میلگرد به هدف تقویت بتن درون آن قرار می گیرد. میلگرد با عیار و درجات مختلفی از فولاد و به صورت آجدار تهیه و تولید می شود.
آج های میلگرد باعث می شوند محکم تر درون بتن قرار گرفته و احتمال شکستن بتن را به شدت پایین می آورد. همان طور که تا الآن متوجه شدیم نقش میلگرد در بتن بسیار حیاتی است.
بتن بسیار مستحکم بوده و زیر فشارهای گوناگون ساختمان به خوبی عمل می کند. ولی اگر بر مرکز بتن فشار وارد آید، این ماده مستحکم به راحتی تحت فشار وارده شکسته می شود.
به عنوان مثال یک تیر بتنی را در یک اسکلت بتنی تصور کنید. این تیر بتنی فقط از دو طرف توسط ستون هایی گرفته شده است در حالی که در قسمت های میانی تیر بتنی هیچ ستونی وجود ندارد.
حالا اگر بر قسمت های میانی این تیر هرگونه فشاری وارد شود، نتیجه روشن است و تیر بتنی قطعاً از وسط نصف می شود.
برای جلوگیری از این اتفاق تیر بتنی با میلگردهای آجدار مسلح می شود. بتنی که به وسیله میلگرد تقویت شده باشد دیگر هیچ گونه فشاری نمی تواند آن را بشکند. زیرا فشار توسط میلگرد جذب شده و خنثی می شود بدون اینکه به خود بتن صدمه ای وارد شود.
یکی دیگر از نقش های میلگرد در بتن کم کردن ضخامت بتن است. با وجود میلگرد درون بتن دیگر نیازی به بتن ریزی ضخیم نیست زیرا میلگرد، بتن را آنقدر مستحکم می کند که دیگر نیازی به ضخامت بالای بتن نباشد.
بتن که دارای خواص شکنندگی دارد با اجرای میلگرد در آن، خاصیت ترک خوردگی بتن کاهش پیدا خواهد کرد، ضمن آنکه نصب آن هم راحت است. علاوه بر آن میلگرد در بتن علاوه بر مستحکم کردن بتن و سازه ساخته شده با بتن، باعث صرفه جویی در هزینه ها نیز می شود.
انواع میلگرد از نظر شکل:
نقش میلگرد در بتن بستگی به نوع میلگرد هم دارد. انواع اصلی میلگرد و کاربرد آنها را در ادامه بررسی می کنیم.
میلگردها از لحاظ ظاهری به 3 دسته ساده، آجدار و آجدار پیچیده (کلاف) تقسیم بندی می شوند. هر کدام از این انواع مختلف نقاط قوت و نقاط ضعف خود را دارند.
انواع آجدار میلگرد بیشتر برای بتن ریزی مورد استفاده قرار می گیرند زیرا خاصیت خمش و شکسته شدن آن نسبت به نوع بدون آج کمتر است و از طرفی بتن روی میلگرد آجدار استحکام بیشتر پیدا می کند.
میلگرد ساده:
سطح میلگرد فولادی ساده کاملاً صاف و یکنواخت است. این میلگردها در سایزهای 6 تا 50 میلی متر در دسترس هستند و کاربردهای متفاوتی در صنعت ساخت و ساز دارند.
یکی از کاربردهای میلگرد صاف در ساخت درز انقباض برای خیابان ها و فرودگاه ها است. درز انقباض برای جلوگیری از جمع شدگی و ترک خوردن بتن بکار می رود.
درزهای انقباض در فواصل معین بین بتن ها جایگذاری می شوند و از بروز ترک خوردگی جلوگیری می کند.
میلگردهای صاف به راحتی خم و بدون صدمه زدن به کل ساختار میلگرد برش داده می شوند.
برای ساختمان های سنگین و سازه هایی مثل پل، استفاده از میلگرد صاف به هیچ عنوان توصیه نمی شود. زیرا اتصال محکمی بین بتن و میلگرد ایجاد نمی شود و احتمال جدا شدن میلگرد از بتن به دلیل فشار بالا وجود دارد.
میلگرد آجدار:
این نوع مقاطع سطحی زبر و آجدار دارند بنابراین مشکلات مقاطع صاف برای قرارگیری در بتن را ندارند. در زمان بتن ریزی اتصال خوبی بین میلگرد و بتن صورت می گیرد و احتمال جدا شدن مقطع از بتن خیلی کم است.
مقاطع آجدار در مقاطع 6 تا 50 میلی متر تولید می گردد. میلگردهای آجدار خود شامل دو نوع مختلف میلگردهای آجدار ترمومکانیکی یا TMT و میلگردهای آجدار مقاومت بالا HSD می شوند.
دانستن ویژگی های هر نوع میلگرد به بررسی نقش میلگرد در بتن کمک می کند.
میلگردهای آجدار ترمومکانیکی TMT:
این مقاطع در دمای بسیار بالا تولید شده و دارای استحکام زیادی می باشند. بتن های تهیه شده با این میلگردها نیز بسیار مستحکم و مقاوم اند.
میلگردهای آجدار ترمومکانیکی دارای ویژگی هایی همچون استحکام، انعطاف پذیری، جوش پذیری، خمش پذیری و همچنین دارای استانداردهای بالای بین المللی هستند. از دیگر ویژگی های این مقاطع مقاومت به زنگ زدگی، ضد زلزله و دمای بالا است.
میلگردهای آجدار مقاومت بالا HSD:
این میلگردها دارای سطح آجدار مارپیچی و پیچیده هستند. این مقاطع منحصراً و اساساً برای انواع بتن تهیه می شوند.
میلگردهای آجدار مقاومت بالا در مقاطع 4 تا 50 میلی متر وجود دارند. از ویژگی های این محصولات می توان به سطح کربن پایین که باعث انعطاف پذیری و جوش پذیری مقاطع آجدار مقاومت بالا می شود.
به هنگام استفاده با بتن، این مقاطع خاصیت خمشی بسیار بالایی دارند که کار با آنها را در عین استحکام آسان می کند.
میلگردهای آجدار مقاومت بالا، دارای خاصیت جوش پذیری صد درصد هستند. این میلگردها برای انواع ساختمان سازی از قبیل ساختمان های صنعتی، تجاری و پل ها کاربرد دارد.