اهدای جام یا کاپ قهرمانی و مدال های ورزشی به ورزشکاران، نیز جنبه دیگری از پیوند فلزات با ورزش است.
این اشیای زینتی که اغلب از فلزات ساخته می شود، در طراحی جام قهرمانی مورد استفاده است.
در این حالت، فرم ها در کنار نمادها بررسی شده و سپس فرم های اولیه، قالب گیری و در نهایت محصول نهایی، تولید می شود.
متریال مورد استفاده و تولید شده در جام های قهرمانی و مدال ها، متناسب با نوع و سطح مسابقات و سفارش مشتری، از فلزاتی مانند طلا، نقره، برنج، سرب، شیشه، سرامیک یا مواد مقاوم دیگر ساخته شده و با طلا و نقره و… آبکاری می شوند.
بنابراین مدال های طلا و نقره، خالص نیستند.
این موضوع، حتی در مسابقات بزرگ ورزشی و علمی مانند المپیک و المپیادها، نیز صادق است و متریال مورد استفاده در مدال و درصد روکش فلزاتِ با ارزش مانند طلا، نقره و… با توجه به بودجه سفارش دهنده کم یا زیاد می شود.
ساخت این مدال ها و نشان های ورزشی، به دو صورت ریخته گری یا قالب گیری و برش دستی انجام می شود.
در روش ریخته گری یا قالب گیری، فلز سرب یا زاماک (آلیاژی از روی، آلومینیوم، مس و منیزیم)، در قالب ریخته شده و شکل مورد نظر، ساخته می شود.
بعد از شکل گرفتن مدال، فلزاتی نظیر طلا، نقره، برنز، مس و نیکل برای آبکاری مورد استفاده قرار می گیرد. در روش برش دستی، به جای سرب، از برنز استفاده می شود.
در این روش، می توان این نوع مدال ها را هم به صورت اسید برش داد که بیشتر برای ضخامت پایین تر استفاده می شود، به کار برد و هم می توان به صورت دستی آنها را برش داد.
هر دو روش برای ساخت مدال ورزشی، در کارخانه های نشانه ساز قابل انجام است.
با توجه به آنچه ذکر شد، مهم ترین کاربردهای فلزات در ورزش، خصوصا فلزات سبک، فراتر از ساخت تجهیزات، کالاهای ورزشی و مدال های قهرمانی است و می توان گفت بدون فلزات، انجام برخی ورزش ها میسر نیست یا بسیار دشوار و کیفیت آن پایین خواهد بود.
از این رو، گرچه مطالب متعددی درباره بیماری ها و آسیب های ناشی از فلزات سنگین و تهدیدهای آن برای سلامتی افراد خصوصا ورزشکاران مطرح شده، اما فلزات، با توصیفاتی که در این مقاله ذکر شد، در مجموع، دوست ورزش، ابزار ورزش و عامل بقا و پیشرفت ورزش هستند نه دشمن آن.
نقش و جایگاه ارزشمند فلزات، علاوه بر این موارد، در زیبایی و درخشندگی ورزش ها نیز نهفته است. با این همه، به نظر شما، آیا دنیای ورزش، بدون فلزات، مفهومی دارد؟! و آیا دنیای ورزش، بدون فلزات، زیباست؟!