تولید شمش فولادی از ابتدا تا قیمت گذاری و عرضه آن در بازار

از جمله فرآورده های میانی نورد فولاد، شمش می باشد. این محصول به دو صورت بیلت و بلوم تولید می گردد.

شمش فولادی که به صورت بیلت تولید می گردد، تحت عنوان شمشال نیز شناخته می شود و دارای سطح مقطع دایره ای و یا مربعی شکل می باشد.

بیلت دارای عرض کمتر از 15 سانتی متر و سطح مقطع کمتر از 230 سانتی متر مربع است و از این رو بیشتر برای مصارف تولید میلگرد و سیم استفاده می شود.

شمش فولادی که به صورت بلوم تولید می گردد، تحت عنوان شمشه نیز شناخته می شود. بلوم نیز دارای سطح مقطعی کمتر 230 سانتی متر مربع است، اما عرض آن بیش از 15 سانتی مترمربع است.

شمش فولادی بلوم معمولا برای مصارف ساخت ریل قطار، سپری، ناودانی، قوطی، تیرآهن کاربرد دارد.

در کشور ما ایران، شمش آهن در کوره های قوس الکتریکی و القائی تولید می شود. بنابر تعریف، یک کوره ذوب وسیله (واحدی) است که قابلیت ایجاد حرارت لازم برای ذوب وزن معینی از فلز یا آلیاژ را با سرعت لازم و هزینه های قابل قبول دارد.

انتخاب کوره با توجه به هزینه، کیفیت فلز، نیازهای تولیدی و نوع آلیاژ تعیین می شود. انعطاف پذیری کوره در شرایط مختلف، برای انواع تولید مزیت محسوب می شود.

کوره ها از نظر کاربرد به سه گروه پیش گرم، ذوب و نگهدارنده و از لحاظ مصرف انرژی به دو دسته عمده (سوخت فسیلی، گرمایش الکتریکی) تقسیم بندی می شوند.

شمش آهن توسط فولاد سازان بزرگ، از جمله شرکت فولاد خوزستان، ذوب آهن اصفهان، شرکت مجتمع ویان همدان، فولاد پاسارگاد، فولاد کاوه جنوب، شرکت آهن و فولاد ارفع در کوره های قوس الکتریکی تولید می شود.

از شمش آهن جهت تولید، تیرآهن، مفتول، انواع میلگردهای ساده و آجدار، نبشی و ناودانی استفاده می شود.

تولید این کارخانجات به دو حالت عرضه می شود؛ فروش داخلی شمش آهن و عرضه آن در بورس کالا، فروش صادراتی شمش آهن.

فروش داخلی شمش آهن و عرضه آن در بورس کالا:
معمولا در هر هفته در دو و یا سه مرحله تولیدکنندگان فوق تولیدات خود را با تعیین قیمت فروش پایه بورس کالا و بر اساس دستورالعمل های وزارت صمت عرضه می نماید.

عمده خریداران، نورد کاران بزرگ کشور بوده و بدین طریق نوردکاران عمده مواد اولیه کارخانجات نورد را تامین می نمایند. عرضه شمش در پارتی های دو الی ده هزار تنی و قابل افزایش تا سه برابر می باشد.

با اعلام قیمت پایه در تابلو بورس خریداران به رقابت می پردازند و نسبت به تقاضا معمولا چند درصد بالاتر از قیمت پایه معاملات انجام می شود.

در صورت عدم تقاضا و یا تقاضای کمتر از پارتی تعریف شده و همچنین درخواست کمتر از قیمت پایه، معامله صورت نمی گیرد و فروش از تابلو، بدون معامله برداشته می شود.

این معاملات به صورت نقدی و اعتباری انجام می شود.عمده عرضه و بیشترین عرضه کننده و در نتیجه تعیین کننده قیمت شمش آهن در حال حاضر شرکت فولاد خوزستان می باشد.

در حال حاضر با توجه به تامین بیش از 97% موارد اولیه تولید شمش آهن در داخل کشور قیمت پایه داخلی ارزان تر از قیمت صادراتی با احتساب نرخ ارز نیمایی می باشد.

لذا با عنایت به افزایش تولید فولاد در سال های اخیر، واردات شمش آهن (که قبلا از کشور های آسیایی وارد می شد) به صفر رسیده و کشور از مرحله واردات به صادر کننده تبدیل گردیده است و در نتیجه آهن ساخته شده در چند سال اخیر با قیمت مناسب و قیمت کمتر از قیمت جهانی آهن به دست مصرف کننده نهایی می رسد.

فروش صادراتی شمش آهن:
شرکت های فوق مازاد بر نیاز کشور را معمولا از طریق مناقصه به کشورهای متقاضی واگذار می کنند و سبب ارزآوری می شوند.

بخش دوم تولید شمش آهن به روش تولید القائی می باشد. عمده این کارخانجات متعلق به بخش خصوصی بود و این شرکت ها در شهرهای بزرگ کشور از جمله مشهد، اصفهان، یزد، قم، تهران، تبریز، اردبیل و رشت اقدام به تولید می کنند. این شرکت ها تولیدات خود را به نوردکاران متوسط و کوچک عرضه می نمایند.

به منظور کاهش هزینه ها از جمله حمل و نقل، معمولا تولیدات شمش القائی هر استان در همان استان و استان های همجوار به مصرف می رسند.

مبنای قیمت این کارخانجات بر اساس عرضه و تقاضا بوده و در کل متناسب با قیمت فروش در بورس کالا می باشد و به اصطلاح قیمت این کالا در بورس کالا کشف می شود.

در کشور ما شمش فولادی به چه طریق تولید می شود؟
درکشور ما ایران، شمش آهن در کوره های قوس الکتریکی و القائی تولید می شود. بنابر تعریف، یک کوره ذوب وسیله (واحدی) است که قابلیت ایجاد حرارت لازم برای ذوب وزن معینی از فلز یا آلیاژ را با سرعت لازم و هزینه های قابل قبول دارد.

تولید شمش کارخانجات به چه صورت در بازار عرضه می شود؟
تولید این کارخانجات به دو حالت عرضه می شود؛ فروش داخلی شمش آهن و عرضه آن در بورس کالا، فروش صادراتی شمش آهن.