مهندسی روشنایی و نورپردازی دامنه گسترده ای دارد و همانطور که در مقالات دیگر اشاره شد از اطلاعات علوم دیگری مثل: مهندسی برق، روان شناسی، بیولوژی و زیبایی شناسی هم بهره می برد؛ در ادامه به معرفی برخی دیگر از پارامترهای این علم پرداخته می شود.
خیرگی ضریب انعکاس و دمای رنگ در نورپردازی از مفاهیم روشنایی هستند که در ادامه به بررسی جزئی آنها می پردازیم:عدم خیرگی تجهیزات روشنایی با توجه به مفاهیمی از قبیل درخشندگی و ضریب انعکاس متریال ها و رنگ ها، جز مهم ترین اصول در تکنیک های نورپردازی هستند، همچنین توجه به بیان بصری رنگ نور و تأثیرات آن اجتناب ناپذیر است.
خیرگی (Glare)
خیرگی یک احساس بینایی وعامل تفکیک بصری اجسام از پس زمینه می باشد؛ یا به بیانی ساده خیرگی همان اتفاقی است که وقتی به یک منبع نوربا درخشندگی بالا نگاه می کنیم اتفاق می افتد وچشم فقط روی همان منبع نورمتمرکز می شود و نمی تواند اشیای پیرامون آن را بیند؛ این مفهوم یکی از نتایج منفی و غیر قابل حذف درنورپردازی می باشد که در صورت به کار نبردن اصول صحیح در طراحی روشنایی، خیرگی و تأثیرات آزاردهنده آن بیشترمی شود.
میزان خیرگی بر اساس مقدار درخشندگی حاصل می شود و با علامت GI و در بازه عددی 10 تا 30 بررسی می شود؛ هرچه عدد GI کمتر باشد، خیرگی کمتری ایجاد می شود. خیرگی را از دیدگاه منبع آن می توان به دو دسته تقسیم کرد:
با ارائه راه کارهایی زیر می توانیم مانع ایجاد خیرگی شد و درصورت نادیده گرفتن این موارد پیامدهایی مثل سوزش چشم، خستگی ذهن و پایین آمدن راندمان کاری پیش آمده و در مواقعی مثل رانندگی، حوادث ناگواری را رقم می زند:
ضریب انعکاس (Reflective coefficient)
این ضریب در مفاهیم نورپردازی، درصدی از جریان نوری منعکس شده از سطح را بیان می کند؛ یا به بیانی دقیق ترنسبتی از نور بازتاب شده از یک سطح را به نور تابیده شده به آن سطح ضریب انعکاس گویند. در حالت کلی سطوح روشن تر وبا بافت کمتر، نسبت به اشیا تیره و با بافت زمخت برای نورانی بودن نیاز به روشنایی کمتری دارند. هرچه ضریب انعکاس سطوح کمتر باشد دیدن مشکلتر خواهد بود، این ضریب به صورت درصد بیان می شود و میزان آن درمحاسبات روشنایی یک فضا تأثیرگزار است؛ همانطور که اشاره شد پارامتر های از جمله جنسیت، رنگ، بافت و زاویه تابش درمیزان بازتاب نور سطوح تأثیرگزاراست.
دمای رنگ (Correlated Color Temperature)
دمای رنگ (CCT) از مشخصه های نورمرئی است و بیان گر رنگ نورمنبع؛ وهمچنین دمای رنگ بیان کننده گرمی یا سردی طیف رنگی منبع نیزهست زیرا برخی طیفها از نظر روان شناسی سرد و برخی گرم هستند. عددی که بیان کننده رنگ نور خروجی از منبع روشنایی بوده، بر حسب درجه کلوین (Kelvin) بیان می شود.
هرچه این عدد بیشتر باشد، رنگ نور به رنگهای سرد و سفید نزدیکتر است و هر چه این عدد کوچک تر باشد، رنگ به محدوده رنگهای گرم نزدیکتر است. یکی از شاخصهای مهم در انتخاب منابع روشنایی، درجه رنگ آنها است که به طور استاندارد تعیین و براساس نوع کاربری انتخاب می گردد؛ همچنین پارامترهایی مثل آب وهوایی که ساختمان در آن واقع شده است، رنگ فضا ومبلمان واقع درآن، نیزدربرگزیدن رنگ منبع نورتأثیرگذاراست.
این توضیح نیاز است که بدانیم دمای رنگ خروجی لامپ لزوماً با دمای کارکرد درست آن برابر نیست؛ مثلاً دمای رنگ نور یک لامپ رشته ای تنگستنی 2700 کلوین است و دمای کارکرد آن هم همین اندازه است، ولی اگردمای رنگ یک لامپ LED حدوداً 6000 کلوین است به این معنی نیست که دمای چیپ LED هم به 6000 می رسد. درحقیقت درعلم نورپردازی این اصطلاح یعنی دمای رنگ، گفتاری برای توصیف ظاهری پرتوی است که به وسیلهٔ یک لامپ ایجاد شده است. درک دمای رنگ(کلوین)، انتخاب نورپردازی را آسان ترمی کند و ظاهرو احساس دلخواه را به شما منتقل می کند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
