نمک صنعتی چیست؟
نمک صنعتی نمکی است که درجه خلوص آن کمتر از نمک خوراکی می باشد. عمده تفاوت این نوع نمک با نمک خوراکی در درجه خلوص پایین تر، تصفیه نشدن و یددار نبودن نوع صنعتی است. میزان خلوص نمک خوراکی 99 درصد است.
به علت تصفیه و پالایش نمک خوراکی، این نوع نمک موجب به وجود آمدن سنگ کلیه و سایر مشکلات مشابه نمی شود.
کاربردهای نمک صنعتی فراوان است. نمک صنعتی و معدنی در صنایعی همچون تصفیه آب و فاضلاب, دباغی پوست, اسید سازی, تولید مواد بهداشتی و شوینده و بسیاری از صنایع دیگر استفاده می شود.
کشور ایران دارای معادن نمک فراوانی است و جز بیست تولیدکننده نمک های معدنی در جهان می باشد. با این حال به علت گرانی فرآیند تصفیه نمک خام, قسمتی از نمک استخراج شده از معادن و دریاچه های نمک، به شکل تصفیه نشده (به صورت نمک صنعتی خام) به عنوان نمک خوراکی وارد بازار مصرف غذایی می گردد. استان های سمنان، قم و فارس از جمله بزرگ ترین تولیدکنندگان نمک صنعتی و معدنی در کشور هستند.
کاربردهای نمک صنعتی:
نمک صنعتی کاربردها و موارد استفاده مختلفی در صنایع دارد، بخشی از مصارف آن عبارت اند از:
- نمک برای دامپروری و دامداری.
- سنگ نمک صنعتی برای سختی گیری آب.
- برای استفاده در تصفیه خانه ها.
- سنگ نمک صنعتی برای احیای رزین.
- استفاده سنگ نمک برای دیگ بخار و بویلر.
انواع نمک صنعتی:
در انواع و گریدهای مختلف تولید و استفاده می شود. برخی از مهم ترین انواع نمک صنعتی و معدنی عبارتند از:
نمک شکری، نمک شیلاتی، نمک نخودی، نمک صدفی، نمک پودری، نمک جاده و نمک حفاری.
در ادامه به بررسی برخی از انواع مختلف آن پرداخته می شود.
- نمک صدفی 120و 130: این نوع نمک ریزترین سایز نمک دانه بندی، قبل از نمک پودری و یا نمک نرم صنعتی است. بلورهای این نوع از نمک، درخشندگی و شفافیت زیادی دارد؛ از این رو به آن نمک صدفی می گویند. نمک صدفی از نظر اندازه و سایز دانه ها به نمک تصفیه بسیار شبیه است.
- نمک شکری 110: یا همان نمک حفاری: این نوع نمک که به علت شباهت زیاد سایز دانه های آن به دانه های شکر به نمک شکری مشهور است، از پر مصرف ترین دانه بندی های نمک صنعتی است. به علت اندازه دانه های این نوع، مش 110 نیز نامیده می شود. از جمله کاربردهای مهم این نمک استفاده در گل حفاری، فرایند نمک سود کردن گوشت ها خصوصاً گوشت خوک در کشور گرجستان و استفاده در پنیر لیقوان و غیره است.
- مش 100: دانه ها و بلورهای این نوع نمک اندکی درشت تر از دانه های شکر (تقریباً دوبرابر) میباشند.
- مش 90: سایز دانه بندی های این نوع، شامل دانه های کمی ریز تر از دانه نخود است. به علت اندازه تقریبا یکسان و منظم دانه ها، این نوع را مش 90 نامیده اند.
- نمک شیلاتی: سنگ نمک بعد از اینکه وارد دستگاه خردکن می شود، قطعه های بزرگ سنگ نمک شکسته شده و نمک خرد شده با اندازه 5 تا 10 میلی متر تولید می شود. دانه های نمک شیلاتی اندازه ای بزرگ تر از یک دانه نخود و کوچک تر از یک گردو که تقریباً بزرگ ترین سایز دانه بندی محسوب می شود دارد. دلیل نامگذاری نمک شیلاتی استفاده عمده این دانه بندی در صنعت شیلات و همچنین گندزدایی می باشد. البته این تنها یکی از موارد استفاده نمک شیلاتی است. مصارف دیگر این نوع نمک در سختی گیری آب، احیای رزین های غیر فعال شده، صاف کاری های بسیار دقیق قطعات ریز، صنعت چرم سازی و دباغی، پنیرسازی و بسیاری از صنایع دیگر می باشد.
- نمک پودر صنعتی (نمک صنعتی نرم): در نهایت آخرین دسته نمک های صنعتی تصفیه نشده از نظر سایز دانه ها، نمک پودری است. به دلیل مصارف و کاربردهای صنعتی زیاد، به این نوع، نمک نرم صنعتی نیز می گویند. کاربرد اصلی این نوع نمک در تولید اسید و دان و نهاده های مرغ و طیور است.