معرفی بتن خود متراکم شونده SCC

بتن خود متراکم (SCC) بتنی است با کارایی بالا که قادر است تحت وزن خود و بدون انجام هیچ گونه عملیات متراکم سازی درون قالب حرکت کرده و با عبور از بین فواصل کم موجود در قالب، مانند فاصله بین آرماتورها، قالب را به خوبی فرا بگیرد.

بی آنکه هرگونه ناپایداری از قبیل جداشدگی دانه ها در آن اتفاق بیفتد. استفاده از این نوع بتن در محل هایی که امکان دسترسی مستقیم برای متراکم کردن نیست، مانند بتن ریزی سدها و هم چنین در مکان هایی با حجم آرماتور بالا که متراکم کردن بتن مابین میلگردها مشکل است.

و نیز در مواردی که بتن ریزی اشکال پیچیده مانند قوس های بتنی موردنظر است، ضروری به نظر می رسد.

بتن SCC با ویژگی هایی که دارد و خصوصیاتی که از خود بروز می دهد، می تواند نقش موثری را در افزایش کیفیت و کاهش زمان و هزینه ساخت در صنعت ساختمان ایفا کند.

مصالح تشکیل دهنده بتن SCC به طور معمول همان مصالحی است که جهت ساخت بتن معمولی استفاده می شود.

جز آن که در ساخت بتن SCC و به جهت داشتن خصوصیات منحصر به فرد آن در فاز تازه بتن، نسبت های اختلاط کمی با بتن معمولی متفاوت بوده و استفاده از افزودنی های شیمیایی و مواد اضافی معدنی در آن ضروری به نظر می رسد.

معمولا افزودنی های شیمیایی را فوق روان کننده ها و لزج کننده ها و افزودنی های معدنی را انواع پودر سنگ ها و ریزدانه های پوزولانی تشکیل می دهند.

استفاده از پوزولان ها جهت افزایش خصوصیات تازه بتن و همچنین افزایش دوام بتن، از جمله مسائلی است که توسط بسیاری از محققان مورد بررسی قرار می گیرد.

بتن سبک چیست ؟
طبق تعریف ACI 237R-07 بتن خود متراکم، بتنی با کارایی بالا و عدم جداشدگی است که می تواند در محل مورد نظر ریخته شده، فضای قالب را پر کند و اطراف میلگردها را بدون نیاز به تراکم مکانیکی فرا بگیرد.

از جمله بتن های خاص، علاوه بر بتن خود متراکم، می توان به بتن سبک اشاره کرد. در کارهای سازه ای، کاهش وزن سازه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.

کاهش وزن سازه، کاهش بارهای ثقلی و نیروهای ناشی از زلزله و به سبب آن، کاهش ابعاد اعضای سازه و صرفه جویی در مصرف مصالح را در پی خواهد داشت.

در صورت استفاده از بتن سبک، بار مرده سازه ها می تواند حدود 22 تا 38 درصد کاهش یابد. ضمن آن که حمل و جابه جایی مصالح سبک و اعضای ساخته شده با بتن سبک راحت تر از مصالح معمولی و اعضای ساخته شده بتنی با مصالح غیر سبک است.

علاوه بر وزن کم، بتن سبک کاربرد موفقی به دلیل ظرفیت بالای عایق کاری و دوام بالا و مقاومت بیشتر در برابر آتش سوزی در ساختمان ها داشته است.

همچنین از بتن سبک برای بازسازی ساختمان های قدیمی به عنوان جایگزین سقف های چوبی سبک و همچنین برای نماسازی ساختمان ها به عنوان قطعات پیش ساخته استفاده شده است.

با توجه به موارد فوق به نظر می رسد که بتن سبک نیز یکی از ایده آل ترین انواع بتن برای استفاده در پروژه های مهندسی است.

مطابق با تعریف ACI بتن سبک بتنی است که وزن مخصوص آن به طور محسوسی کم تر از وزن مخصوص بتن معمولی است.

از آن جا که جرم حجمی در بتن سبک معیار اصلی شناسایی آن است، اکثر استانداردها و آیین نامه های جهانی، حد بالای جرم حجمی خشک بتن سبک را حدود 1900 الی 2000 کیلوگرم بر متر مکعب و حد پایین جرم حجمی بتن سبک را حدود 300 کیلوگرم بر متر مکعب قید نموده اند.

بتن سبک اغلب به عنوان جایگزین مناسب و مکمل برای بتن معمولی و به منظور کاهش وزن سازه به کار می رود، هرچند مقاومت فشاری نهایی آن، در مقایسه با بتن معمولی مقدار کم تری است.

معمولا افزایش هزینه ناشی از اعمال تمهیدات ویژه در ساخت بتن سبک به ازای هر متر مکعب، با کاهش بار مرده و افزایش مقاومت بتن در برابر آتش سوزی جبران می شود.

راهنمای بتن سبک دانه انجمن بتن آمریکا، ACI، بتن های سبک را در دو گروه براساس زمینه های کاربرد بتن سبک و براساس روش دستیابی به سبکی تقسیم بندی می کند.

در تقسیم بندی بتن سبک براساس زمینه های کاربرد، بتن های سبک در سه دسته بتن سبک سازه ای، بتن سبک نیمه سازه ای و بتن سبک غیر سازه ای قابل تقسیم بندی است.