امروزه شاید یکی از مسائل و دغدغه مهندسین عمران تشخیص صحیح مصالح از نظر استاندارد بودن یا نبود آن است یا گاهی دیده می شود.
برخی پیمانکارا برای سود بیشتر مصالح بی کیفیت ولی شبیه مصالح باکیفیت را استفاده می کنند که تشخیص این موارد در بعضی مواقع بسیار سخت می باشد ولی برخی از موارد با مطالعه و تجربه قابل تشخیص می باشد.
میلگردها در اندازه(قطر) متفاوت ساخته می شوند و از لحاظ ساختمان داخلی(آنالیز میلگرد)، وابسته به محل بکارگیری و یا کشوری که قرار است بکار گرفته شود متفاوت است.
انواع میلگردها بر اساس استاندارد و آنالیز قدیمی:
انواع میلگردها بر اساس استاندارد و آنالیز جدید:
نکته 1:
در بازار، معمولا میلگردها را با نام و استاندارد قدیم می شناسند اما در حال حاضر تمام میلگردهای بازار تابع استاندارد جدید هستند.
به عنوان مثال وقتی نام "میلگرد A2" را می شنوید بدانید که منظور همان "میلگرد آج 340" می باشد و منظور از "میلگرد A3"، همان "میلگرد آج 400" می باشد که فقط نام ها ثابت مانده ولی آنالیز و استاندارد آنها کاملا متفاوت می باشد.
طرز تشخیص میلگرد نوع A2 "آج 340" از A3 "آج 400":
همانطور که ذکر شد میلگردهای گروه A1 که از جنس فولاد نرم هستند معمولا به شکل صاف (بدون آج) تولید می شوند و به دلیل نداشتن آج کاملا قابل تشخیص می باشند
اما سؤال اساسی اینست که چطور می توان میلگرد نوع A2 "آج 340" از A3 "آج 400" تشخیص داد؟
مطابق استاندارد ملی و مبحث نهم، میلگرد A3 دارای آج جناقی( 7و8) می باشد ولی میلگرد A2 داری آج مارپیچ موازی می باشد.
میلگرد A3 شکننده است. اما میلگرد A2 انعطاف پذیرتر است. یعنی خم شدنش با نرمی همراه است.
نکته 1:
میلگردهای "آج 340" یا( A2 قدیم)، به صورت مستقیم آج زنی می شوند ولی در نوع "آج 400" یا ( A3 قدیم)، بعد از عملیات آج زنی، وارد مرحله دیگری بنام خنک کاری می شوند.
و عملیات خنک کاری توسط پاشش آب و یا در معرض مجاورت هوا انجام می شود. بخاطر این عملیات، میلگردها به رنگ سیاه تبدیل می شوند.
نکته 2: مطابق استاندارد آج این نوع میلگردها با هم متفاوت است ولی به دلیل سوء استفاده برخی تولید کنندگان از همین مطالب، میلگردهایی در بازار عرضه می شود.
که مثلا از آج استاندارد A3 استفاده شده ولی مقاومت فیزیکی و شیمیایی آن با میلگرد A2 سازگارمی باشد.
نکته 3:
اگر مجری سازه ای هستید یا ناظر باید به نوع آرماتور مصرفی در سازه که طراح مد نظر داشته توجه کنید و در صورت مشخص نشدن در نقشه ها آن را از طراح مطالبه کنید.
چرا که به طور مثال اگر سازه بر اساس میلگرد A2 طراحی شود و در اجرا از میلگرد A3 استفاده شود به لحاظ اینکه مقاومت تسلیم زیادتری دارد سازه پر فولاد شود.
که این خلاف آیین نامه و مباحث نظام مهندسی است یا بلعکس اگر به جای میلگرد A3 از A2 استفاده شود سازه آن مقاوت لازم را نخواهد داشت.
نکته 4:
هنگام تهیه میلگرد از کارخانجات معتبر تولید میلگرد استفاده کنید چرا که ممکن است افراد سود جو اقدام به تهیه میلگرد A2 با آج جناقی بکنند.
نکته 5:
اگر ناظر سازه هستید و به نوع میلگرد شک کردید ولی از نظر ظاهری ایرادی نداشت نمونه میلگرد ها را به آزمایشگاه برای تشخیص صحیح ارائه بدهید.
در هرصورت مطابق آئین نامه باید با انجام آزمایشات نوع میلگرد را مشخص کرد.