طراحی و ساخت پله فرار

طراحی و ساخت پله فرار، پله فرار نوعی راه خروج اضطراری در زمان آتش سوزی و یا شرایط اضطراری است که در بیرون و یا داخل ساختمان (خارج از محیط اصلی ساختمان) نصب می شود. طراحی و ساخت پله فرار رابطه مستقیمی با تعداد طبقات ساختمان دارد و تنها راه افزایش سرعت و سهولت خروج مردم از ساختمان در زمان بروز خطر به ویژه آتش سوزی شناخته شده است.

پله فرار نخستین بار در فرانسه طراحی و اجرا شد و پس از تجربه خوبی که در زمینه نجات جان افراد در شرایط اضطراری کسب کرد، در دیگر کشورهای اروپایی نیز با استقبال روبه رو شد. با توجه به اهمیت زیاد پله فرار در ساختمان مانند کپسول های آتش نشانی، همچنان نصب راه پله های فرار در ایران جدی گرفته نمی شود. ضرورت اجرای پله های فرار در ساختمان های بلند جهت نجات جان افراد در شرایط بحرانی به اندازه ای دارای اهمیت است که در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان با عنوان حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق، در اولویت قرار گرفته است.

پله فرار یا پله اضطراری

پله فرار، پله ای است که در خارج یا داخل ساختمان های بالای 23 متر ارتفاع نصب می شود. از مهم ترین ویژگی پله فرار دسترسی آسان ساکنین طبقات مختلف ساختمان به راه خروج در موارد اضطراری است. با توجه به افزایش جمعیت و روند رو به رشد ساختمان های بلند و تبدیل شدن خانه های ویلایی به آپارتمان های بزرگ و چند طبقه، ساختمان های بلند بیش از پیش نیازمند راهی ایمن و بی خطر برای خروج ساکنین از طبقات بالای ساختمان هستند.

پلکان فرار تنها راه میانبر برای خروج و نجات ایمن ساکنان طبقات بالای ساختمان های بلند، در شرایط اضطراری و وقوع حوادثی مانند زلزله و آتش سوزی است. راهی که به دلیل نبود بسترهای مناسب فرهنگی و اقتصادی، یا در ساختمان پیش بینی نشده و یا بدون رعایت قوانین لازم طراحی و اجرا می شود.

کنترل ضعیف شهرداری، نبود هماهنگی لازم بین دستگاه های اجرایی، طراحی ضعیف راه های خروج اضطراری، نبود فضای کافی، افزایش هزینه، بی توجهی به حفظ جان ساکنین، کاهش متراژ ساختمان و نادیده گرفتن استانداردهای ایمنی از جمله دلایل اجرایی نشدن پله فرار در ساختمان های مرتفع است.

شرایط فنی پلکان فرار

راه خروج اضطراری و خروج معمولی هر دو پیرو ضوابط خروج هستند و تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند. بنابراین به پله فرار، راه پله خروج اضطراری نیز می گویند. پله فرار تنها مختص پلکان نیست، هر راهی که سبب خروج افراد در مواقع بحرانی شود مانند پنجره، طناب، نردبان و... نوعی راه فرار است. طبق استانداردهای موجود ساختمان های بالای چهار طبقه که کف بالاترین طبقه آن بیشتر از 12 متر باشد، به دو راه خروج نیاز دارند.

گفتنی است که در مقررات ملی ساختمان 12 متر به 15 متر تغییر نموده است. دو راه خروج در ساختمان می تواند شامل دو راه خروج داخلی، دو راه خروج خارجی و یا حتی یک راه خروج داخلی و یک راه خروج خارجی باشد.در هیچ کشوری بلندترین نردبان های آتش نشانی به بالاتر از طبقه 7 ساختمان نمی رسد. بنابراین اجرای پله های فرار، در ساختمان های بلندی که در کوچه های باریک و یا محیط هایی که رسیدن ماشین آتش نشانی به مکان مورد نظر مشکل ساز است، ضروری می باشد.