مراحل تولید ورق گالوانیزه و روغنی فولاد مبارکه

مجتمع فولاد مبارکه در سال 1360 با توجه به نیاز داخلی کشور به منظور تولید محصولات فولادی احداث شد و با تلاش مهندسان داخلی در سال 1370 به بهره برداری رسید.

یکی از خطوط مهم این کارخانه خط تولید محصولات نورد سرد اعم از ورق گالوانیزه فولاد مبارکه و ورق روغنی شده است.

این خط دارای قسمت های مختلفی است و مهم ترین قسمت آن که به عنوان قلب قسمت نورد سرد شناخته می شد خط نورد سرد پنج قفسه مداوم است.

در سال 79 با توجه به نیاز گسترده بازار جهانی به محصولات فولادی، مجتمع فولاد مبارکه تصمیم به افزایش تولید محصولات خود کرد که در همین راستا می بایست اصلاحاتی در خطوط تولید خود ایجاد می کرد.

این اصلاحات در خط نورد سرد پنج قفسه با اضافه کردن تجهیزاتی در ابتدای خط برای پیوسته کردن فرایند نورد صورت گرفت تا بتوان تولید ورق نورد سرد شده را افزایش داد.

سرانجام در سال 85 خط تولید جدید با ظرفیت 1500000 تن در سال به بهره برداری رسید.

معرفی واحد نورد دو قفسه ای مجتمع فولاد مبارکه:
واحد نورد دو قفسه ای مجتمع فولاد مبارکه یکی از واحدهای بخش نورد سرد این مجتمع می باشد. هدف از این واحد کاهش ضخامت ورق در درجه حرارت محیط است.

ورق ها به صورت کلاف هایی که معمولا دارای ضخامت دو میلی متر هستند به این واحد وارد می شوند. این کلاف ها محصول خروجی نورد گرم هستند که پس از عبور از واحد اسیدشویی به این واحد آورده می شوند.

در این خط کلاف پس از باز شدن توسط دستگاه کلاف باز کن از دو قفسه چهار طبقه به صورت رفت و برگشتی طی دو یا سه مرحله عبور می کند و از 60 تا 90 درصد کاهش ضخامت پیدا می کند.

ورق خروجی از قفسه دوم در هر مرحله توسط کلاف جمع کن به صورت کلاف در می آید. کلاف جمع کن هر مرحله نقش کلاف باز کن را در مرحله بعد که به صورت معکوس انجام می پذیرد بازی می کند.

در این واحد ضخامت ورق خروجی می تواند تا 0.18 میلی متر کاهش پیدا کند. محدوده عرض ورق هایی که در واحد نورد دو قفسه ای نورد می شوند 620 تا 1250 میلی متر است.

محصول خروجی از این واحد به یکی از واحدهای قلع اندود، ورق رنگی، ورق گالوانیزه و یا واحد بازپخت و ادامه سیکل نورد ارسال می گردد.

کلاف ها در این واحد طی دو یا سه مرحله کاهش ضخامت پیدا می کنند. تعداد مراحل بسته به ضخامت خروجی و مطابق با جدول تنظیمات فروکاست تعیین می گردد.

دو استراتژی مختلف برای تعیین تعداد مراحل وجود دارد:

استراتژی کیفیت یا استراتژی تولید.

در مجتمع فولاد مبارکه هر دو عملیات نورد گرم ( جهت تولید ورق سیاه) و نورد سرد (جهت تولید ورق روغنی، ورق گالوانیزه و رنگی) بر روی ورق های فولادی انجام می شود که عملیات نورد سرد در واحد نورد سرد انجام می پذیرد.

این واحد از چندین خط مجزا تشکیل شده که عبارتند از:

• خطوط اسیدشویی.
• واحد تاندم میل (نورد پنج قفسه ای).
• واحد نورد دو قفسه ای.
• واحد شستشوی الکترولیتی.
• واحد تمپر میل.
• واحد قلع اندود.
• کارگاه غلتک.
• مزایای ورق سرد.
• خط نورد سرد پیوسته.

با توجه به پیشرفت کشور در طول سالیان متمادی و افزایش تقاضا برای محصولات نورد شده، مدیران اجرایی فولاد مبارکه تصمیم به گسترش واحد نورد سرد 5 قفسه ای این مجتمع به منظور افزایش تولید گرفتند.

زیرا در خط قبلی زمان زیادی برای آماده سازی کلاف به هدر می رفت که با از بین بردن این زمان، امکان افزایش تولید فراهم می شد.

به همین منظور باید زمان مرده در تولید حذف می شد و نهایت استفاده از زمان برای نورد انجام می گرفت.

پس از انجام مشورت های لازم با شرکت طراح، این شرکت طرحی ارائه کرد که براساس آن یک سیستم تغذیه در ورودی نورد در نظر گرفته شده بود که بتواند با پیوسته کردن ورق، عمل نورد به صورت مداوم انجام گیرد.

برای افزایش تولید، ورق می بایست به صورت مستمر وارد خط می شد و با توجه به اینکه حداکثر سرعت نورد، سرعت خاصی است باید یک سیستم کلاف باز کن با سرعت بیشتری از سرعت نورد تعبیه می شد تا با سرعت بالاتری حلقه تغذیه را پر نماید و زمانی که حلقه تخلیه می شود، در قسمت ورودی کلاف های بعدی به هم جوش داده شوند.

این سیستم تغذیه به این صورت طراحی شده است که در ابتدای آن دو مکانیزم کلاف باز کن برای باز کردن ورق اسیدشویی شده قرار گرفته است.

پس از آن دو قیچی برای برش سر و انتهای ورق قرار دارد و سپس گران ترین تجهیز این خط، که یک دستگاه جوش لیزری 5 میلیون دلاری است، قرار گرفته است که وظیفه جوش دادن انتهای یک کلاف را به ابتدای کلاف بعدی، برای پیوسته کردن آن ها بر عهده دارد.

پس از آن یک حلقه برای ذخیره ورق تعبیه شده است. این حلقه در 8 ردیف قابلیت ذخیره سازی 1000 متر ورق را دارا می باشد. پس از آن ورق وارد قفسه های نورد می شود و در انتها توسط کلاف جمع کن ورق کویل می شود.

مزیتی که استفاده از این خط جدید نسبت به خط قبلی ایجاد می کند از بین بردن زمان های مرده خط است.

زیرا خط تولید قبلی دارای یک سیستم کلاف باز کن در ورودی قفسه های نورد بود که کلاف بعد از انتقال بر روی آن باز می شد و پس از نورد در خروجی قفسه ها توسط سیستم کلاف جمع کن بسته می شد.

پس از اتمام کلاف ورودی یک کلاف دیگر جایگزین می گردد و عملیات از سر گرفته می شود.