رسوب موم به تشکیل و رشد نهایی لایه های جامد روی سطح متصل به نفت خام اشاره دارد. رسوبات Wax از طریق حل شدن مولکول های موم به روش انتشار مولکولی تشکیل می شوند. رسوبات موم در لوله فقط زمانی می تواند ایجاد می شوند که دمای دیواره داخلی لوله، به کمتر از دمای ظاهر شدن موم (WAT) برسد. نماد WAT در واقع مخفف عبارت انگلیسی wax appearance temperature است.
مولکول های موم که در نزدیکی دیواره لوله رسوب می کنند، در قسمت سطح که دمای سردتری دارد، یک ماده ژله ای تولید می کنند. ژل تشکیل شده، یک جرم کریستالی مومی 3 بعدی است و حاوی مقدار قابل توجهی نفت بوده که در آن غوطه ور است. در شرایط عادی خنک سازی، دیواره داخلی لوله، درجه حرارت پایین تری نسبت به توده نفت دارد.
بنابراین، درجه رسوب ترکیبات مومی روی دیواره داخلی، بیشتر از دمای توده نفت خام است، با این حال، اجزای مومی محلول در توده نفت، بیشتر از دیواره داخلی لوله هستند. چنین پدیده هایی باعث ایجاد یک شیب غلظت اجزای مومی، بین توده نفت و رسوبات موجود روی دیواره می شود. شیب غلظت، باعث انتشار ترکیبات مومی از توده نفت به سمت دیواره لوله خواهد شد.
چندین مطالعه برای درک فعل و انفعالات بین ترکیب توده نفت خام (مانند سنگ کربناته و یا ماسه سنگ)، مواد اولیه برای ساخت لوله (فلزی، سرامیکی یا میکانیتی)، ترکیبات نفت خام (نمک ها، اسیدهای آلی، الکل ها و سایر واکنش دهنده های فعال کننده سطح) و همچنین انواع موم تولید شده (ماکرو کریستال های پارافین و موم با ساختار میکرو کریستالی)، انجام شده است.
طبق نتایج تحقیقات، گزارش شده است که دو عامل عمده در قابلیت مرطوب شوندگی در این فرآیندها تأثیر دارند:
خیس شدن یا مرطوب شوندگی سطح، تأثیر زیادی در تشکیل لایه های شدیدی موم پارافین دارد. مرطوب بودن یک سیستم، به تعامل نسبی بین مایعات (نفت / آب) و فاز جامد (سطح سنگ) اشاره دارد. هنگامی که مرطوب شدن کاهش می یابد، نیروهای آبگریز یک سطح کاهش پیدا می کند؛ و این عامل، باعث شروع رسوبگذاری موم روی دیواره های لوله می شود.
منابع سنگ بر اساس تمایل سنگ به فاز نفت یا آب معمولاً به سه حالت مرطوب با آب، یا مرطوب با نفت و یا مرطوب در حالت متوسط طبقه بندی می شوند. این تعاملات معمولاً به دو دسته تقسیم می شوند: