تمام فعالیت های حیاتی ماهی از قبیل رشد، تغذیه و تولید مثل تحت تأثیر عوامل محیطی قرار میگیرند.علاوه بر آن عوامل محیطی در ایجاد و پیشرفت بیماریهای مختلف ماهی نقش دارد.
دمای آب: دمای آب در طول سال، ماه و حتی در طول شبانه روز در حال تغییر است.باتوجه به اینکه ماهی آبزی خونسردی است دمای بدن آن با دمای آب اطراف تقریبا برابر است. به همین دلیل است که تغذیه و رشد و متابولیسم بدن تحت تأثیر دمای محیط قرار می گیرند. از طرفی با افزایش دما، نیاز ماهی به اکسیژن نیز افزایش پیدا می کند که در این مواقع هوادهی استخر ضرورت پیدا می کند.دمای مناسب آب برای کپور معمولی 25 تا 30 درجه است.
PH آب: حداقل و حداکثر PH مورد قبول 5/6 تا 9 در نظر گرفته شده است. PH در بعد از ظهرها به حداکثر می رسد که با پاشیدن آب آهک در اوایل صبح از افزایش شدید PH در بعد از ظهر ها جلوگیری می کند و در هنگام طلوع آفتاب به حداقل می رسد.PH خیلی زیاد یا پائین باعث آسیب به بافت های مختلف بدن به ویژه آبشش ها می شود.افزایش PH آب خاصیت سمیت بعضی مواد از قبیل آمونیاک را افزایش می دهد که آمونیاک برای ماهی سمی و خطر ناک است که برای پیشگیری از این رویداد باید PH آب به طور مرتب اندازه گیری شود.
3. شوری و سختی آب:شوری آبهای شیرین کمتر از یک گرم در لیتر است. ماهیان گرمابی پرورشی شوری تا 2 گرم در لیتر را تحمل می کند ولی حداکثر شوری قابل تحمل برای آنها حدود 9 گرم در لیتر است که در این حالت شوری بالای 2 باعث کاهش رشد ماهیها می شود.سختی آب هم بر اساس غلظت کربنات کلسیم آب تعیین می شود.از نظر سختی، آبها را به چهار دسته تقسیم می کنند:
بنابر این هر چه آب سخت تر باشد تغییرات PH آب کمتر است و مسمومیت ماهی با فلزاتی از قبیل سرب، آهن، جیوه کاهش می یابد.
4. اکسیژن محلول آب: اکسیژن یکی از فاکتورهای مهم و اساسی برای سلامتی ماهی است.در ماهیان گرمابی، غلظت اکسیژن کمتر از یک میلی گرم در لیتر است در صورتی که ادامه پیدا کند، معمولا کشنده خواهد بود که این حالت بیشتر در روزهای گرم، در شرایط استرس، ضعیف بودن ماهیها و شرایطی از این قبیل که ماهی به کمبود اکسیژن حساسیت بیشتری پیدا کند بسیار خطر ناک است. معمولا تلفات در در اوایل صبح یا در طول شباتفاق می افتد. ماهیها در در محل ورود آب تجمع یافته، به سطح آب آمده و هوا را می بلعند و در صورتی که این وضعیت ادامه پیدا کند بی حال شده و تلف می شوند.
نشانه های کمبود اکسیژن در ماهیان: 1. رنگ پریدگی پوست 2. پرخونی آبششها 3. خونریزیهای کوچک در بعضی از قسمتهای بدنراههای رفع حالت کمبود اکسیژن در استخر پرورش ماهی: 1. وارد کردن آب به صورت پلکانی 2. افزودن آب تازه که معمولا حاوی اکسیژن بیشتری است 3. وسایلی که آب را برهم بزند.
5. عدم گل آلودگی آب: گل آلود بودن آّب موجب جلوگیری از نفوذ نور و کندی تولیدات بیولوژیک استخر می گردد. این مواد معلق به تدریج در کف استخر تجمع یافته و موجب افزایش رسوبات کف و کاهش عمق استخر می گردد. این مواد مشکلاتی برای ماهیان ایجاد می کند از جمله اینکه با ورود به آبششها و سطوح حساس بدن باعث اختلال در فعالیت های طبیعی بدن می شود.
انتخاب محل مناسب برای ساخت استخر پرورشی کپور ماهیان:
مهم ترین عامل در ارزیابی کیفی یک محل، منبع تامین آب است. برای تعیین ظرفیت تولید ماهی در یک محل، باید از کیفیت آب آن در طول سال با خبر بود.بنا براین از عوامل کلیدی می توان موارد زیر را ذکر کرد: تامین آب، توپوگرافی محلو نگهداری کردن آب معیارهای مهم در انتخاب محل: