در دنیای پیشرفته امروز، بار شد روز افزون فناوری و رشد عمودی شهرها و ترافیک عمومی بکارگیری افراد متخصص در این حرفه امری ضروری است.مراقبت و نگهداری از ساختمانها که آسانسور نیز بخشی از آنهاست اهمیت ویژای دارد.
طی سالیان اخیر با افزایش تعداد ساختمانهای بلند برای جلوگیری از خسارت های جبران ناپذیر مراقبت و نگهداری باید بیشتر از قبل مورد توجه قرار گیرد و با افزایش متوسط سن جامعه که رو به کهولت دارد و همچنین با در نظر گرفتن افرادی که به دلیل هشت سال دفاع مقدس یا به هر دلیل دیگر دچار معلولیت هستند مراقبت و نگهداری آسانسورها که از آن به عنوان قلب ساختمان یاد می کنند اهمیت ویژه ای می یابد.
آسانسورها مانند بقیه دستگاههای الکترونیکی و مکانیکی دستخوش تغییر هستند و بسیار پیچیده شده اند، برای مثال مجهز به کلیدهایی هستند که اجازه دسترسی به طبقات خاصی را می دهند، توسط سیستم مدیریت کارکرد آسانسور کنترل می شوند(EMS) یا مجهز به سیستم انتخاب طبقه در خارج از کابین شده اند(DSS).
آسانسورهای نسل قبلی نظام بسیار ساده ای داشتند به طوریکه کاملا توسط تکنیسین قابل رد یابی و رفع ایراد بودن بنابراین تعمیر و نگهداری بر پایه مهارت های الکتریکی و مکانیکی یک تکنسین مجرب و دسترسی به قطعات آسانسور بوده است اما آسانسورهای امروزی گونه ای متفاوت هستند، ریز پردازنده ها بسیاری از وظایف را برعهده دارند که بازدهی و ایمنی دستگاه را افزایش می دهند.
عملکرد درست این دستگاه ها به چیزی بیش از مهارت پایه ذکر شده نیاز دارد. تکنیسین های امروزی اسانسور باید با شبکه های ارتباطی دیجیتال و عیب یابی الکترونیکی آشنائی داشته باشند.همچنین باید مهارت های پایه الکترونیکی و مکانیکی را نیز آموخته باشند. بنابراین این شخص نسبت به گذشته به منابع اطلاعات وسیع تری نیاز دارد.
اهمیت سرویس و نگهداری آسانسورها
طول عمر مورد انتظار از آسانسورها 25 تا 30 سال است که به دلیل استفاده نادرست این مدت بسیار کاهش یافته است.آسانسورهای نو یا قدیمی، نیاز به بازرسی مرتب نگهداری تنظیم و بعضا روغن کاری دارد و اغلب مدیران ساختمان ناچارند بین تعمیر و نگهداری آسانسور و بودجه ساختمان تعادل برقرار کنند. دستگاههای حیاتی ساختمان مانند آسانسورها نیاز به سرویسی دارند که قابل اطمینان باشد که هم از مشکلات جلو گیری کند و هم به هنگام مواجه شدن با یکی از مشکلات سریع ایراد رفع شود.
باید توجه داشت اگر عواملی مانند مدت خرابی، نارضایتی بهره بردار و خدمات پیشگیرانه را در نظر بگیریم، ارزانترین قرارداد تعمیر و نگهداری همواره باعث کاهش هزینه ها در بلند مدت نخواهد شد. به طور کلی می توان گفت هرچه خدمات پیشگیرانه جامع تر و کاملتر باشند تجهیزات عملکرد بهتری خواهند داشت و از اتفاقات ناگهانی هزینه ساز کاسته خواهد شد.
یک قرارداد تعمیر و نگهداری کامل با شرکت های مناسب صاحب صلاحیت از تعمیرات اساسی و تعویض زود هنگام قطعات جلوگیری می کند و می تواند عمر آسانسور های ساختمان را بالا ببرد اما متاسفانه دیده می شود که معمولا این قراردادها دارای نواقص و با اشخاص حقیقی به صورت توافقی با مبالغ پائین بسته می شود که اطمینان بخش نخواهد بود معمولا این افراد دارای مهارت کافی برای این امر نیستند و در تمام ساعات شبانه روز نیز در دسترس نیستاند.
