نکاتی درباره گاو آهن بشقابی و استفاده از آن در خاکورزی

قطعات اصلی گاواهن های بشقابی:

• یاتاقان بشقاب
• چرخ شیار عقب
• ساقه بشقاب 
• شاسی 
• محور عرضی جلو گاواهن
• دکل
• پایه
• چرخ تثبیت عمق
• پیچ تنظیم عرض برش
• پیچ تنظیم عمق شخم 
• سیلندر های هیدرولیکی کنترل از راه دور

گاو آهن بشقابی برای انجام خاک ورزی اولیه مورد استفاده قرار می گیرند و کار آنها تا حدودی شبیه به کار گاواهن های برگردان دار می باشد. این گاوآهنها از یک سری بشقاب های مقعر گردنده که به صورت انفرادی و جدا از هم بر روی یک شاسی قرار گرفته اند تشکیل می گردند.عمقار بشقاب ها به وسیله یک یا چند چرخ ویا توسط سیستم های هیدرولیک تراکتور کنترل می شوند.

اصول کار با گاو آهن بشقابی در هنگام کار با گاو آهن بشقابی خاک و خاشاک توسط عمل چرخش بشقاب ها قطع و جا به جا می شود. چنانچه بشقاب ها بدون صفحه تمییز کن کار کنند بیشتر عمل مخلوط کردن خاک بریده شده را انجام می دهند تا برگرداندن خاک. در صورت استفاده از صفحه تمییز کن برگردان دار خاک شبیه انچه که در گاوآهن های برگردان دار انجام می شوئد برگردانده می شود. البته عمل برگرداندن خاک به خوبی گاو آهن های برگردان دار صورت نمی گیرد.گاواهن های بشقابی باید با سرعتی نسبتا کم و یکنواخت کار کنند تا عمل برش و عرض برش را کنترل کنند. این گاو آهن ها در سرعتهای زیاد خوب کار نمی کنندو ضمنا سرعت زیاد باعث تقلیل در عمق شخم می شود.

انواع گاوآهن های بشقابی گاو آهن های بشقابی معمولا دارای 1 تا7 بشقاب مقعر می باشند که عرض برش هر بشقاب ممکن است بین حدود 30.5تا18.5 سانتی مترباشد.بشقابها معمولا در اندازه های مختلف به قطر 96.5تا61 سانتی متر دردسترس هستند. تقعر بشقاب ها معمولا بین16.5تا9 سانتی متر وضخامت آنها بین 6.5تا5 سانتی متر است. حداکثر عمق کار بشقاب ها، حدود 3/1قطر آنهاست.

هر واحد گاوآهن بشقابی یا دیسک شامل صفحه ای بزرگ و کاسه ای شکل است به قطر 50 تا 95 سانتیمتر که در طول یک محور مرکزی می چرخد. ستونی از خاک که توسط لبه تیز بشقاب بریده می شود در سطح شیب دار بشقاب بالا رفته و ضمن این که از هم پاشیده می شود به سمت راست گاوآهن بر می گردد. معمولاً چند واحد گاو آهن بشقابی روی یک شاسی قرار دارند و دستگاه با تراکتور کشیده می شود.

چون طی حرکت در زمین و در اثر نیروی ناشی از مقاومت خاک، بشقابی به حول محور خویش می چرخد، گاو آهن بشقابی با سهولتی بیش از گاو آهن سوکی در خاکهای خشک، متراکم و چمنی پیش میرود. میزان برگشت و خرد شدن خاک تابع زاویه برخورد بشقاب با خاک است و هر چه سطح بشقاب با جهت حرکت تراکتور زاویه عمودتری بسازد، برگشت خاک کاملتر خواهد بود. از این تغییر زاویه برای انجام نیمه شخم استفاده می کنند. گاو آهن های بشقابی که به طور مایل نسبت به جهت حرکت تراکتور در خاک پیش می روند به گاو آهنهای بشقابی یک طرفه موسومند.