از انواع لوله های مورد استفاده در صنعت می توان به لوله های فولادی، مسی و پلیمری اشاره کرد.
اتصالات هرکدام از این لوله ها متفاوت بوده که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
لوله گالوانیزه در واقع همان لوله فولادی درزدار (سیاه) است که پس از ساخت، برای محافظت در برابر مواد خورنده، جداره داخلی و خارجی آن را با آلیاژ روی روکش کرده اند.
لوله های گالوانیزه در شاخه های 6 متری به بازار عرضه می شود، اتصال آن ها معمولا دنده ای است و نباید از جوش دادن برای اتصال آن ها استفاده شود. از این لوله در سیستم آب سرد و گرم بهداشتی استفاده می شود.
لوله های فولادی گالوانیزه باید مطابق یکی از استانداردهای معتبر جهانی ساخته شوند.
مقررات ملی ساختمان ایران نیز تنها لوله هایی را که براساس یکی از موسسات استاندارد ساخته شده باشند تایید نموده است.
این موسسات عبارتند از:
برای نمونه در استاندارد BS لوله های فولادی در سه وزن سبک، متوسط و سنگین ساخته می شوند.
تنها مشخصات لوله های متوسط و سنگین براساس این استاندارد در جداول ارائه شده است. کاربرد لوله های سبک در لوله کشی آبرسانی ساختمان ها مجاز نمی باشد.
مقدار روی که در گالوانیزه کردن سطوح داخلی و خارجی لوله ها به کار می روند نباید از 500 گرم بر متر مربع کمتر باشد، ضخامت این مقدار روی برابر 70 میکرون است.
اتصالات لوله گالوانیزه:
اتصالات لوله، قطعاتی هستند که در مسیر لوله کشی برای تغییر جهت، انشعاب گیری، تبدیل قطر لوله و یا اتصال دو لوله به همدیگر مورد استفاده قرار می گیرند.
در لوله کشی آب رسانی با لوله گالوانیزه، متداول ترین اتصالات لوله عبارتند از:
بوشن، زانو، سه راهی، مغزی، مهره ماسوره، تبدیل و درپوش که جنس آن ها طبق مقررات ملی ساختمان باید از نوع فولادی گالوانیزه (جنس خود لوله) یا چدن چکش خوار باشد.
با توجه به اهمیت اتصالات لوله سفید در شبکه لوله کشی آب رسانی با لوله گالوانیزه، در این جا به شرح مختصر هر یک از آن ها می پردازیم.
بوشن (Socket):
قطعه ای استوانه ای است که برای متصل نمودن دو قطعه لوله یا فیتینگ به همدیگر به کار می رود و به صورت بوشن ساده، روپیچ توپیچ و بوشن تبدیل وجود دارد.
زانو جوشی فولادی (elbow) قطعه ای است که برای تغییر جهت مسیر استفاده می شود و با توجه به زاویه تغییر و نحوه دنده شدن، دارای انواع و اقسام مختلفی است.
سه راهی لوله (Tee):
قطعه ای است که برای انشعاب گیری در لوله کشی کاربرد دارد.
مغزی (Nipple) یک قطعه لوله دو سر دنده یا یک قطعه ریختگی دو سر دنده است که از آن برای اتصال فیتینگ ها به همدیگر یا به شیرها استفاده می شود.
مهره ماسوره (Unions) قطعه ای است که برای اتصال دو قسمت از لوله کشی به یکدیگر یا اتصال لوله کشی به دستگاه به کار می رود.
مهره ماسوره خود از سه قطعه پیوسته به هم تشکیل شده است. دو قطعه از آن هر یک به یک طرف وصل می شود و قطعه وسط با اتصال دادن این دو قطعه به یکدیگر دو قسمت لوله کشی را به هم وصل می کند.
از مهره ماسوره در اتصال سیستم لوله کشی به دستگاه ها مانند آب گرم کن یا اتصال لوله ها در طول های بلند و در مدارهای بسته استفاده می شود.
درپوش (Plug):
در صورت لزوم برای بستن دهانه های باز و انشعاب ها به کار می رود.