انواع سیستم های جداساز لرزه ای

انواع سیستم های جداساز لرزه ای:

جداسازهای لرزه ای دارای انواع مختلفی می باشند که هر کدام خصوصیات و کاربرد خاص خود را دارند. چند نمونه از انواع آن در ادامه مشاهده مینمائید:

جداساز های لرزه ای الاستومری:
در سال 1979 دریکی از مدارس شهرهای یوگوسلاوی، برای اولین بار از نشیمن هایی با جنس لاستیک طبیعی برای حفاظت ساختمان از لرزش ها استفاده شد.

در این نوع از جداسازها، لاستیکی به کاربرده شده بود که میرایی خاصی نداشت.

با استفاده از جداساز لرزه ای الاستومری، حرکت افقی زمین می تواند به یک نوع حرکت گهواره ای تبدیل شود.

در دو طرف قسمت نشیمن این نوع از انواع جداساز لرزه ای، بلوک هایی قرار دارند که جنسشان شیشه اسفنجی است.

ساختمان را در برابر زلزله های با شدت کم، فشارها و بارهای حاصل از تردد افراد در داخل خود ساختمان، و فشارهای ناشی از وزیدن باد به ساختمان محافظت می کند.

جداساز لرزه ای اصطکاکی:
در این نوع از جداسازهای لرزه ای، برای تقویت عملکرد جداساز در حین زلزله، از موادی مانند پودر گرافیت، شن و ماسه، دلرین (پلیمری از جنس پلاستیک حرارتی)، ورق های وینیل و غیره استفاده می کنند.

استفاده از جداساز لرزه ای اصطکاکی خالص در زیرستون های آجری و یا دیوارهای باربر، بیشتر در ساخت ساختمان های سنتی کاربرد دارد.

جداساز لرزه ای لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی بالا):
جداساز لرزه ای لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی بالا) هم جزو انواع جداساز لرزه ای است.

در مراحل ساخت این جداساز لرزه ای، از موادی مانند رزین، روغن، بلوک های بسیار ریز از جنس کربن و موادی این چنینی استفاده می کنند، تا میرایی لازم حاصل شود.

جداساز لرزه ای لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی پایین):
جداساز لرزه ای لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی پایین) از دو صفحه ضخیم از جنس فولاد تشکیل شده است که در بالا و پایین قرار دارند که باعث جلوگیری از منبسط شدن جانبی لاستیک می شوند.

در ساختار این نوع از جداسازه ای لرزه ای از صفحات متعدد فولادی نازک هم استفاده می کنند.

صفحات ضخیم فولادی، همینطور باعث افزایش قابل توجه سختی قائم نیز می شوند.

نیاز این نوع از جداسازهای لرزه ای به یک میراگر و جداساز لرزه ای اضافی از نقاط ضعف این جداساز محسوب می شود.

جداساز لرزه ای اصطکاکی با حرکت رفت و برگشت (آونگی):
این نوع از جداسازهای لرزه ای در سال 1986 ابداع شده اند.

سیستم جداساز لرزه ای اصطکاکی با حرکت رفت و برگشت (آونگی) به این صورت است که یک قسمت مفصلی دارد که حالت لغزندگی دارد و با یک سطح کروی در تماس است.

این قسمت توسط موادی پوشانده می شود که اصطکاک کمی دارد و سطح دیگر آن توسط فولاد ضد زنگ پوشانده می شود و در شیاری که این شیار هم از ترکیبات کم اصطکاک پوشانده شده است قرار دارد.

در هنگام وقوع زلزله و فشارها و بارهای این چنینی، قسمت لغزنده بر روی سطح کروی حرکت می کند و نیروی بازگرداننده ایجاد می شود و اصطکاک ایجاد شده توسط تماس بخش لغزنده و سطح کروی باعث کاهش نیروهای مخرب می شود.

جداساز های لرزه ای الاستومر مسلح با الیاف:
یکی از معایب جداساز لرزه ای با صفحات فولادی این است که وزنی بسیار سنگین دارند.

که گاها به 1000 کیلوگرم هم می رسد، به خاطر رفع این مسئله، متخصصین جداساز لرزه ای الاستومری را ابداع کردند که توسط الیاف تقویت شده اند.

و الیاف نقش صفحات فولادی را ایفا می کنند. استفاده از الیاف نه تنها وزن تمام شده جداساز لرزه ای را کاهش می دهد.

بلکه موجب کاهش قیمت و ایجاد صرفه اقتصادی نیز می شود. الیاف به کار رفته در این نوع از انواع جداساز لرزه ای از جنس الیاف پلیمری است که سختی و مقاومت بالایی دارند.

جداساز لرزه ای لاستیکی با هسته سربی:
نیوزلند اولین کشوری بود که جداساز لرزه ای دارای هسته سربی را ابداع کرد.

این نوع مانند جداساز لرزه ای لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی پایین) دارای دو صفحه ضخیم فولادی هستند که نشیمن لاستیکی لایه لایه در بینشان قرار گرفته است.

اما تفاوتی که جداساز لرزه ای دارای هسته سربی با لاستیکی طبیعی (با قدرت میرایی پایین) دارد در این است.

که نوع دارای هسته سربی، دارای یک یا چند هسته از جنس سرب هستند که در سوراخ های خاصی قرار دارند و در اثر نیروهای وارده از زلزله واکنش نشان می دهد و این نیروها را کم می کند.

جداساز لرزه ای دارای پایه های اصطکاکی پس جهنده:
جداساز لرزه ای دارای پایه های اصطکاکی پس جهنده نیز یکی دیگر از انواع جداساز لرزه ای است که از یک هسته لاستیکی و لایه های لغزشی ساخته می شود.

هسته مرکزی لاستیکی این نوع از جداساز هیچ نوع بار قائمی را تحمل نمی کند ولی نیروی پس جهنده و بازگرداننده ایجاد می کند و لایه های لغزشی نیز وظیفه کاهش ضریب اصطکاک را دارند.

در داخل هسته لاستیکی، میله ای از جنس فولاد کار می گذارند تا باعث بهبود یافتن توزیع تغییر مکان در بین لایه های لغزشی شود.

در گذشته صنعت ساخت و ساز ساختمان ها و سازه ها از دانش، تجهیزات و استانداردهای خاصی برخوردار نبود و همین امر باعث میشد که با وقوع حوادثی مانند زلزله، خسارات جبران ناپذیر مالی و جانی افراد را تهدید کند.

از همین رو، کار بر روی ساخت و ابداع روش هایی برای افزایش درصد ایمنی ساختمان ها همیشه مورد توجه متخصصین حوزه ساخت و ساز بوده و هست.

امروزه استفاده از انواع جداساز لرزه ای در ساختمان سازی، به مقدار زیادی توانسته ایمنی سازه ها را مخصوصاً در ایران که هر از چند گاهی شاهد وقوع زلزله های با ریشتر بالا هستیم، تأمین کند.