برای اینکه عملیات جوشکاری به نحو احسن انجام شود بایستی اصول آن به درستی رعایت شود. برخی از اصول جوشکاری آهن طبق استاندارد بین المللی به قرار زیر می باشد.
آهن بایستی در حین جوش زدن و قبل از آن بنا به نوع جوش، گرم یا خنک شود.
استفاده از یک محدوده دمایی به هنگام جوش زدن یعنی بین 65 تا 260 ممنوع است و این میزان دما برای آهن خطرناک به شمار رفته و جوشکاری را دشوار می کند.
قبل از اقدام به جوشکاری، آن قسمت هایی که قرار است جوش بخورند را در محدوده دمایی بین 260 تا 649 درجه سانتیگراد برسانید.
بخش هایی از آهن که نزدیک به محل جوش هستند بایستی خنک باشند. دقت داشته باشید که خنک باشند نه سرد.
اگر در حین کار ناگهان آن بخش ها سرد شدند به وسیله دستگاه جوش آن ها را به دمای مورد نظر برسانید.
محلی که به تازگی جوش خورده باید به اندازه ای خنک شود که بتوان به آن دست زد.
اگر بیش از حد داغ بماند کار را خراب می کند و اگر خیلی سرد شود نیز ممکن است باعث شکسته شدن محل جوش بشود. هر نوع آهن برای جوش چه قبل، در حین و بعد از کار به یک محدوده دمایی خاص نیاز دارد.
برای گرفتن درزها در آهن از تکه های آهن استفاده کنید و آن ها را در محل درز جوش بزنید.
برای اجتناب از گرم نشدن بیش از حد نواحی نزدیک به محل جوش، قسمت هایی از آهن را که قرار است به هم جوش بخورند را با جوش های ریز به طول 2.5 سانتیمتر وصل کنید.
به وجود آمدن درزها و شکاف ها در محل جوش امری طبیعی و اجتناب ناپذیر در جوشکاری آهن است. بنابراین می توانید بعد از پایان عملیات جوشکاری از انواع درزگیرها برای نفوذناپذیر شدن محل جوش به آب استفاده کنید.
مراحل انجام کار جوشکاری:
در این بخش مراحل جوشکاری را به زبان ساده آموزش خواهیم داد. دقت داشته باشید که هر چقدر هم مقاله های مختلف راجع به آموزش جوشکاری بخوانید کافی نیست و این نوشته ها صرفا جهت آگاهی شما است. برای انجام هر گونه عملیات جوشکاری آهن حتما از جوشکاران حرفه ای بهره بگیرید.
مرحله اول، آماده کردن دستگاه جوش یا اینورتر:
روی اینورتر دو عدد سوکت قرار دارد که یکی قطب مثبت و دیگری قطب منفی است. برای شروع کار باید دو عدد کابل را به همراه دستگاه داشته باشید.
کابل اول دارای انبر است و کابل دوم که کابل اتصال نام دارد دارای گیره است. کابل انبردار به قطب مثبت دستگاه و کابل اتصال به قطب منفی دستگاه متصل می شوند. دستگاه الان با فشار دکمه روشن/ خاموش آماده استفاده است.
مرحله دوم، آماده کردن محل جوش:
در این مرحله کابل گیره را به آهن متصل کنید. سیم گیره حتما باید به آهن وصل شود تا اتصال با دستگاه نیز برقرار شود.
اطمینان حاصل کنید که نوک سیم گیره روی قطعه آهن لرزش نداشته باشد چون در غیر اینصورت کابل خیلی سریع داغ می شود.
مرحله سوم، ایمنی قبل از کار:
در این مرحله بایستی از ماسک مخصوص جوشکاری استفاده کنید. دستکش مخصوص نیز برای جلوگیری از سوختن دست بسیار مهم است. عدم استفاده از ماسک باعث آسیب جدی و در مواقعی کوری موقت چشم می شود.
مرحله چهارم، آماده کردن الکترود:
بعد از اطمینان حاصل کردن از روشن بودن دستگاه و اتصال گیره به آهن نوبت به آماده کردن الکترود یا همان سیم جوش می رسد.
