سیستم های تهویه و جمع آوری گردوغبار

گردوغباری که در سیلوهای گندم ایجاد می شود از لحاظ قطر ذرات و نوع آن دارای طیف وسیعی می باشد. قطر ذرات غبارهای مزبور از یک میکرون تا بیش از صد میکرون را در بر می­ گیرد و انواع آن بیشتر از مواد معدنی و آلی می باشد. این گونه غبارات ممکن است بر اثر ریزش گندم روی چاله تخلیه، ریزش روی نقاله ها، ریزش روی دستگاه های تمیز کننده یا ریزش در هنگام صاردات ایجاد شود، که تمایل به پراکندگی در فضای اطراف خواهد داشت.

عدم جمع آوری این ذرات سبب سنگین شدن سازه های فلزی، خوردگی و آسیب پذیری ماشین آلات و به ویژه سیستم های الکترونیکی شده، محیط کار را نامناسب نموده و به طوری که در مقاله مربوط به بالابرهای قاشقکی اشاره شد، چنانچه در مخلوط با هوا از حد معینی تجاوز نماید، بر اثر جرقه ایجاد انفجار خواهد نمود. تجهیزاتی که برای تهویه و جمع آوری گرد و غبار به کار می رود شامل هواکش ها؛سیکلون ها و فیلترجت ها و مکنده های هوای می باشد.

هواکش ­ها

هواکش های صنعتی به منظور جابه جایی هوا و جلوگیری از تجمع و یا بالارفتن درصد میزان گردوغبار در هوا مورد استفاده قرار می­گیرند. تعداد این گونه هواکش ها بستگی به ظرفیت آن خواهد داشت، لیکن هواکش های مورد استفاده باید از نوع ویژه انتقال گردوغبار باشد.

سیکلون ها

سیکلون ها که تجهیزاتی ساده، ارزان و دارای بازدهی مناسب برای جداسازی ذرات غبار با قطر بیش از 20 میکرون می باشد، برای جمع آوری گردوغبار سیستم های تمیزکننده اولیه و ثانویه مورداستفاده قرار می گیرد.

فیلترجت ها

فیلترجت ها که تجهیزاتی بزرگ تر و دقیق تر از سیکلون ها هستند نسبت به رطوبت و درجه حرارت حساس می باشند. این گونه دستگاه ها برای جداسازی ذرات گردوغبار با قطر کمتر از 10 میکرون به منظور گردآوری گردوغبار در محل های مختلف مانند محل ریزش گندم روی نقاله ها، به داخل بالابر ها و باسکول های طبقاتو همچنین در محل ریزش غلات به داخل کندو ها مورد استفاده قرار می گیرند.

سیستم عملکرد

در این دستگاه جداسازی مواد اولیه از هوا در سیکلون توسط نیروی گریز از مرکز انجام می­شود. در گام بعدی کیسه ­های فیلتر ساخته شده از منسوج بافته نشده، گرد و غبار را جمع آوری می­ کنند و هوای تمیز از طریق عبور از کیسه­ ها به سمت بیرون هدایت می ­شود. فیلترها باید در فواصل زمانی معین یا بر حسب نیاز به وسیله هوای برگشت فشرده و یا با ارتعاشات، تکانده شده و گردوغبار از قسمت پایین آن خارج شود.

غبارها و خاک های جمع شده در قسمت پایین فیلترها توسط پمپ های خاک به درون نقاله حلزونی وارد شده و به وسیله بالابرهای مخصوص خاک که از نوع ضدانفجار هستند به نقاله حلزونی دیگر و نهایتا به کندوهای اختصاصی در برج صادرات و یا به مخزن فلزی مستقر در محوطه سیلو انتقال می یابند و پس از پرشدن به وسیله کامیون های مخصوص به خارج سیلو حمل می شوند.

انتخاب فیلترجت ها

انتخاب فیلترجت و سطح موثر آن باید با توجه به راندمان و ظرفیت موردنیاز، عدم گرفتگی در حین کار بعلت تراکم غبارها در آن، مقاومت در برابر سائیدگی و عدم وجود اشکالات مکانیکی ناشی از طراحی و ساخت انجام می شود.شکل فیلترها ممکن است از نوع استوانه ای یا مکعب مستطیل باشد، لیکن فیلترهای استوانه ای شکل ارجح هستند.

جنس بدنه فیلتر از فولاد استاندارد با حداقل ضامت 3 تا 5 میلیمتر متناسب با مورد مصرف انتخاب می شود.
فیلترها مجهز به مانومتر برای نشان دادن افت فشار در کیسه ها به منظور آگاهی از عملکرد آن می باشند.
جنس کیسه ها به گونه ای انتخاب می شود که ضمن دارا بودن گیرایی لازم از دوام قابل قبولی نیز برخوردارند.فیلترها مجهز به سیستم کنترل کننده و تنظیم زمام تمیز کردن هستند.

تمیز کردن کیسه فیلترها با شوک ضربه ای هوای فشرده برگشتی به داخل کیسه ها صورت می گیرد و یا اینکه به وسیله سیستم ارتعاشی، گردوخاک چسبیده به جداره بیرونی کیسه ها به تناوب تکانده شده و به تدریج از آن خارج می شود.رطوبت ذرات غبار از 20 درصد حجمی زیادتر نمی شود، زیرا فیلترها مسدودشده و عمل نخواهند کرد.گردوغبار جداشده از فیلترها به وسیله نقاله حلزونی به مخزن گردوغبار هدایت می شود. حجم این گونه مخازن باید متناسب با دفعات تخلیه آن تعیین شود و برای جلوگیری از خوردگی از بتن ساخته شود.مخزن جمع آوری گردوغبار در خارج از برج کار با برج ماشین آلات ساخته شده و دارای سایبان است.