اطفاء حریق گاز CO2، معمولاً از گاز دی اکسید کربن (CO2) در ترکیبات داخل کپسول های آتش نشانی استفاده می شود. کپسول آتش نشانی دی اکسید کربن خاموش کننده ای چند منظوره ای است که برای مقابله با خطرات ناشی از آتش سوزی مایعات قابل اشتعال، مواد کربن دار و حریق های الکتریکی بسیار مناسب می باشد.
ویژگی گاز دی اکسید کربن (CO2)
گاز CO2 گازی بدون رنگ، بدون بو، نارسانا، خشک و غیر مخرب، از نظر شیمیایی خنثی و یکی از آشناترین مواد شیمیایی است و به راحتی در دسترس می باشد. در زمان اطفاء به دلیل سنگین بودن این گاز از هوا، روی حریق را می پوشاند و با پایین آوردن سطح اکسیژن و دما که به سوختن کمک می کند سبب مهار آتش می شود.
روش عملکرد سیستم اطفاء حریق CO2
گاز دی اکسید کربن (CO2) با دو خاصیت ویژه از طریق خفه کردن و خنک نمودن منجر به اطفاء حریق می شود. پس از خاموش شدن آتش این گاز تبخیر شده و هیچ اثری از خود بر جای نمی گذارد. به همین دلیل به تمیز کاری کمتری نیاز دارد.
یکی از معایب بزرگ گاز co2 استفاده حجم زیادی از این گاز برای اطفای حریق است. از گاز دی اکسید کربن میبایست در مکان های امن استفاده کرد، زیرا غلظت طراحی گاز دی اکسید کربن برای اطفای حریق حداقل 34% است و این غلظت از گاز در کمتر از 30 ثانیه باعث مرگ می شود.
برای سیستم های گازی Co2 یک هشدار تاخیری پنوماتیکی و الزامات ایمنی زیادی در نظر گرفته شده است، تا قبل از تخلیه گاز تمامی افراد سریع از محل مورد نظر خارج شوند. گاز co2 به عنوان گاز سرد کننده قوی در محل پاشیده می شود که تماس مستقیم افراد با آن خطرناک است. در صورت حضور افراد در محل حریق، در هنگام تخلیه مواد حتماً از برخورد با آن جلوگیری شود.
به دلیل فشار بسیار بالای خاموش کننده دی اکسید کربن و همچنین مایع بودن این ماده، خاموش کننده CO2 مانومتر ندارد. حجم لازم برای گاز CO2 چهار برابر گاز هالون 1301 و دو برابر گاز FM200 است. این گاز بر روی حریق های کلاس A استاندارد آمریکایی NFPA و استاندارد اروپایی BS دارای تأثیر مثبت و روی حریق های کلاس B و C استاندارد آمریکایی NFPA و کلاس E استاندارد اروپایی BS دارای اثر عالی می باشد.
استفاده از گاز CO2 در حریق کلاس A (کاغذ، پارچه و...) باید در غلظت بالا انجام شود که معمولاً انجام این عمل پیشنهاد نمی شود. گاز CO2 در کپسول سیلندری تحت فشار حدود 750 psi در درجه حرارت معمولی نگهداری و در هنگام تخلیه منبسط شده و با افزایش حجم ناگهانی سبب برودت زیاد در محل نزول می شود.
به گونه ای که به صورت یخ خشک درآمده و به شکل ابری سفید محیط را می پوشاند و با جذب حرارت محیط به صورت گاز در می آید. غلظت طراحی گاز CO2 براساس NFPA-12 با توجه به نوع ماده حریق حداقل 34% و بالاتر است. سیستم اطفای حریق گاز CO2 بسته به نوع و مکان مورد استفاده در دو نوع پرفشار (HPCO2) و کم فشار (LPCO2) موجود می باشد.
سیستم اطفاء پرفشار (HPCO2) و سیستم اطفاء کم فشار (LPCO2) هر دو از نظر اطفا تأثیر یکسانی بر روی حریق دارند و هیچ کدام بر دیگری برتری ندارد.در مواقعی که نیاز به مقادیر زیاد گاز دی اکسید کربن باشد، سیستم اطفا حریق CO2 کم فشار بهترین گزینه جهت اطفا است. استفاده از سیستم اطفا حریق پر فشار CO2 در فضاهای کوچک و محدود توصیه می شود.