ترسیم پلان فونداسیون باسکولی یا فونداسیون کلاف شده

مراحل ترسیم پلان فونداسیون برای پی های باسکولی یا منفرد، نسبتا بیشتر از پی های سطحی دیگر است.

مرحله اول: ترسیم پلان ستون گذاری:
پلان آکس بندی و پلان ستون گذاری معماری، مبنای ترسیم پلان فونداسیون هستند. از این رو، در قدم اول باید این پلان ها را رسم کنید.

توجه داشته باشید که این پلان ها نیاز به اصلاح جزئی برای رسم نقشه فونداسیون ساختمان دارند. نام گذاری خطوط آکس و یادداشت فاصله بین خطوط در اطراف پلان ستون گذاری را با فاصله بیشتری از محیط فونداسیون انجام دهید.

در این پلان ها، نیازی به تیپ بندی ستون ها و خطوط آکس در داخل محدوده فونداسیون نیست. این کارها برای جلوگیری از شلوغ شدن نقشه فونداسیون انجام می شوند.

در انتهای این مرحله، محدوده ساختمان را با یک خط پر ضخیم مشخص کنید. تصویر زیر، نمونه ای از یک پلان ستون گذاری آماده برای ترسیم پلان فونداسیون را نمایش می دهد.

در صورت در اختیار داشتن پلان آکس بندی با فرمت نرم افزار اتوکد، می توانید از دستور COPY (کلید ترکیبی Ctrl+C) برای کپی کردن، کلید ترکیبی Ctrl+V برای جانمایی پلان کپی شده در محل مورد نظر، دستور MOVE برای جابه جایی علامت خطوط آکس در اطراف محدوده و دستور DELETE یا کلید Delete بر روی صفحه کلید برای حذف المان های اضافی استفاده کنید.

مرحله دوم: محوربندی ستون ها:
در این مرحله، باید ستون های مجاور را با استفاده خطوط محوری به یکدیگر متصل کنید. شاید بخواهید دلیل حذف کردن خطوط آکس بندی در مرحله قبلی را بدانید.

در پلان های بزرگ با تعداد ستون های زیاد، تعداد خطوط آکس بندی نیز افزایش می یابد.

به این ترتیب، معمولا علاوه بر خطوط محوری مورد نیاز برای اتصال ستون های مجاور، چندین خط اضافی نیز باقی خواهد ماند. بنابراین، حذف خطوط آکس بندی در مرحله قبل، از شلوغ شدن و خطاهای احتمالی در رسم نقشه فونداسیون ساختمان جلوگیری می کند.

مرحله سوم: ترسیم پی های منفرد:
در این مرحله، باید برای هر ستون یگ وی منفرد رسم کنید. ابعاد این پی ها توسط مهندس محاسب تعیین شده و در قالب جدول تیپ بندی فونداسیون در اختیار نقشه کش قرار داده می شود.

پی های فونداسیون را می توان به سه گروه زیر تقسیم بندی کرد:

• پی های گوشه: پی های چسبیده به محل اتصال اضلاع محدوده ساختمان (گوشه های ساختمان).
• پی های کناری: پی های چسبیده به یکی از اضلاع محدوده ساختمان.
• پی های میانی: پی های موجود در داخل محدوده ساختمان.

پی های میانی را باید به گونه ای رسم کرد که آکس آن ها بر روی آکس ستون منطبق باشد. رسم پی های گوشه و کناری با انطباق بعدهای آن ها بر روی محیط سازه انجام می گیرد.

نحوه قرارگیری و ابعاد این پی ها به نظر مهندس محاسب (مطابق با پارامترهای رفتار سازه ای) بستگی دارد.

برای جانمایی دقیق محدوده پی ها در اتوکد می توانید از دستور OFFSET (نسبت به محور ستون ها یا محیط ساختمان) استفاده کنید.

مرحله چهارم: ترسیم شناژ:
پی های منفرد توسط شناژ های طولی و عرضی به یکدیگر متصل می شوند. در ابتدا شناژهای کناری را با خط پر متوسط به گونه ای رسم کنید که محدوده آن ها از مرز پلان خارج نشود.