یک فرد توانائی حضور در چند ساختمان را در یک زمان ندارد. حالتی را در نظر بگیرید که موقعیتی اضطراری در دو ساختمان متفاوت تحت پوشش این شخص رخ داده است. همچنین این افرادی تجهیزاتی که نیاز به تعویض دارند را در انبار خود ندارند و باید در صورت نیاز از بازار تهیه کنند.طبق مقررات در حال بازنگری، یک قرارداد تعمیر و نگهداری قراردادی است با شخصی حقوقی که وی را متعهد به بازدید دوره ای روغن کاری تنظیم تعویض قطعه و انجام دادن تست های ایمنی برای آسانسورها و تست سالیانه آنها برای اطمینان از کارکرد ایمن آسانسور می کند.یک قرارداد تعمیر و نگهداری خوب از جهات مختلف سود آور است:
از سرمایه گذاری اصلی که خود آسانسور است حفاظت می کند یعنی با انجام دادن خدمات پیشگیرانه نیاز به تعمیرات اساسی را کاهش می دهد.اگربا شرکت مناسبی قرارداد بسته شود، می توان در زمان مناسب برای به روز رسانی تجهیزات سرمایه گذاری کرد.مهم تر از همه افزایش ایمنی است. اگرچه نمی توان جلوی همه حوادث را گرفت اما با یک قرارداد تعمیر و نگهداری خوب می توان از ایمنی دستگاه مطمئن شد و قطعات در زمان طولانی تری مستهلک خواهند شد.
پوشش دادن همه جوانب
باید توجه داشت که وظیفه تعمیرو نگهداری بین مدیریت ساختمان و شرکت تامین کننده خدمات مشترک است و هردو طرف در قبال کارکرد بهینه و ایمن تجهیزات مسئول هستند. شرکت تامین کننده خدمات موظف به در اختیار گذاشتن تجربه نیروی کار و قطعات است و مدیریت ساختمان وظیفه نگهداری محیط اطراف اسانسور را که شامل کف و دیوارهای اطراف اسانسور است را دارد و همچنین باید به صورت مرتب از کارکرد درست آسانسور مطمئن شود.
به دلیل اینکه مدیریت ساختمان به منزله چشم و گوش ساختمان است باید همواره گوش به زنگ شرایط ناامن باشد و در صورت مواجه شدن با این شرایط شرکت تامین کننده قطعات را مطلع سازد و دستگاه را تا رفع ایراد از مدار خارج کنند. به عنوان مدیرساختمان یا یک شهروند وظیفه شناس بهتر است به نکات زیر توجه داشته باشیم:
در صورت کارکرد غیر عادی و باسروصدا بهتر است با شرکت تامین کننده خدمات در میان گذاشته شود و در صورت احساس خطر و ناامنی بهتر است آسانسور به صورت صحیح تا رفع ایراد خاموش شود. یکی از اقدامات پیشگیرانه که برعهده مدیریت ساختمان است حفظ درست محیط آسانسور است که باعث کاهش احتمال خرابی می گردد. تمیز نگهداشتن داخل کابین تمیز کردن سیل دربها و نوردهی مناسب راهروها و داخل کابین از این موارد هستند.
دسترسی به موتورخانه نیز باید محدود باشد زیرا در داخل موتورخانه تجهیزات الکتریکی در حال کار هستند و قطعات متحرک مکانیکی وجود دارند. در داخل موتورخانه هیچ تجهیزاتی به غیر از تجهیزات مختص به آسانسور نباید وجود داشته باشد.بسیاری از آسانسورها از سیستم نرم افزاری بر پایه کامپیوتر اختصاصی استفاده می کنند که نیازمند ابزارهای خاص برای نگهداری و تعمیر هستند که فقط تولید کننده توان فراهم کردن آن ها را دارد.این بدین معنی است که:
مشتری فقط می تواند ازشرکت فروشنده به عنوان نگهدارنده استفاده نماید و ممکن است مبلغ بالاتری به صورت ماهیانه پرداخت کند یا اگر قصد استفاده از شرکت دیگری را دارد باید مطمئن شود که نرم افزار سازگار با آن آسانسور را داشته باشد.