آزمونه و نمونه برداری از بتن های مصرفی در کارگاه

هدف از تعدد آزمونه ها چیست؟
علت تعدد آزمونه ها، اصلا بحث لحاظ نمودن یکنواختی بتن نیست! بلکه جهت جلوگیری از خطای نمونه گیری و انجام آزمایش است.

اگر ارزیابی یکنواختی بتن مد نظر باشد، بایستی چند سری نمونه بگیریم و نه چند آزمونه. چرا آزمونه ها باید همزمان تهیه و در شرایط یکسان نمونه گیری و متراکم و عمل آوری شده و تحت آزمایش قرار گیرند؟

آزمونه ها باید از یک محل و از یک نقطه گرفته شود فقط به خاطر اینکه خطای پر کردن قالب، نگهداری و انجام آزمایش پوشیده شود، پس در این شرایط متوقع هستیم که نتایج آزمونه ها خیلی نزدیک به هم باشند.

مبانی پایه ای ضوابط پذیرش:
پذیرش بتن صرفا براساس نمونه های عمل آمده در آزمایشگاه صورت می پذیرد و این پذیرش فقط شاخصی برای تعیین کیفیت بتن ساخته شده و نه بتن نهایی ریخته شده و موجود در ساختمان است.

از آن جا که کیفیت بتن مصرفی، علاوه بر کیفیت بتن ساخته شده، به کیفیت اجرا نیز بستگی دارد، لذا سایر مراحل کار اعم از حمل حمل، ریختن، تراکم، پرداخت و عمل آوری و مراقبت از بتن، می باید جداگانه کنترل گردد.

که این کنترل ها به عنوان بخش مکمل کنترل کیفیت بتن ساخته و ریخته شده الزامی است. پذیرش بتن مبتنی بر ارزیابی آماری نتایج حاصل از نمونه برداری های متوالی است.

پس از ارزیابی بتن مصرفی، این بتن در یکی از رده پذیرش زیر قرار خواهد گرفت:

• قابل قبول.
• غیر قابل قبول.
• عدم پذیرش قطعی.

برای ارزیابی مقاومت بتن ساخته شده نکات زیر حائز اهمیت است:

• نتایج مقاومت های به دست آمده از نمونه ها بررسی می گردد.
• مقاومت فشاری بتن در سن 28 روز ملاک عمل است.
• نمونه ها باید براساس آزمونه های استوانه ای استاندارد باشد.
• در صورت استفاده از نمونه های مکعبی می باید نتایج آن ها به مقادیر نظیر نمونه های استوانه ای تبدیل شود.

نمونه برداری متوالی به چه معناست:
منظور از دو نمونه برداری متوالی آن است که فاصله بین زمان نمونه برداری آن ها از سه شبانه روز بیشتر نباشد.

اگر x1 و x2 و x3 نتایج سه نمونه بردای متوالی باشند به منظور ارزیابی کیفیت بتن ساخته شده، گام های زیر طی شود.

• X3 ≥ fc x2≥ fc x1≥fc.

در صورتی که هر سه رابطه فوق، همزمان برقرار بودند، در آن صورت بتن از نظر مقاومت، قابل قبول است. در غیر این صورت گام دوم بررسی می شود.

یادآوری می گردد که به جای سه رابطه فوق، می توان رابطه زیر را نوشت و کنترل کرد:

• Min (x1 , x2, x3) ≥ fc.

روابط زیر باید کنترل شود

فقط هنگامی می باید گام دوم را کنترل کردن که بتن در گام اول قابل قبول شناخته نشده باشد.

روابط زیر باید کنترل شود.

• Xm = ≥ fc + 1/5 MPa.
• Xmin ≥ fc - 4 MPa.

در صورتی که هر دو رابطه اخیر، همزمان برقرار بودند در آن صورت بتن از نظر مقاومت، قابل قبول است. در غیر این صورت، گام سوم مورد بررسی قرار می گیرد.

فقط هنگامی می باید گام سوم را کنترل کرد که بتن در گام اول و دوم قابل قبول شناخته نشده باشد. در این گام باید روابط زیر کنترل شود.

• Xmin ˂ fc - 4MPa.
• Xm ˂ fc.

در صورتی که هر دو یا یکی از روابط فوق برقرار باشد، بتن غیر قابل قبول شناخته می شود. در غیر این صورت بتن عدم پذیرش قطعی شناخته می شود.