روش ها و وسایل زیادی وجود دارد که در صنعت ساختمان سازی، برای سهولت و ایمنی کار در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از این وسایل مهم، انکر بولت نام دارد. با اختراع انکر بولت، در نصب انواع سازه هایی مثل آسانسور، پله برقی و غیره تحولی ایجاد شد. انکر بولت در انواع مختلفی تولید می شود که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
انکر بولت برای اتصال عناصر سازه ای به بتن طراحی شده است.در صنعت ساختمان سازی، معمولا از انکر بولت برای اتصال فولاد به بتن استفاده می شود.
نحوه اجرای انکربولت به گونه ای است که یک سر انکربولت درون بتن قرار می گیرد و قسمت انتهایی آن در صفحات فولادی برای چفت و بست شدن به بتن قرار می گیرد.
انکر بولت ها، انواع متفاوتی دارد که هر نوع نسبت به شرکت سازنده آن، به صورت اختصاصی تولید می شود.
یک سر انکر بولت ها، رزوه شده می باشد که قابلیت نصب مهره و واشر را دارد. موارد مصرف انکربولت ها، گسترده است و می توان به استفاده در ساختمان های معمولی، نیروگاه های اتمی، سد ها و غیره اشاره کرد.
ولی استفاده اصلی این انکر بولت ها، قرار دادن ستون های فولادی روی فونداسیون بتنی است.
انواع انکر بولت:
ساده ترین نوع انکربولت ها، آنهایی هستند که قبل از عملیات بتن ریزی نصب می گردند. انکربولت ها، از یک پیچ و یک سر شش ضلعی تشکیل شده است و درون بتن قرار می گیرد.
انواع دیگری انکربولت وجود دارد که برخی از آنها، حاوی یک پیج خمیده و یک قسمت گیره ای شکل هستند که یکی از قوی ترین انواع انکر بولت ها، می باشند. ولی در حین قوی بودن، اجرا و نصب آن دشوار است.
در جاهایی که ماشین آلات سنگین روی کف بتنی قرار می گیرد، استفاده می شود. این نوع انکر بولت ها، در برابر زلزله مقاومت بالایی دارند.
پس از عملیات بتن ریزی انکر بولت ها، انکر بولت های شیمیایی و مکانیکی مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه با دو نوع شیمیایی و مکانیکی این محصول آشنا میشوید:
انکر بولت شیمیایی:
این نوع از انکر بولت به عنوان چسب کاشت هم شناخته می شود که برای قدرت چسبندگی بالاتر بین بتن و میلگرد قرار می گیرد و می تواند در عمق و قطر بدون محدودیت قرار گیرد.
انکربولت های شیمیایی یکی از قوی ترین نوع آنهاست که همانطور که گفته شده، نصب این نوع انکر بولت ها، سخت و دشوار است؛ زیرا ترکیب مواد شیمیایی این نوع انکربولت ها، بسیار خاص و منحصر به فرد است و زمان بندی دقیقی برای نصب دارد.
انکر شیمیایی تکنیکی برای اتصال به بتن و بسترهای مشابه است که انعطاف پذیری بیشتری نسبت به انکر مکانیکی فراهم می کند.
انکر بولت مکانیکی:
انکر بولت های مکانیکی، انکرهایی هستند که با استفاده از اصطکاک و نوعی حرکت در این نوع انکر، خود را در ماده پایه لنگر می اندازد تا مقادیر نگهداری را به دست آورند.
انکرهای مکانیکی از بیش از یک قسمت تشکیل شده اند و به قطعات انکر بولت های مکانیکی، امکان حرکت مستقل و ایجاد یک توسعه (انبساط) انکرهای مکانیکی را می دهد.
پس از قرار گرفتن در سوراخ در ماده پایه، انکر مکانیکی منبسط می شود. این فشار به دیواره سوراخ وارد می شود، اصطکاک ایجاد می کند و قدرت را نگه می دارد.
لنگرهای مکانیکی به شکلی طراحی شده اند که به سوراخ ماده پایه می روند، اما خارج نمی شوند. انکر بولت های مکانیکی به صورت نر و ماده وجود دارد.
برخی از انکر بولت های مکانیکی تنها در بتن های جامد و برخی در مواد پایه مثل بتن، آجر و بلوک مورد استفاده قرار می گیرد.
عوامل موثر در انتخاب نوع انکر بولت:
استاندارد انکر بولت:
استانداردهای بین المللی متفاوتی برای تولید انکربولت، وجود دارد که در ادامه با این استاندارد ها آشنا میشوید:
4 روش عملکرد انکر بولت:
چهار متود جهت گیرایی انکر بولت در بتن وجود دارد که در ادامه به معرفی و توضیح مختصری از آنها میپردازیم.
