انواع شیر دروازه ای

شیر دروازه ای با گوه صلب (Solid Wedge Gate Valve)

شیر دروازه ای با گوه صلب به علت ساختار ساده و قدرتمند، متداول ترین نوع شیر دروازه ای می ­باشد. این نوع شیر می­تواند در هر موقعیتی نصب شود و تقریباً برای همه­ ی سیالات و جریان های آرام و مغشوش مناسب است. دیسک این شیرها از یک فلز صلب و به صورت یکپارچه ساخته می­ شود.

شیر دروازه ای با گوه منعطف (Flexible Wedge Gate Valve)

شیر دروازه ای با گوه منعطف، دارای دیسکی یکپارچه با برشی دور محیط دیسک است و توانایی مناسبی در تغییر زاویه، بین نشیمنگاه ها دارد. برش دیسک این شیرها در اندازه، شکل و عمق می­ تواند متفاوت باشد. یک برش سطحی و باریک انعطاف پذیری دیسک را کم کرده اما استحکام دیسک را حفظ می ­کند. اما یک برش عریض و عمیق، مواد کمی را در مرکز دیسک باقی می­ گذارد که همین امر سبب انعطاف پذیری بیشتر و استحکام کمتر دیسک می­ شود.

شیرهای دروازه ای با گوه منعطف بیشتر برای عبور بخار در سیستم ها استفاده می­ شوند. دلیل استفاده از شیرهای دروازه ای با گوه منعطف این است که در حالت بسته بودن شیر، دیسک با بدنه ­ی شیر برخورد نکند. هنگام عبور بخار از شیر، اجزاء درون آن گرم شده و منبسط می­شوند.

چنانچه در چنین شرایطی از شیر با گوه­ی صلب استفاده شود، پس از گرم شدن توسط بخار، دیسک و نشیمنگاه شیر منبسط شده و ممکن است به هم قفل شوند و عملکرد شیر مختل شود. بنابراین از شیر با دیسک منعطف استفاده می­کنند تا در زمان انبساط اجزاء شیر، چنین مشکلی پیش نیاید.مشکل اصلی شیرهای دروازه ای با گوه منعطف این است که آب در گلویی شیر جمع می­ شود که ممکن است باعث آسیب دیدن و خوردگی سریع تر بدنه و اجزای شیر شود.

شیر دروازه ای با گوه دوتکه (Split Wedge Gate Valve)

شیر دروازه ای با گوه دوتکه به طور خودکار با دو سطح نشیمنگاه هم تراز می­شود. اگر نیمی از دیسک کمی از تراز خارج شود، به دلیل ماده ای که بین دیسک و رینگ نشیمنگاه قرار دارد دیسک می­تواند خود را با سطح نشیمنگاه تراز کند. این شیرها برای گازها و مایعات، به خصوص مایعات خورنده در دماهای طبیعی مناسب هستند. آزادی حرکت دیسک حتی در مواقعی که شیر به صورت متوالی جریان­ های گرم و سرد را عبور دهد از چسبیدن قطعات و بسته شدن شیر جلوگیری می­کند. همچنین این شیرها باید با استم در حالت عمودی در مسیر جریان نصب شوند.

شیر دروازه ای با دیسک موازی (Parallel Disc Gate Valve)

شیر دروازه ای با دیسک موازی از اتصال اجزاء شیر بر اثر انتقال حرارات جلوگیری می­کند و در هر دو حالت پرفشار و کم فشار قابل استفاده می ­باشد. این شیرها دارای دو گوه­ی موازی هستند که در مقابل هم قرار می­ گیرند و در بعضی حالات جدا از هم و در بعضی شیرها باهم حرکت می­کنند و آب بندی مناسبی در برابر نشیمنگاه شیر ایجاد می­کنند.

یکی از حالات شیر دروازه ای با دیسک موازی به گونه ای است که سمت پر فشار دیسک در جلوی جریان قرار می­گیرد و در مقابل نیروی استم به سمت کم فشار شیر وارد می­ شود. این نوع از شیرها باید حتماً با جهت درست در مسیر جریان نصب شوند و سمت پرفشار دیسک در بالادست جریان سیال قرار گیرد.

شیر دروازه ای یکی از شیرهای بسیار پرکاربرد و مهم در صنعت می­ باشد. اگر هدف ما باز و بسته کردن کامل جریان در سیستم لوله کشی باشد، قطعا شیر دروازه ای بهترین انتخاب است و کمترین افت فشار را در جریان نسبت به شیرهای دیگر ایجاد می­کند.از برندهای معروف تولید و فروش شیرهای دروازه ای می­توان به شرکت های SAMSON RINGO آمریکا، ARMATURY Group جمهوری چک، Schuf در آلمان و آمریکا، MUD KING آمریکا و ASAHI AV ژاپن اشاره کرد.

برای انتخاب از بین انواع مختلف شیر دروازه ای، باید به یکسری نکات مهم توجه کرد. مثلاً اگر یک جریان مایع با دمای طبیعی داشته باشیم بهترین انتخاب شیر دروازه ای با گوه صلب است که ساختار ساده تر و هزینه­ ی پایین تری دارد؛ اما برای عبور جریان بخار شیر دروازه ای با گوه منعطف و برای عبور جریان سیال با تغییرات دمایی و دماهای بالا شیر دروازه ای با دیسک دوتکه توصیه می ­گردد. در صورتی که آب بندی جریان مسأله ­ی مهمی برایمان باشد بهتر است از شیر دروازه ای با دیسک موازی استفاده کنیم تا از عبور و نشتی سیالات به­ طور کامل جلوگیری شود.