در ساختمان سازی، پی و فونداسیون سازه یکی از مهم ترین قسمت ساختمان بشمار میاید. وظیفه ی پی در ساختمان در واقع انتقال بار و وزن ساختمان به زمین است.
فونداسیون بتنی، ترکیبی از میلگرد و بتن است که به بتن مسلح معروف است. برای افزایش مقاومت بتن در برابر نیروهای وارد شده، قرار دادن میلگرد درون بتن ضروری است.
میلگردهایی که درون فونداسیون قرار گرفته می شود، شامل میلگردهای عرضی، طولی و تقویتی است. در این مقاله ما قصد داریم شما را با میلگردها، تعداد و نحوه ی قرار گرفتن آنها در فونداسیون آشنا کنیم.
میلگردهای طولی در طول محور فونداسیون پیاده سازی می شود. میلگردهای طولی در پایین و بالای فونداسیون قرار می گیرند.
در اول کار برای اینکه وزن میلگردهای طولی به دست آیند، در ابتدا باید طول میلگرد را پیدا کنیم. برای به دست آوردن طول میلگرد، به دو پارامتر خم میلگرد و کاور نیاز است.
بعد از به دست آوردن خم میلگرد و کاور با استفاده از فرمول زیر می توانید طول میلگرد طولی فونداسیون را به دست آورید.
بعد از به دست آوردن طول میلگرد طولی فونداسیون، طول به دست آمده را باید در تعداد میلگردها ضرب کرد. برای به دست آوردن وزن واحد طول این میلگرد، به جدول اشتال مراجعه کنید.
محاسبه تعداد میلگرد عرضی:
طول میلگردهای عرضی هم نیز مانند میلگرد طولی محاسبه می شود. برای محاسبه ی طول این میلگردها بایستی عرض محور را در نظر بگیریم.
پس از آن در فرمول بالا قرار می دهیم. سپس طول میلگردهای عرضی فونداسیون به دست می آید.
با داشتن طول و فاصله میلگردها و تقسیم این دو عدد بر هم تعداد میلگرد عرضی فونداسیون به دست می آید.
محاسبه تعداد میلگرد تقویتی:
میلگردهای تقویتی باید در ردیف بالا و ردیف پایین قرار بگیرد. برای به دست آوردن وزن میلگردهای تقویتی، طول میلگرد تقویتی را در تعداد و وزن واحد میلگرد ضرب کرد.
تقسیم بندی انواع فونداسیون ها:
فونداسیون سطحی:
این نوع فونداسیون در واقع در عمق کم و نزدیک به زمین تعبیه می شود و نسبت عمق استقرار پی به پهنا از 3 کمتر است.
فونداسیون عمیق:
در پیاده سازی فونداسیون عمیق، بایستی پی ها نسبت عمق استقرار به عرض آن باید از 10 بیشتر باشد.
فونداسیون نیمه عمیق:
در صورتی که خصوصیات فونداسیون بین پی سطحی و عمیق باشد از نوع نیمه عمیق خواهد بود.
لازم به ذکر است که میلگردهای هر یک از فونداسیون ها، متفاوت است، در نتیجه قیمت میلگرد هم فرق می کند. سپس قبل از انتخاب میلگرد باید همه ی موارد در نظر گرفته شود.
پی ها از نظر شکل ظاهری به 5 نوع نواری، گسترده، مرکب، شبکه ای و منفرد تقسیم می شود.
پی های منفرد:
پی های منفرد از جنس بتن های مسلح یا غیر مسلح می باشد و به دو شکل پله ای و سطح شیب دار اجرا می شود.
این پی ها به شکل تکی پیاده سازی می شود و هر کدام وظیفه انتقال وزن یک ستون را به خاک دارد.
پی های نواری:
طول پی های نواری 4 برابر بیشتر از عرض آنهاست. در این پی ها، تغییر شکل خمشی آن در مسیر طول است.
پی مرکب:
با ترکیب پی های منفرد در زیر ستون ها، پی مرکب تشکیل می گردد. تفاوت پی مرکب و پی نواری، در راستا و تغییر شکل آن هاست.
پی شبکه ای:
از ترکیب شدن پی های مرکب با یکدیگر، پی شبکه ای تشکیل می شود.
پی گسترده:
پی های گسترده شامل یک دال یکپارچه است و نشست یکنواختی دارد.
برای جلوگیری از گسیختگی خمشی و برشی، باید در طراحی و انتخاب میلگردهای فونداسیون دقت لازم و کافی را به کار برد.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که بعد از اینکه ابعاد پی مشخص شد، ابعاد و فاصله های چشمه های میلگرد هم مشخص می شود.
حداکثر فاصله ای که باید بین میلگردهای طولی باشد، 35 سانتیمتر است و این مقدار فاصله نباید بیش از دو برابر ضخامت پی باشد.
یکی دیگر از عواملی که باید برای فونداسیون ها رعایت کرد، کنترل ظرفیت باربری آنها است. پی ریزی باید روی خاک باربر و مقاوم اجرا شود و عمق آن باید حداقل 50 سانتیمتر باشد.