تلمبه سمپاش

تلمبه سمپاش، قلب دستگاه است. اکثر سمپاش هاى مورد استفاده براى علف کش ها در مزارع به گونه اى طراحى شده اند، که سموم را در فشار نسبتاً پائین (2/2 تا 4/4 کیلوگرم بر سانتى متر) مى پاشند و مجهز به تلمبه هاى ارزانى همچون تلمبه هاى سانتریفوژ یا ساچمه اى هستند.

سمپاش هائى که براى حشره کش ها و قارچ کش ها استفاده مى شوند داراى فشار زیادى حدود 3/7 تا 4/36 کیلوگرم بر سانتى متر بوده و معمولاً مجهز به پمپ هاى پیستونى هستند. یک نوع جدیدتر پمپ به نام پمپ توربینى نیز اخیراً عرضه شده است. معمولاً از پمپ هاى دنده ای، پروانه اى و دیافراگمى کمتر استفاده مى شود.

پمپ هاى سانتریفوژى معروفیت زیادى در سمپاش هاى علف کش دارند زیرا علاوه بر قیمت مناسب، توانائى انجام کار خوبى را نیز دارند. این پمپ ها را تقریباً به راحتى با همه فرمولاسیون هاى قابل اسپرى حتى اگر داراى مواد ساینده و درشت نیز باشند به راحتى مى توان استفاده کرد.

به تناسب نیروى سانتریفوژی، فشار افزایش مى یابد (شکل الف- پمپ هاى سمپاش). محلول سم از قسمت مرکزى پروانه دوار وارد پمپ مى شود. پروانه، مایع را به لبه خارجى محفظه مى راند و از قسمت خروجى آن را وارد سیستم انتقال مى کند. حداکثر فشار تولید این پمپ ها 2- پنج و نیم است. اکثر سمپاش ها مجهز به پمپ هاى سانتریفوژى هستند که نیازى به تنظیم کننده هاى فشار ندارند زیرا در مقایسه با دیگر انواع پمپ ها، مسدود شدن سیستم انتقال منجر به تغییر مؤثرى در فشار نمى شود.

در این پمپ ها، سرعت عمل پروانه، 1200 تا 3500 دور در دقیقه است. با توجه به اینکه سرعت حرکت شافت تراکتور در حالت استاندارد 540 و در سرعت هاى بالا 1000 دور در دقیقه است، پمپ هاى سانتریفوژى براى داشتن سرعت مناسب نیازمند یک تسمه و سیستم کشنده یا یک سیستم دنده اى اضافى هستند. بعضى از آنها به وسیله موتورهاى هیدرولیکى متصل به سیستم هیدرولیک تراکتور، حرکت مى کنند. نیاز پمپ هاى سانتریفوژى به لوازم مخصوص براى افزایش سرعت آنها را سنگین تر و بزرگ تر از دیگر پمپ هاى دوار ساخته است.

براى استفاده علف کش ها و محلول هاى کود، یک پمپ توربینى جدیداً ارائه شده است. این پمپ شبیه یک پمپ سانتریفوژى است با این تفاوت که دریافت و حمل سم هر دو از سطح خارجى پروانه انجام مى شود. برعکس، پمپ هاى سانتریفوژى که از قسمت مرکزى خود سموم را دریافت و سپس آن را به سطح خارجى حمل مى کند. پمپ توربینى خصوصیات حجم زیاد و فشار کم پمپ سانتریفوژى را دارا است اما در سرعت هاى پائین تر نیز به خوبى کار مى کند. البته در دور 540، ظرفیت پمپ کاهش مى یابد.

از پمپ هاى دوار (Roller) زمانى که فشار پائین و ارزان قیمتى در سیستم حمل و نقل موردنیازباشد، استفاده مى شود. اگرچه بروشور پمپ بر این دلالت دارد که پمپ دوار قادر است فشارى بیشتر از 22kg.cm-2 تولید کند، اما در اثر کارکرد و استهلاک، فشار پمپ سریعاً کاهش مى یابد. اکثر این پمپ ها داراى فشارى کمتر از هفت و سه دهم kg.cm-2 هستند. آب داراى سنگریزه یا پودرهاى وتابل ساینده باعث فرسودگى سریع این پمپ ها مى شوند. اگرچه قسمت آنها پائین است اما عمر آنها نسبتاً کوتاه است لذا بهتر است پمپ هاى سانتریفوژى خریدارى شود.

در پمپ دوار، ساچمه ها به صورت آزاد در داخل شکاف هاى پروانه قرار گرفته است و بخش پروانه هم از قسمت مرکزى در محفظه پمپ سوار شده است (شکل ج- پمپ هاى سمپاش). چرخش پروانه باعث جلو راندن ساچمه ها در محفظه پمپ مى شود. مایع نیز در جلوى ساچمه ها به جلو رانده مى شود و به طرف بخش خروجى منتقل مى شود. البته ضمن چرخش نیمى از مایع به خارج حمل مى شود و نیمى دیگر بین ساچمه ها باقى مى ماند.