سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم (Foam)، فوم توده ای پایدار از حباب های کوچک پر از هوا است که چگالی کمتری نسبت به روغن، بنزین و آب دارد. فوم می تواند برای مایعات قابل اشتعال در مخازن سوخت یا مناطق پردازش به عنوان یک عامل پیشگیری، کنترل و یا خاموش کننده آتش مورد استفاده قرار گیرد. فوم روی سطح حریق حالت چسبندگی ایجاد کرده و موجب سرکوب ساختن بخارات قابل اشتعال و جلوگیری از احتراق مجدد می شود.
سیستم اطفاء حریق فوم | سیستم Foam
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم جهت اطفاء مایعات قابل اشتعال و قابل احتراق مورد استفاده قرار می گیرد. آب دارای چگالی بالاتری نسبت به سایر مایعات اشتعال زا است. بنابراین برای اطفای حریق های حاصل از مایعات قابل اشتعال تأثیرگذار نیست. به عنوان مثال اگر برای اطفای سوخت های سنگین نفتی که نمونه ای از مایعات قابل اشتعال هستند و در زمان سوختن گرمای زیادی تولید می کنند آب اضافه شود، آب سریع شروع به جوشیدن کرده و همین امر سبب بخار شدن آب و افزایش حجم بر روی حریق می شود.
در این حالت حادثه over flow بر روی سطح مایع اتفاق می افتد و سبب پیشرفت حریق می گردد. چون آب چگالی بیشتری نسبت به سایر مواد اشتعال زا دارد در پایین ترین سطح و مایع اشتعال زا بر روی سطح قرار می گیرد. بر اثر افزایش حجم سوخت شروع به لبریز شدن از ظرف می کند. به همین دلیل فوم عامل اصلی اطفاء حریق برای تمام خطرات بالقوه و یا مناطقی است که مایعات قابل اشتعال حمل، پردازش، ذخیره و یا به عنوان یک منبع انرژی استفاده می شوند.
حباب های تولید شده سیستم های اطفا حریق فوم از ترکیب کنسانتره فوم، آب و هوا تشکیل شده اند. در صورتیکه این سه ماده در نسبت صحیح مخلوط شوند، تشکیل یک پتو یکنواخت فوم می دهند. اطفای حریق با فوم بستگی به حباب های تولید شده دارد. حباب های تولید شده در زمان اطفاء مانند پتوی شناور با شکلی چسبنده بر روی سطح مایع مشتعل قرار می گیرند و مانع ورود هوا می شوند.
روکشی که بر روی سطح مایع اشتعال زا قرار می گیرد، از ورود بخارات قابل اشتعال به هوا جلوگیری کرده و در نتیجه بین سوخت و اکسیژن فاصله می اندازد. همین امر منجر به خفه شدن آتش و مهار حریق می شود. به دلیل درصد رطوبت بالای فوم، به خنک نمودن مایع سوختنی و یا هر شیئی گرم که در محیط موجود است کمک می کند.
روش عملکرد این سیستم اطفاء حریق به گونه ای است که در زمان اطفاء سیستم آب و فوم را به نسبتی که از قبل تعیین شده با یکدیگر ترکیب کرده و به وسیله شبکه لوله کشی به نازل های نصب شده در محیط رسانده و شروع به عملیات اطفاء می کند.
فومی که از نازل خارج می شود حاصل ترکیب محلول آب محتوی فوم با هوا است. در صورتیکه مواد قابل اشتعال از مواد نفتی قطبی تشکیل شده باشند، از فوم مقاوم در برابر حلال ها استفاده می شود. لوازم مورد استفاده در سیستم اطفاء فوم مشابه سیستم اطفاء حریق آب است، با این تفاوت که در سیستم اطفا فوم علاوه بر مخازن آب از نازل های فوم، پمپها، شیرهای اتوماتیک و مخازن مربوط به فوم استفاده می شود.
انتخاب کف آتش نشانی بستگی به مواد قابل اشتعال دارد. معمولاً سیستم اطفای حریق فوم برای اطفاء کلاس حریق نوع B (انبارهای مایعات قابل اشتعال، مخازن سوخت، سالن ترکیبات رنگ، آشیانه های هواپیماها، حلال ها و...) مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم های مورد استفاده جهت اطفاء حریق به صورت دستی (فوم موبایل ها، توربکس ها، نازل ها، انواع مانیتورها و...) و یا اتوماتیک (فوم چمبرها، شبکه های اسپرینکلر و...) هستند.
پیش از عملی شدن هر طرح و برنامه ای تعیین خطری که باید مورد حفاظت قرار گیرد، ضروری است. بنابراین در طراحی نهایی علاوه بر تعیین ابعاد محیط خطر موارد دیگری مانند: نوع سوخت، میزان دسترسی به منابع تغذیه، شرایط و طبقه بندی محیط، منبع آب و مشخصات شبکه آب سیستم دارای اهمیت زیادی می باشد.