کاربرد زئولیت در کشاورزی:
شاید تا بحال درباره فواید و کاربرد زئولیت در کشاورزی شنیده باشید. زئولیت یکی از مواد ضروری است که باید در ترکیب خاک کشاورزی از آن استفاده شود. برای این امر دلایل گوناگونی وجود دارد. برای دریافت اطلاعات دقیق تر، خواندن ادامه این مطلب به شما پیشنهاد می شود.
زئولیت ماده ای معدنی است که در کشاورزی در زمینه افزایش عملکرد محصولات کشاورزی و بهبود بهره وری خاک و همچنین صرفه جویی در میزان مصرف کودهای شیمیایی و آب و استفاده بهینه از کودهای حیوانی کاربرد دارد. در حال حاضر کشورهایی همچون ژاپن، ایتالیا، اسپانیا و ترکیه به طور گسترده از زئولیت در بخش کشاورزی استفاده می کنند.
زئولیت یک نوع آلومینوسیلیکات بوده و دارای خواص فیزیکی به شرح زیر است:
نقش زئولیت در جذب آب و نگهداری رطوبت برای مدت طولانی:
با توجه به ساختار متخلخل زئولیت این ماده معدنی قادر است مقداری از آب موجود در خاک را جذب کرده و آن را برای مدت طولانی درون شبکه ساختاری خود نگهداری کند. آب جذب شده در ساختار زئولیت به تدریج آزاد شده و جذب گیاه می شود، در طول روز به سبب تابش آفتاب مقداری از رطوبت سطحی خاک تبخیر می شود اما در طول شب با پائین آمدن دمای محیط، با جذب رطوبت هوا، مجدداً مقداری آب از دست داده شده جبران می گردد. این عمل باعث کاهش قابل توجه میزان مصرف آب کشاورزی شده و حتی ممکن است در مناطق کم آب با توجه به خواص فیزیکی زمین زراعی مصرف آب را تا 50% کاهش دهد. بنابراین استفاده از زئولیت در بخش کشاورزی برای کشورهایی مانند کشور ما که با کمبود آب مواجه هستند می توانند بخشی از مشکلات کمبود آب را برطرف سازد.
استفاده از زئولیت برای صرفه جویی در مصرف کودهای شیمیایی و جلوگیری از آلودگی کودی:
درصدی از کودهای ازته و پتاسیم دار پس از مصرف به دلیل محلول بودن به وسیله آب های سطحی شسته شده و به عمق پایین تر از ریشه گیاه نفوذ کرده و یا اینکه به وسیله آب های سطحی شسته شده و هدر می رود. زئولیت با دارا بودن ویژگی جذب کاتیونی شدید نسبت به +NH4 و +K بخش زیادی از ازت و پتاسیم را جذب کرده و درون ساختار شبکه ای خود به مدت طولانی نگهداری و به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهد. این امر موجب صرفه جویی در مصرف کودهای شیمیایی شده و همچنین از آلودگی آب های کشاورزی ناشی از مصرف کود شیمیایی می کاهد.
کاربرد زئولیت برای افزایش بازدهی خاک های زراعی و باغی ضعیف و متوسط:
استفاده از زئولیت سبب پایداری خاک شده و علاوه بر آن اسیدیته خاک را کنترل می کند. همچنین بخشی از کانی های پتاس و فسفر که پایدار و قابل جذب گیاه نیستند، توسط زئولیت که توانایی تبادل یونی دارد، جذب شده و بخشی از مواد مفید را قابل جذب گیاه می نماید، در نتیجه موجب افزایش حاصلخیزی خاک های زراعی و باغی کم قوت و یا متوسط می گردد.
استفاده از زئولیت برای تصفیه آب و خاک آلوده:
زئولیت به دلیل دارا بودن خاصیت کاتیونی شدید بخش زیادی از عناصر سمی و سنگین موجود در آب های سطحی و کشاورزی را جذب نموده و از ورود این مواد مضر به گیاهان و ورود مواد سمی به چرخه تغذیه ای جلوگیری به عمل می آورد. این آلودگی ها به دلیل استفاده مدام از کودهای شیمیایی و یا آلودگی های ناشی از کارخانه ها و صنایع می باشد.
استفاده از زئولیت برای افزایش تولید محصولات کشاورزی:
نتایج استفاده از زئولیت در کشورهای مختلف نشان داده است که کاربرد این ماده مفید معدنی موجب افزایش بازده تولید محصولات کشاورزی شده که این افزایش محصول در تعدادی از محصولات کشاورزی به خصوص در صیفی جات حتی تا 40 درصد افزایش تولید نشان داده است.
اثر مثبت زئولیت در افزایش بهره وری کود حیوانی:
مخلوط کردن کود حیوانی با مقدار کمی زئولیت می تواند در موارد زیر بهره وری کودهای حیوانی را افزایش داده و از ضایعات آن جلوگیری به عمل آورد:
مزیت های استفاده از زئولیت در کشاورزی و باغات: