شیر سماوری Plug Valve یک شیر با حرکت چرخشی است که معمولاً برای باز و بسته کردن کامل جریان استفاده می شود. این شیر دارای یک دیسک نیم مخروطی شکل که شبیه گلدان است و به آن پلاگ گفته می شود. ساختار این دیسک به گونه ای است که درون دیسک یک حفره (دریچه) وجود دارد و مانند شیر توپی (Ball Valve)، زمانی که شیر باز است این حفره در مسیر حرکت جریان قرار می گیرد و سیال را عبور می دهد و زمان بسته شدن شیر، حفره عمود بر مسیر جریان قرار میگیرد.
شیر سماوری با یک چرخش 90˚ در اهرم آن از حالت کاملاً بسته به حالت کاملاً باز تغییر می کند. این شیرها به طور گسترده برای کاربردهایی چون صنایع نفتی، سرویس های بخار و گاز و هوا، سیستم های انتقال آب و فاضلاب، انتقال سیالات حاوی ذرات جامد و جریانات پرفشار استفاده می شوند.
در شیرهای سماوری عضو گلند (Gland) در حقیقت برابر با بانت (Bonnet) در شیرهای دروازه ای و ساچمه ای است. وظیفه ی گلند نگهداری استم در ساختار بدنه است. به طور کلی سه نوع گلند وجود دارد: گلند منفرد (Single Gland)، گلند پیچ خورده (Screwed Gland) و گلند پیچ و مهرهای (Bolted Gland)
شیر سماوری Plug Valve معمولاً به عنوان شیرهای قطع و وصل جریان به کار می روند؛ به خصوص زمانی که نیاز است تا شیر به تناوب باز و بسته شود. دلیل استفاده نکردن از شیر سماوری برای تنظیم جریان این است که در شیر سماوری درست مانند شیر دروازه ای (Gate Valve)، برای جریانات با سرعت بالا درصد زیادی از کاهش نرخ جریان هنگام بستن شیر، درست در نزدیکی حالت انسداد کامل شیر رخ می دهد و دبی جریان به طور ناگهانی کم و زیاد می شود. برای رفع این مشکل شیرهای سماوری با حفره ی لوزی شکل روی پلاگ، طراحی شده اند تا از آن ها بتوان برای تنظیم جریان استفاده کرد.