دستگاه های تهویه مطبوع که یکی از آنها هواکش آکسیال است معمولا برای کنترل دمای محیط از طریق گرمادهی و سرمادهی، تنظیم رطوبت به وسیله خشک کردن یا مرطوب کرن هوا، افزایش یا کاهش سرعت وزش هوا، تصفیه هوا و ایجاد هوای پاک و سالم استفاده می شوند.
همچنین در محیط های بهداشتی، پزشکی و بیمارستانی این دستگاه ها برای ایزوله و ضدعفونی کردن هوا استفاده دارند.کارکرد دیگر دستگاه های تهویه مطبوع در آسمان خراش ها و فضاهای دریایی مانند آکواریوم ها است. استفاده از دستگاه های تهویه مطبوع در این فضاها امنیت و سلامت محیط را تأمین می کند. یکی از انواع دستگاه های تهویه مطبوع آکسیال فن یا آکسیال محوری است.
بررسی عملکرد فن آکسیال
هواکش آکسیال در محیط های مختلف خانگی و اداری استفاده می شود، آن را روی دیوار و پنجره می توان نصب کرد. هواکش های آکسیال دیواری به عنوان مکنده (اگزاست فن) و هم دمنده (بلوئر) به کار برده می شوند همچنین از این هواکش برای محیط های انفجاری، یا با حرارت و رطوبت بالا و خورندگی زیاد، با در نظرگرفتن شرایط خاص می توان استفاده کرد. عملکرد این هواکش به این صورت است که در آن هوا با محور پروانه حرکت می کند. پروانه هایی که در این نوع فن استفاده می شود معمولا زیمنسی، ایندولا، مولت فن و مولتی وینگ که ناگفته پیداست باید از کیفیت ساخت و طراحی بالایی برخوردار باشند.
پره های این هواکش هوا را موازی با محور تیغه ها حرکت می دهند. پره های آکسیال فن به شکل بال هواپیما است و به همان صورت کار می کنند. هوای بالای بال قبل از هوای زیر بال حرکت می کند و در هوای بالا و پایین اختلاف سرعت ایجاد می کند. جریان هوای بالای بال نیروی دینامیک بیشتری دارد و فشار استاتیک کمتری ایجاد می کند. هوای زیر بال حرکت آهسته دارد و نیروی دینامیک کمتر. این اختلاف فشار باعث می شود هواپیما به سمت بالا برود.
در فن آکسیال یک تیغه پروانه ای شبیه باله ماهی وجود دارد که دور یک محور ثابت می چرخد و هوا تولید می کند. هوای بالای پره ها به سمت فن کشیده می شود و ناحیه هوایی با فشار ثابت را ایجاد می کند. بخش مانتینگ پلیت که دهانه ورودی آن است مانند شیپور برعکس می باشد و جریان آرامی از هوا را به سمت منطقه مکش فن می برد.