برای انجام جوشکاری های کوچک مثل ایجاد خال جوش، از الکترود با قطر سه میلیمتر استفاده می شود. الکترود را میان کابل انبر قرار دهید و آمپر دستگاه را با کلیدی که روی آن قرار دارد بین پنجاه تا هفتاد تنظیم کنید.
مرحله پنجم، انجام عملیات جوشکاری:
حساس ترین بخش جوشکاری همین مرحله است که اگر طبق اصول جوشکاری آهن انجام نشود باعث ایجاد خسارت و خراب شدن کار می شود. انبر را نزدیک محل جوش قرار می گیرد.
ولی نه باید خیلی نزدیک باشد چون الکترود به سطح کار می چسبد و ممکن است باعث سوختن دستگاه شود، و نباید خیلی دور باشد چون الکترود ذوب شده و به سطح آهن پاشیده می شود و حتی ممکن است آهن را سوراخ کند.
به طور کل و طبق اصول جوشکاری آهن فاصله الکترود از محل جوش باید حدود دو الی سه میلیمتر باشد. حالا همانطور که انبر حاوی الکترود را در دست دارید آن را به محل جوش نزدیک کنید و همزمان به سمت خود حرکت دهید.
این کار باعث تشکیل قوس الکتریکی خواهد شد. در واقع این قوس همان است که باعث جوش خوردن دو قطعه آهنی به همدیگر می شود.
سعی کنید ابتدا برای متصل کردن دو قطعه آهنی به هم از چند خال جوش استفاده نمائید و به محض درست شدن خال جوش قوس الکتریکی، الکترود را از محل کار دور کنید.
بعد از درست کردن خال جوش ها، زائده های جوش که به آن ها به اصطلاح گل جوش یا سرباره می گویند را با یک چکش کوچک از روی جوش جدا کنید.
اگر این کار انجام نشود، سرباره یا گل جوش به هنگام انجام مجدد عملیات جوشکاری در حوضچه مذاب حبس شده و باعث ایجاد تخلخل و شکستن جوش می شود.
انواع روش ها و حالات جوشکاری:
طبق اصول جوشکاری آهن، این عملیات حالت های متفاوتی دارند. این حالت ها شامل جوشکاری مستقیم و معکوس، جوشکاری زیگزاگ، جوشکاری سربالا، جوشکاری افقی، جوشکاری در حالت عمودی و جوشکاری در حالت تخت می باشد.
یک جوشکار حرفه ای باید بتواند عملیات جوشکاری را در همه حالت ها انجام دهد. معمولا جوشکارها ابتدا کار خود را با جوشکاری مستقیم شروع می کنند زیرا این حالت ساده ترین حالت جوشکاری است.
حالت زیگزاگی نیز برای قطعاتی استفاده می شود که از هم خیلی فاصله دارند و برای تازه کاران معمولا دشوار است، معمولا بعد از یادگیری و تسلط به جوش تخت و مستقیم و دقیقا زمانی که جوشکار حس کند می تواند قوس الکتریکی را کنترل کند می تواند اقدام به جوشکاری زیگزاگی نماید.
بعد از تسلط به نحوه جوش تخت و مستقیم به سراغ جوش افقی بروید. مراقب باشید که مواد محافظ جوش نبایستی درون حوضچه مذاب به دام بیفتند زیرا در این صورت سرد می شوند و عمل جوشکاری استاندارد نخواهد بود.
در یک جوشکاری استاندارد طبق اصول جوشکاری آهن باید مواد مذاب به صورت لایه لایه یکی روی دیگری قرار بگیرند.
ظاهر جوش استاندارد به صورت زنجیر مانند خواهد بود. بعد از جوش افقی، بهتر است جوش عمودی را نیز تمرین کنید.
این حالت کمی دشوارتر از افقی بوده زیرا احتمال ریختن مواد مذاب از حوضچه وجود دارد پس باید در انجام این کار دقت کافی مبذول شود. سخت ترین حالت جوش، جوش سربالا یا سقفی است.
معمولا به دلیل سختی این حالت کارهای سقفی را به صورت پیش ساخته آماده می کنند ولی گاهی عملیات جوش سربالا اجتناب ناپذیر می شود و یک جوشکار حرفه ای بایستی بداند چطور آن را کنترل کند.