روش اصطکاکی و انبساطی:
در روش اصطکاکی و انبساطی، بعد از نصب و کاشت مصالح مورد نیاز پایه، اصطکاک پیدا کرده و بارهای متفاوت را تحمل می کند.
اکثرا انکرهایی که از جنس پلاستیک و فلزی هستند، انکرهای انبساطی میشناسند که نصب آن آسان است و به راحتی اجرا می شود.
روش چسبندگی:
همانطور که در بالا گفته شد، انکر بولت های شیمیایی، به چسب بتن و چسب کاشت هم شناخته شده است.
نحوه عملکرد این روش به این صورت است که در ابتدا بعد از کاشت موجب زیاد شدن چسبندگی میلگرد با مصالح پایه می گردد.
با انجام این کار، ظرفیت باربری بتن، افزایش میابد. استفاده از این روش نسبت به روش های دیگر مزیت هایی مانند محدودیت برای عمق و قطر انکر بولت دارد که باید در نظر داشت.
روش چفتی یا کلیدی:
در روش چفتی (کلیدی)، سوراخ هایی داخل مصالح پایه بتن وجود دارد. در این روش مصالح پایه، از قدرت باربری بالایی بهره مند هستند و ظرفیت بالایی از لحاظ دینامیکی را تا چندین برابر دارند.
همچنین لازم به ذکر است که با این روش امکان کاشت انکر بولت، در لبه مصالح را داراست.
روش ترکیبی چفتی و اصطکاکی:
این روش، همانطور که از اسمش پیداست، ترکیبی از روش چفتی و اصطکاکی است که با مصالح پایه گیرا می شود. پس می توان نتیجه گرفت که ظرفیت دینامیکی و باربری در این روش بسیار بالا می باشد.
کاربردهای انکر بولت:
انکر بولت کاربردهای متعددی در صنایع مختلف دارد
کمک به ساخت پنل های پیش ساخته بتنی که این پنل ها برای ساخت انواع دیوارها و سقف ها مورد استفاده قرار می گیرند.
کمک به نصب و اجرای نمای فلزی ساختمان که با استفاده از آهن کشی نما صورت می گیرد.
استفاده از انکر بولت ها جهت نصب پلیت های آهن کشی آسانسور و پله برقی که اینکار به جهت نصب ریل صورت می پذیرد.
کاربرد انکر بولت در مهار داربست فلزی مشاهده می شود. انکر بولت در این عملیات برای اتصال پایه ها و ستون ها و همچنین اتصال پلیت ها مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم لوله کشی و کانال کشی یکی دیگر از مواردی است که استفاده از انکر بولت ها در آن دیده می شود. انکر بولت ها در اینجا برای نصب و محکم کردن نگهدارنده ها و پوشش ها کاربرد دارند.
برای ساخت انواع تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و کارخانه ای از انکر بولت استفاده می گردد.
به جهت ریل گذاری خطوط مترو و راه آهن از انکر بولت استفاده می کنند. برای این کار ریل های آهن به چوب ها و به زمین بولت می شوند.
یکی دیگر از کاربردهای انکر بولت در نصب انواع جرثقیل های سقفی است.
برای نصب و اجرای تجهیزات بنادر که برای جابه جایی انواع کانتینرها عمل می کنند از انکر بولت استفاده می شود.
برای نصب انواع دکل های فلزی و بتنی مثل دکل های مخابراتی و برقی از انکر بولت بهره می گیرند.ساخت آشیانه هواپیما نیز یکی دیگر از موارد کاربرد انکر بولت در صنایع هواپیما سازی است.
نحوه کاشت انکر بولت
ساده ترین نوع کاش انکر بولت به این صورت است که اول روی مصالح می تواند بتن یا سفال یا آجر باشد که به راحتی از هر گونه گرد و غبار پاک می شود.
سپس با استفاده از نقشه عمق کاشت را سوراخ کرده و دستگاه را کاملا تمیز می کنند.بعد از آن انکر بولت را به راحتی با چکش به داخل سوراخ هدایت کرده و به روش اصطکاکی انبساطی با مصالح پایه گیرایی می یابد.
در روش اصطکاکی انبساطی بعد از وارد کردن انکر بولت به درون سوراخ مهره آن را محکم می کنند و به بیرون می کشند و آن را با فشار باز می کنند. انکر بولت درون مصالح منبسط شده و با مصالح پایه به اصطکاک می رسد و به این ترتیب درون مصالح محکم می شود.
نتیجه گیری:
انکر بولت یکی از وسایلی برای مقاوم سازی، چفت کردن بتن ها و ایمن سازی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد و در ساختمان سازی بسیار کاربرد دارد.