های گوناگون می تواند با هم مساوی یا نامساوی باشند.

دیوارهای سنگی با رج های نامساوی نیز دیوار سنگی رجداری است که ارتفاع رج های آن با هم نابرابر است. در دیوار سنگی با رج های مساوی ارتفاع تمام رج های دیوار سنگی یعنی ارتفاع کلیه سنگ های قابل رویت در نمای دیوار با اختلاف 1سانتیمتر نسبت به ارتفاع تعیین شده سنگ ها با هم برابر است.اگر در دیوار سنگی رجدار، ارتفاع هر رج برابر با ارتفاع سنگ گوشه همان رج باشد ولی به غیر از سنگ گوشه، بقیه سنگ های هر رج دارای ارتفاعی کمتر از ارتفاع آن رج باشند، به نحوی که با قرار دادن 2 تا 3 سنگ بر روی هم ارتفاع رج کامل شود، دیوار سنگی مذکور به رج برده شده گفته می شود.

انواع دیوار سنگی

دیوارهای سنگی امروزه استفاده های گوناگونی دارد و به مانند گذشته تنها به عنوان باربر مورد استفاده قرار نمی گیرد. نوع اول دیوارها دیوار سنگی باربر است که برای تحمل باری طراحی شده و ضخامت و مقاومت و نوع سنگهای به کار رفته در آن حاصل از نتایج طراحی است و معمولا برای تحمل بار سقف مورد استفاده قرار می گیرد. اغلب در کنار اتوبان ها یا جاده های کوهستانی با چنین صحنه ای مواجه شده اید که برای جلوگیری از ریزش خاک کنار جاده دیوارهای از جنس سنگ ساخته شده است.

یک روش معمول در ساخت این دیوارها استفاده از گابیون و چیدن سنگ در داخل توری های مخصوص است. این دیوارها نیز نوعی دیوار سنگی محافظ نامیده می شوند.دیواری است که بتواند به صورت یک سازهٔ نگه دارنده عمل نماید و تکیه گاهی برای پایداری سازهٔ دیگر بوده و عاملی برای جلوگیری از ریزش و مهار خاک تپه ها یا عوارض طبیعی مشرف به فضای مورد نظر باشد در رده بندی دیوارهای حائل است.

دیوار حائل می تواند به صورت های وزنی، طره ای، پشت بنددار طراحی شود. مهم ترین عامل در طرح و محاسبهٔ این گونه دیوارها شناسایی و برآورد نیروی فشار جانبی خاک بر آن ها است. کنترل پایداری در برابر واژگونی و لغزش، ظرفیت باربری مجاز خاک زیر پی دیوار با شناخت دقیق نیروی فشار جانبی خاک پشت دیوار انجام می گیرد و پس از آن می توان با استفاده از آیین نامه های معتبر به محاسبات ضخامت و دیگر مشخصات دیوار اقدام نمود.

بعضاً نیز دیده می شد که با استفاده از اشکال و رنگ های طبیعی سنگ ها دیوارهای غیرباربر حصار گونه ای ساخته می شود که معمولاً در فضاهای باز اغلب برای جدا کنندگی مورد استفاده قرار می گیرند و زیبایی آنها بیشتر مد نظر طراحان بوده و انتظار تحمل بار و مقاومت از آن نمی رود. نماهای رایج در دیوارهای سنگی در بخش انواع دیوارهای سنگی به صورت کامل توضیح داده شده است.