با توجه به اینکه کشور ما ایران، در منطقه جغرافیایی مستعد زلزله قرار گرفته اهمیت سبک بودن سازه ها بسیار پررنگ می شود.
بر همین اساس همواره باید سعی نمود علاوه بر رعایت مسائل ایمنی و مقاومت بالای ساختمان به مقوله سبک بودن وزن آن در عین استحکام توجه نمود.
با سبک سازی ساختمان در میزان انرژی نیروهای فنی، هزینه های ناشی از ساخت و ساز صرفه جویی شده و طبیعتا تکمیل شده سازه نیز مدت زمان کوتاه تری را می طلبد.
از طرفی صدمات و خسارات ناشی از وزن بالای ساختمان و آسیب های مرتبط با حوادث طبیعی همچون زلزله به حداقل ممکن خواهند رسید.
بر همین اساس همواره گفته می شود سبک سازی ساختمان از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و یکی از فاکتورهای ارزشی در عمران برشمرده می شود.
در این مقاله قصد داریم روش های سبک سازی ساختمان را به طور مفصل بررسی کنیم.
با توجه به پیشرفت تکنولوژی همواره مواد و مصالحی به بازار ارائه می شود که مهندسان عمران را به هدف سبک سازی ساختمان ها نزدیک تر می نمایند.
می توان گفت مقاومت ساختمان در برابر بلایای طبیعی بالاخص زلزله از اصلی ترین دلایل سبک سازی سازه ها است زیرا میزان خرابی سازه و تلفات ناشی از حوادث با وزن سازه رابطه مستقیمی دارد و هر چه سازه سنگین تر باشد احتمال خرابی آن نیز دو چندان خواهد شد.
دلایل سبک سازی سازه ها چیست؟
همان طور که پیش تر نیز به آن اشاره شد کاهش خسارات ناشی از زلزله اولین دلیل سبک سازی، کاهش هزینه های عمران و ساخت و ساز با توجه به پایین آمدن ابعاد ساخت علی الخصوص هزینه میلگرد و بتن ریزی دومین دلیل سبک سازی می باشد.
حالا سوال اینجاست که در راستای کاهش وزن سازه چه اقدامات موثری را می توان پیاده سازی نمود؟
همواره تکنیک و روش های متنوعی برای پایین آوردن وزن اسکلت وجود دارد که در صورت آشنایی با مزایا و معایب هر کدام می توان نسبت به انتخاب و اعمال روشی نوین اقدام نمود.
یک تصور غلط و قدیمی در میان فعالان ساخت و ساز وجود دارد که می گویند: هر جه میزان مقاطع استفاده شده و بتن در اسکلت ساختمان بالاتر باشد، در نتیجه استحکام آن نیز تضمین می گردد.
اما با پیشرفت تکنولوژی و علم ساخت و ساز این مساله ثابت گردید که هر سازه باید دارای وزنی متناسب باشد تا بتواند علاوه بر مقاومت در برابر فشارهای وارده در برابر زلزله نیز پایدار باشد.
روش های نوین سبک سازی ساختمان:
قبل از انجام هر راه کاری ابتدا باید عوامل سنگین شدن سازه را مورد آنالیز قرار داد و آن ها را با رعایت موازین و استانداردهای مربوطه به حد مجاز خود کاهش داد.
بر همین می توان با مشاوره متخصصین فنی و مهندسان مشاور، بهره گیری از مصالح سبک، پیاده سازی روش های نوین و تبعیت از استانداردهای مربوطه گامی در این راستا برداشت.
از جمله تکنیک های نوین مهندسی کاهش وزن ساختمان های ملی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
قیمت هر متر سبک سازی ساختمان:
قیمت هر متر مربع سبک سازی ساختمان بر اساس فعالیت های مهندسین ناظر و با توجه به میزانی که وزن ساختمان تقلیل می باید، تخمین زده می شود.
شایان ذکر است در کاهش وزن ساختمان همواره باید موازین و آیین نامه های ساختمانی رعایت گردد و حتما از متخصصین این کار کمک گرفته شود چرا که پیاده سازی غیر اصولی نه تنها موجب مقاومت در برابر زلزله نخواهد شد بلکه پایداری ساختمان را نیز تحت الشعاع قرار خواهد داد.
با توجه به اینکه در پیاده سازی سازه با استفاده از قالب های از پیش ساخته، قالب به طور مستقیم و بدون واسطه روی فونداسیون اجرا می شود توجه به برخی نکات الزامی است تا علاوه بر کیفیت، وزن سازه نیز از حد مطلوب فراتر نرود.
سطوح فونداسیون باید کاملا صاف و بدون اعوجاج بوده تا علاوه بر قرارگیری صحیح قالب، وزنی اضافی متحمل نگردد بر همین اساس با تراز کردن قالب فلزی یا چوبی می توان در این راستا اقدام نمود.
در برخی موارد که ضخامت دیوارهای باربر بسیار کم است باید دقت نمود محور میلگردهای انتظار در یک راستا بوده و کاملا دقیق پیاده سازی شود برای بررسی این مورد باید از ریسمان کمک گرفت و راستای مقاطع را ارزیابی نمود.