اچ پی ام سی (HPMC) نام اختصاری هیدروکسی پروپیل متیل سلولز است که به عنوان هیپروملوز نیز شناخته می شود.
اچ پی ام سی یک پلیمر نیمه سنتتیک، خنثی و ویسکوالاستیک است که به عنوان قطره چشمی استفاده می شود و همچنین به عنوان یک ماده موثر برای تحویل کنترل شده داروهای خوراکی در انواع محصولات تجاری یافت می شود.
به عنوان یک افزودنی غذایی، هایپرملوز یک ماده امولسیون کننده، ضخیم کننده و سوسپانسیون کننده است که جایگزینی مناسبی برای ژلاتین حیوانی است و با شماره E464 شناخته می شود.
اچ پی ام سی (HPMC) چیست؟
این ترکیب به گروه اترهای سلولزی تعلق دارد که در آنها گروه های هیدروکسیل با یک یا چند گروه از سه گروه هیدروکسیل موجود در حلقه سلولز جایگزین شده اند.
HPMC یک پلیمر آب دوست (محلول در آب)، زیست تخریب پذیر و زیست سازگار است که طیف گسترده ای از کاربردها مانند تحویل دارو، رنگ سازی، تولید مواد آرایشی، چسب، پوشش، کشاورزی و منسوجات دارد.
اچ پی ام سی همچنین در حلالهای آلی قطبی محلول است و استفاده از حلال های آبی و غیر آبی را امکان پذیر می سازد.
این ترکیب حلالیت منحصر به فردی در حلالهای آلی گرم و سرد دارد و در مقایسه با سایر همتایان متیل سلولز دارای حلالیت آلی و انعطاف پذیری حرارتی است و با گرم شدن تا دمای ژلاسیون 75-90 سانتی گراد ژل ایجاد می کند.
ویژگیهای اچ پی ام سی (HPMC):
اچ پی ام سی یک ماده جامد است و از نظر ظاهری پودری سفید و بژ است و ممکن است به صورت گرانول باشد.
این ترکیب هنگامی که در آب حل شود، کلوئید تشکیل می دهد. این ماده غیر سمی و قابل احتراق است و می تواند با عوامل اکسید کننده واکنش شدیدی نشان دهد.
هیپروملوز در یک محلول آبی، مانند متیل سلولز، خاصیت ژل شدن گرمایی از خود نشان می دهد. یعنی وقتی محلول تا دمای بحرانی گرم می شود محلول به صورت یک توده غیر قابل جریان اما نیمه انعطاف پذیر تجمع می یابد.
کاربردهای اچ پی ام سی (HPMC):
زمینه های کاربردی زیادی برای هایپرملوز وجود دارد که شامل موارد زیر است:
کاربرد اچ پی ام سی (HPMC) در صنایع مختلف:
دانشمندان خدمات تحقیقات کشاورزی در حال بررسی استفاده از HPMC گیاهی به عنوان جایگزینی برای گلوتن در تهیه نان های جو دوسر و سایر نان ها هستند.
مانند گلوتن، HPMC می تواند حباب های هوا را که توسط مخمر تشکیل شده است در خمیر نان به دام بیندازد و باعث افزایش حجم نان شود.
این ماده در مصالح ساختمانی مانند چسب کاشی استفاده می شود که در آن به عنوان اصلاح کننده رئولوژی و ماده نگهدارنده آب استفاده می شود. از نظر عملکردی HPMC بسیار شبیه HEMC (هیدروکسی اتیل متیل سلولز) است.
محلولهای هایپرملوز به عنوان یک جایگزین نیمه سنتتیک اشک مصنوعی تائید شده است. ساختار مولکولی آن بر یک ترکیب سلولوئیدی پایه است که بسیار محلول در آب است.
این ترکیب باعث روانکاری قرنیه می شود در نتیجه منجر به کاهش تحریک چشم و جلوگیری از خشکی چشم می شود.
علاوه بر استفاده در قطره های چشمی، از هایپرملوز به عنوان ماده کمکی در فرمولاسیون قرص خوراکی و کپسول استفاده شده است، جایی که بسته به درجه، به عنوان ماده آزاد کننده کنترل شده عمل می کند تا انتشار یک ترکیب دارویی در دستگاه گوارش را به تأخیر بیندازد.
این ترکیب برای بهتر شدن طعم به شربت های میوه ای اضافه می شود. هیدروکسی پروپیل متیل می تواند به عنوان تثبیت کننده های امولسیون و غلیظ کننده سس ها و سس گوجه فرنگی عمل کند.
همچنین می توان از این ترکیب برای ذخیره ماهی های منجمد استفاده کرد تا مانع از تغییر رنگ و کیفیت این محصولات شود.
عوارض اچ پی ام سی (HPMC):
علائم واکنش آلرژیک نسبت به این ترکیب شامل بثورات پوستی، خارش، قرمزی پوست، تاول زایی، خس خس سینه، تنگی در قفسه سینه یا گلو، مشکل تنفسی و گرفتگی صدا غیرمعمول یا تورم دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو است.
تغییر در بینایی، درد چشم، یا تحریک بسیار بد چشم نیز می تواند با استفاده از قطره های چشمی حاوی این ترکیب ایجاد شود.