چسب پلی اورتان، به طور خلاصه PU و یا گاهی اوقات PUR نامیده می شود، که ماده ای تک جزئی با یک ترکیب ثابت نیست. بلکه پلیمری متشکل از واحدهای زنجیره آلی و متصل به اورتان و یا کاربامات ها می باشد. بیشتر پلی اورتان ها پلیمرهای ترموست می باشند و تحت حرارت نرم نمی شوند. البته امروزه پلی اورتان های ترموپلاستیکی که نرم نشوند؛ نیز تولید شده اند. پلیمرهای پلی اورتان از واکنش ایزوسیانات و پلی اول شکل می گیرد. هردوی ایزوسیانات و پلی اول، معمولا از دو گروه عاملی یا بیشتر به ازای هر مولکول استفاده می کنند.
چسبهای پلی اورتان برای چه مواردی استفاده می شوند؟
چسب پلی اورتان برای چسباندن تمام مواد طبیعی، متخلخل یا غیرمتخلخل از قبیل مواد چوبی، لاستیک، اپوکسی، چرم، کاشی، شیشه، بسیاری از پلاستیکها، بتن، آجر و … قابل استفاده می باشد. روی پلی پروپیلن، پلی اتیلن و مواد مشابه مثل تفلون و یا سیلیکون خیلی خوب عمل نمی کند و سطح مومی یا روغنی نیز از خود باقی نمی گذارد.
چسب های پایه پلی اورتان می توانند به هر دو صورت جامد و نسبتا انعطاف ناپذیر و یا الاستیک و انعطاف پذیر باقی بمانند. قطعه اصلی برخلاف چسبهای اپوکسی بدون باقی گذاشتن لکه و اثر تیغه از خط چسب قابلیت برش دارد. چسب پلی اورتان قابلیت سنباده خوری و رنگ پذیری دارد و چسبی انعطاف پذیر و بدون خاصیت شکنندگی است.
مزایای چسبهای پلی اورتان
مزیت عمده این چسب در برابر سایر چسب ها، قابلیت استفاده آن در شرایط با رطوبت بالا می باشد. در حقیقت برای استفاده نیازمند رطوبت می باشد و برای سرعت بخشیدن به گیرایی چسب به شرایطی نیاز دارد، که سایر چسب ها از قبیل اپوکسی نمی توانند استفاده شوند. این چسب ضد رطوبت و آب می باشد. پلی اورتان ها به طور کلی برای غوطه وری طولانی مدت در آب پیشنهاد نمی شوند، مگر اینکه از رنگ و یا محافظی ضد رطوبت و آب هم استفاده شده باشد.
به اکثریت مواد چسبیده می شود و می تواند مواد مختلف را به هم بچسباند. مواد بدون تخلخل را از قبیل فلز به چوب و یا آینه به دیوار را نیز به خوبی بهم می چسباند. به هیچگونه ماده افزودنی نیاز ندارد و به طور مستقیم آماده مصرف می باشند. در چگالی ها و بسته بندی های مختلفی عرضه می شوند.
بعضی ترکیبات مدت زمان کارکرد حدود 20 دقیقه یا کمی بیشتر دارند. این مدت زمان به شما راحتی استفاده برای اعمال و گیرایی چسب می دهد. بسته به نوع چسب می توان سرعت بسته شدن و گیرایی چسب را سرعت بخشید و مادامی که مراحل گیرایی چسب کامل شود، به کاربر اجازه می دهد تا به کار خود ادامه دهد.
چسب پلی اورتان به عنوان چسب گرمانرم شناخته می شود که به راحتی می تواند دو قطعه را بهم متصل نماید. زمانیکه چسب سرد می شود و ادامه روند گیرایی خود را به مدت چند روز طی کند به نهایت مقاومت خود می رسد. اگر چسب پلی اورتان به درستی استفاده شود، اتصالات خیلی قوی ایجاد می کند.
در محدوده دمایی وسیعی قابل اعمال است. بعلت مقاومت به اشعه ماورابنفش خورشید بالا، برای استفاده در فضاهای خارج بسیار مناسب می باشد. حلالی ندارد و تولیدکننده ترکیبات آلی فرار به میزان کم می باشد. 100 درصد جامد می باشد درنتیجه بعد از استفاده دچار واکشیدگی و یا ترک نمی شود
معایب چسب پلی اورتان
استحکام چسب پلی اورتان به اندازه اپوکسی نمی رسد. اما چسب پلی اورتان بر خلاف چسب اپوکسی که روی فلزات استحکامات بالایی به وجود می آورد، روی چوب اثر فوق العاده ای دارد. پلی اورتان در مقایسه با سایر چسبهای مورد استفاده در صنعت چوب، به دلیل ویژگیهایی که دارد قدرت بالایی در چسباندن مقاطع انتهایی دارد.
در محل های خشک برای گیرایی نیازمند کمی رطوبت می باشد. مدت نگهداری چسب پلی اورتان محدود و کمتر از یکسال می باشد و در صورتی که یکبار باز شوند و رطوبت به آن نفوذ کند ممکن است خراب شود.
تماس طولانی مدت و یا تکرار تماس با پوست ممکن است منجر به بروز حساسیت پوستی و …. گردد. بعد از گیرایی کامل چسب پلی اورتان بسیار ایمن می باشد ولی فاز و مرحله میانی بسیار سمی و سرطان زاست.
به این معنی است که استفاده از چسب پلی اورتان نیازمند دقت و احتیاط بالاست و بهتر است در حین استفاده از تماس با دست جلوگیری شود و تا حد امکان بخارات ناشی از آن استنشاق نشود.
تمیز نمودن چسب پلی اورتان از روی دست خیلی دشوار می باشد در نتیجه استفاده از دستکش توصیه می شود. استون و تینر برای تمیز نمودن چسب پلی اورتان تا قبل از گیرایی کامل آن مناسب است.