سپس، شنارژ های میانی را به گونه ای رسم کنید که عرض آن ها از دو طرف نسبت به محوربندی ستون ها یکسان باشد.

مرحله پنجم: تصحیح اتصال پی و شناژ:
در این مرحله، باید با توجه به ارتفاع پی و شناژ، خطوط را اصلاح یا پاک کنید. به عنوان مثال، اگر بین پی و شناژ اختلاف ارتفاع وجود داشت، می توانید ترسیم پلان فونداسیون را از مرحله قبل ادامه دهید.

در غیر اینصورت، خطوط اضافی را پاک کنید تا هم ارتفاع بودن پی و شناژ مطابق با تصویر زیر قابل تشخیص باشد.

دستورات TRIM و JOIN، ابزار مناسب برای اصلاح خطوط پلان در اتوکد را در اختیار کاربر قرار می دهند.

مرحله ششم: ترسیم بتن مگر:
این مرحله از ترسیم پلان فونداسیون ساختمان، به تعیین محدوده اجرای بتن مگر اختصاص دارد.

به دلیل اجرای این بتن در لایه هایی با ضخامت 10 تا 15 سانتی متر (اختلاف ارتفاع با بخش های دیگر) و با فاصله حدود 10 سانتی متری از کناره های پی های منفرد و شناژ آن ها (برای قالب بندی راحت تر بتن فونداسیون)، محدوده بتن مگر توسط خطوط پر نازک و به صورت زیر رسم می شود.

دستور OFFSET در اتوکد برای اجرای دقیق این مرحله نیز کاربرد دارد.

مرحله هفتم: ترسیمات نهایی:
آخرین مرحله در ترسیم پلان فونداسیون ساختمان، نام گذاری پی ها و شناژها یا به اصطلاح، تیپ بندی فونداسیون است.

نامگذاری پی ها با حرف انگلیسی F به همراه یک عدد معرف و نامگذاری شناژها با حرف انگلیسی T به همراه یک عدد معرف انجام می شود. به عنوان مثال، T1 یا T-1، به معنای شناژ تیپ شماره 1 است.

تیپ بندی در نقشه فونداسیون معمولا از گوشه بالا-چپ شروع می شود. پس از تیپ بندی فونداسیون، محل خاکریزی را توسط خط پر نازک هاشور بزنید.

برای هاشور زدن در اتوکد می توانید از دستور HATCH استفاده کنید.

مرحله هشتم: تهیه جدول تیپ فونداسیون:
تهیه جدول تیپ فونداسیون از مراحل تکمیلی در رسم نقشه فونداسیون ساختمان است. این جدول، به عنوان اطلاعات اضافی در کنار پلان قرار داده می شود.

جدول زیر، نمونه ای از یک جدول تیپ فونداسیون است. برای تهیه این جدول می توان از اطلاعات دریافتی از مهندس محاسب و پلان به دست آمده از مرحله قبل استفاده کرد.

• POS: ستون نوشتن تیپ فونداسیون.
• N: ستون تعداد مشابه تیپ در پلان.
• L: طول فونداسیون بر حسب متر.
• W: عرض فونداسیون بر حسب متر.
• H: ارتفاع فونداسیون بر حسب متر.

خروجی نهایی پس از ترسیم پلان فونداسیون مشابه با تصویر زیر خواهد بود.

در صورت طراحی ساختمان در چندین سطح، رسم نقشه فونداسیون ساختمان باید برای تمام سطوح انجام گیرد. در انتها، به خاطر داشته باشید که گذاشتن علامت شمال در کنار پلان فونداسیون الزامی است.

همان طور که اشاره کردیم، ابعاد پی توسط مهندس محاسب تعیین می شود. یکی از ابزارهای پرکاربرد برای انجام محاسبات و طراحی پی ها، نرم افزار تخصصی SAFE است.

این نرم افزار، با ارائه قابلیت های متنوع، امکان مدل سازی، تحلیل، طراحی و تعیین ابعاد فونداسیون را فراهم می کند.