مواد تشکیل دهنده پودر کپسول آتش نشانی

مواد تشکیل دهنده پودر کپسول آتش نشانی، برای خاموش نمودن آتش می بایست یکی از اضلاع مثلث آتش حذف شود، تا عملیات مهار حریق به درستی انجام شود. یکی از راه های خاموش نمودن آتش، حذف و جلوگیری از رسیدن اکسیژن به حریق است. برای حذف اکسیژن در زمان حریق می بایست از پودر خاموش کننده موجود در کپسول های آتش نشانی استفاده شود.

انواع پودرهای آتش نشانی

کپسول های آتش نشانی از جمله تجهیزات بسیار مهم و کاربردی در اطفاء حریق می باشند. کپسول های مختلفی برای انواع حریق ساخته می شوند، محتویات داخل کپسول های آتش نشانی از پودرهای آتش نشانی متفاوتی تشکیل می شود. پودرهای موجود در خاموش کننده های پودری به دو نوع شیمیایی و خشک تقسیم بندی می شوند. این پودرها دارای خواصی می باشند که برای اطفای حریق مناسب هستند. در زیر به توضیح انواع پودرهای آتش نشانی می پردازیم.

الف) پودر شیمیایی آتش نشانی

این نمونه از پودر آتش نشانی از ترکیبیک یا چند نوع ماده شیمیایی و بعضی افزودنی ها به صورت گرد و بسیار نرم تشکیل می شوند. در این ترکیب از مواد افزودنی جهت جلوگیری از چسبندگی مواد در اثر رطوبت و گرما استفاده می شود.پودرهای خاموش کننده با توجه به نوع ترکیبات و اینکه برای چه نوع از حریق هایی مناسب می باشند به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. در این مقاله به مهم ترین نوع پودرهای شیمیایی آتش نشانی می پردازیم.

انواع پودر شیمیایی آتش نشانی

• پودر بی کربنات سدیم (جوش شیرین)
•  بی کربنات پتاسیم
• بی کربنات پتاسیم بر پایه اوره
• کلرید پتاسیم
• فسفات آمونیوم
• مانکس

بی کربنات سدیم

پودر شیمیایی معمولی از 97 درصد بی کربنات سدیم تشکیل شده است. این ماده اولین ماده خاموش کننده شناخته شده است که در صورت بروز حریق یک ابر دی اکسید کربنی را به دور حریق ایجاد می کند. از این پودر برای آتش سوزی های نوع C، B و E یعنی مایعات و گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی برق دار با ولتاژ معین استفاده می شود.

بی کربنات پتاسیم

نمونه ای از خاموش کننده های اطفای حریق است که در صنعت نفت و گاز کاربرد دارد. این پودر نیز برای آتش سوزی های نوع C، B و E یعنی مایعات و گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی برق دار با ولتاژ معین استفاده می شود.

بی کربنات پتاسیم بر پایه اوره

همگی برای حریق های نوع C، B و E یعنی مایعات قابل اشتعال، گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی و برقی با ولتاژ معین استفاده می شوند.

کلرید پتاسیم

این خاموش کننده به صورت نمک می باشد و قدرت خورندگی بالایی دارد و برای حریق های نوع C، B و E مناسب می باشد.

فسفات آمونیوم

یک ماده شیمیایی خشک است که دارای رنگ زرد کم رنگ است. از این پودر برای خاموش کردن مواد جامد، گازها و مایعات قابل اشتعال و اطفای حریق های الکتریکی با یک ولتاژ معین استفاده می شود. به دلیل اینکه پودر شیمیایی فسفات آمونیوم برای حریق های نوع A، B و C مناسب می باشد. بر روی این نوع از کپسول آتش نشانی علامت A.B.C درج می شود و به این نوع از پودر شیمیایی عنوان ABC یا چند حالته نیز اطلاق می گردد. قدرت خورندگی این ماده شیمیایی از باقی خاموش کننده ها بیشتر است.

مانکس

این نوع از پودر شیمیایی از باقی پودرهای آتش نشانی موثرتر بوده و از ترکیب اوره و بی کربنات (کربن دو پتاس) تشکیل و داخل کپسول آتش نشانی ریخته می شود. دلیل تأثیرگذار تر بودن این پودر نسبت به سایر پودرهای شیمیایی این است که این پودر وقتی با حرارت برخورد می کند سریعاً تجزیه شده و به ذرات کوچکی (حتی کوچک تر از 0.1 میکرون) تبدیل می شود و همین امر سبب بالا رفتن خاصیت پخش شدن آن می شود.

پودر شیمیایی مانکس با کف پروتئینی سازگار است، بنابراین برای اطفای حریق های همراه با کف و پودر دارای اهمیت می باشد.معمولاً بی کربنات سدیم به صورت ترکیب با سایر پودرهای شیمیایی مانند فسفات آمونیوم، سولفات آمونیوم و بیکربنات پتاسیم مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات خاموش کننده بی کربنات سدیم برای آتش سوزی های نوع B (مایعات قابل اشتعال) مناسب می باشد.

ب) پودر خشک آتش نشانی

از پودر خشک آتش نشانی برای خاموش کردن فلزات قابل اشتعال (آتش سوزی نوع D) مانند منیزیم و فلزهای قابل اکسید استفاده می شود. بنابراین نباید با پودر شیمیایی آتش نشانی اشتباه گرفته شود. پودر خشک با توجه به نوع ترکیبات دارای انواع مختلفی است که در زیر به آنها اشاره می کنیم.

1- خاموش کننده پودری

کپسول های آتش نشانی پودری در اندازه های مختلف ساخته می شوند و برای اطفای حریق های الکتریکی و مایعات قابل اشتعال مانند نفت و روغن مناسب می باشد.

2- خاموش کننده گاز دی اکسید کربن

در داخل کپسول آتش نشانی CO2 از گاز دی اکسید کربن استفاده می شود. گاز دی اکسید کربن موجود در داخل این نوع از کپسول ها به صورت مایع تحت فشار بوده که هنگام خروج از کپسول به گاز تبدیل می شود. به دلیل جلوگیری از سرعت خروج گاز دی اکسید کربن و هدایت مواد اطفایی به سمت حریق سر لوله این کپسول آتش نشانی CO2 به صورت قیفی شکل یا همان شیپوری می باشد.