در این گروه به مصالحی که در بعضی بخش های ساختمان کاربرد دارند و جزء گروه های قبلی نمی باشند، پرداخته خواهد شد.
پشم شیشه:
پشم شیشه از الیاف مصنوعی و نازکی به قطر 025/0 میلی متر تشکیل شده است.
این الیاف که دارای قابلیت انعطاف پذیری اند، از شیشه گداخته ساخته می شوند. پشم شیشه، عایق گرمایی و صوتی بسیار خوب است.
در مواقعی که احتمال نفوذ رطوبت باشد، پشم شیشه را بین دو لایه کاغذ ضد رطوبت قرار می دهند. وزن مخصوص آن بین 48 تا 96 کیلوگرم بر متر مکعب و ضریب قابلیت هدایت گرمایی (k) آن برابر 0.33 است.
ویژگی های پشم شیشه باید مطابق با استاندارد 2386 ایران باشد. براساس ویژگی های ذکر شده قیمت پشم شیشه متفاوت است.
برای ساختن این محصول در کارخانجات پشم شیشه، شیشه مذاب را روی سینی های بزرگی که دارای لبه بلندی بوده و از زیر حرارت داده می شود تا شیشه مذاب داخل سینی سرد نشود، می ریزند.
این سینی با سرعت حول محور وسط خود می چرخد و مواد مذاب شیشه در اثر نیروی گریز از مرکز به بدنه سینی اصابت نموده و از سوراخ های بسیار ریزی که در لبه سینی موجود است به بیرون پرتاب می شود.
در آن جا این الیاف به وسیله هوا سرد شده و با همدیگر دسته می شود و بر حسب نیاز به ضخامت های یک اینچ و یا دو اینچ روی هم قرار می گیرد.
این ورقه ها را روی کاغذ سربی یا کاغذ قیری و یا تور الیاف دار تابلویی قرار می دهند و در بسته های 20 متری یا 10 متری به بازار عرضه می نمایند.
پشم سنگ:
پشم سنگ یا پشم معدنی از الیاف مصنوعی شیشه ای شکل به قطر دو تا بیست میکرون ساخته شده و عایق مطلوبی است که در صنعت و ساختمان کاربرد گسترده ای دارد.
وزن مخصوص پشم سنگ با توجه به نوع آن از 150 تا 250 کیلوگرم بر متر مکعب بوده و ضریب قابلیت هدایت گرمایی آن 0.04 ( k = 0.4 وات بر متر درجه سانتی گراد) می باشد.
مهم ترین ویژگی آن مقاومت استثنایی آن در مقابل آتش می باشد. در محدوده 600 تا 800 درجه سانتی گراد و در مقابل شعله مستقیم آتش نزدیک به 4 ساعت مقاومت می کند.
نقطه ذوب الیاف بیش از 1000 درجه سانتی گراد است. از دیگر ویژگی های پشم سنگ می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
پشم سنگ از ذوب سنگ های مارنی و رس های آهکی، سنگ های سیلیسی و سنگ های بازالتی و دیاباز به دست می آید.
مذاب به دست آمده از این سنگ ها که در کوره ذوب گردیده اند ( به عنوان نمونه سنگ های بازالتی و دیاباز به صورت سیلیکات مذاب در می آید) بر روی دستگاه اسپینر می ریزند و به صورت الیاف بسیار ظریف در می آید.
در این مرحله الیاف به رزین فنلیک آغشته می شوند تا به هم پیوند بخورند. این عامل پیوندی باعث انسجام الیاف و در نتیجه حفظ شکل کلی عایق می شود.
از این عایق برای عایق کاری حرارتی، برودتی و صوتی در ساختمان های مختلف استفاده می شود.
چوب پنبه:
چوب پنبه از پوست درخ بلوط به دست می آید. بدین ترتیب که ابتدا پوست درخت را خرد می کنند و پس از تمیز کردن، آن را می پزند.
در حین پختن رزین طبیعی آن خارج می شود و به طور یکنواخت و همگن به تکه های چوب می چسبد. محصول نهایی چوب پنبه نامیده می شود.
بافت چوب پنبه متخلخل و وزن مخصوص آن 0.2 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.
چوب پنبه را ممکن است با سیمان یا مواد قیری مخلوط نمایند و به صورت قطعاتی سبک در ساختمان به کار می برند.
وزن مخصوص این قطعات در حدود 210 کیلوگرم بر متر مکعب است. این فطعات متخلخل اند و وزن آن ها سبک است و در برابر گرما و رطوبت پایدارند.
چوب پنبه جسمی است کشسان و در برابر صدا و الکتریسیته عایق خوبی به حساب می آید.
آزبست و فرآورده های آزبست سیمانی:
آزبست که ترکیبی از سیلیکات کلسیم و منیزیم است از عناصر معدنی است که به صورت الیاف در رنگ های مختلف در طبیعت یافت می شود.
این جسم غیر قابل اشتعال است و در برابر اسیدها نیز مقاومت دارد. بر همین اساس در اتصالات لوله های بخار و همچنین در ساخت پوشش های مقاوم در برابر آتش از آن استفاده می کنند.
فرآورده های آزبست سیمانی، مخلوطی است از آزبست و سیمان پرتلند که به صورت ورق های صاف و موجدار و همچنین لوله در کارخانه ساخته می شود.
ورق های آزبست سیمانی که در پوشش سقف پشم بام به کار می رود نسبت به ورق های آهنی قابلیت هدایت گرمایی کمتری دارد و از نظر اقتصادی نیز به صرفه است.
لوله های آزبست سیمانی همچنین در شبکه های لوله کشی آب و فاضلاب شهرها و ساختمان به کار می رود.
از آزبست برای ساخت لباس های نسوز، کاغذهای نسوز، کاغذهای آزبستی، مواد مالشی و حرارتی (صفحه کلاج، لنت ترمز و انواع واشر) و به عنوان ماده پر کننده ( در آسفالت، رنگ، کاشی و پلاستیک) استفاده می شود.