پتاسیم سدیم تارتارات و کاربرد آن

پتاسیم سدیم تارتارات یا نمک راشل، نمک ارگانیک سدیم و پتاسیم اسید ال- تارتاریک است که اولین بار در سال 1675 در فرانسه کشف شد.

پتاسیم سدیم تارتارات نمک مزدوج اسید تارتاریک و جزء اولین موادی است که برای نشان دادن اثر پیزو الکتریک کشف شد.

این خاصیت منجر به استفاده گسترده نمک راشل در میکروفون ها، گرامافون کریستالی و هدفون ها در دوران رونق تولید وسایل الکترونیکی پس از جنگ جهانی دوم از اواسط قرن بیستم شد. این مبدل ها با بازدهی خوب بسیار مورد استقبال قرار گرفتند.

شایان ذکر است که مبدل های تولید شده با پتاسیم سدیم تارتارات مقاومت کمی دارند و در صورت نگهداری در آب و هوای مرطوب خراب می شوند.

خواص فیزیکی پتاسیم سدیم تارتارات چیست ؟
پتاسیم سدیم تارتارات پودر کریستالی سفید یا بی رنگ است که با استفاده از مواد اولیه طبیعی تارتاریک حاصل می شود.

این ترکیب در صنعت گچ و سیمان برای تنظیم زمان سخت شدن و کنترل حجم نهایی مورد استفاده قرار می گیرد.

نمک راشل با استفاده از ماده اولیه تارتار با حداقل مقدار اسید تارتاریک 68٪ که در آب حل می شود، تولید می شود.

کریستال های بزرگ پتاسیم سدیم تارتارات در شرایط کاهش جاذبه و همرفت روی صفحه Skylab تشکیل می شوند.

وزن مخصوص نمک راشل در حدود 1.79 و نقطه ذوب آن تقریبا 75 درجه سانتی گراد است و طعم خنک کننده و شور دارد. نمک راشل نباید با نمک سنگ که شکل معدنی کلرید سدیم است اشتباه گرفته شود.

کاربرد نمک راشل:
پتاسیم سدیم تارتارات یا نمک راشل در پزشکی به عنوان داروی مسهل استفاده می شود. این ماده در فرآیند آبکاری نقره آینه مورد استفاده قرار گرفته و در آزمایشگاه ها به عنوان جزئی از محلول فهلینگ (معرف برای کاهش قندها) بکار می رود.

محلول فهلینگ معرفی است که برای جداسازی گروه های فعال کتونی و کربوهیدرات های محلول در آب استفاده می شود و به عبارتی معرف هیدروکربن ها محسوب می شود.

نمک راشل در آبکاری، در وسایل الکترونیکی و پیزو الکتریک و به عنوان یک تسریع کننده احتراق در کاغذهای سیگار (شبیه به یک اکسید کننده در تجهیزات پیروتکنیک) استفاده می شود.

نمک راشل در آب انحلال پذیری خوبی دارد و با افزودن یک اسید قوی مانند هیدروکلریک اسید به اسید تارتاریک تبدیل می شود.

در سنتز آلی پتاسیم سدیم تارتارات یا نمک راشل در محیط آبی برای تجزیه امولسیون ها، به ویژه برای واکنش هایی که در آن از یک معرف هیدرید بر پایه آلومینیوم استفاده شده است، کاربرد دارد.

نمک راشل در صنایع غذایی نیز حائز اهمیت است. این ماده در صنعت تولید پکتین، تولید ژله، تولید کاغذ سیگار، صنایع گالوانیزه و تولید خمیردندان کاربرد دارد.

این ترکیب در کریستالوگرافی پروتئین یک رسوب معمولی است و همچنین یکی از ترکیبات معرف Biuret است که برای اندازه گیری غلظت پروتئین استفاده می شود.

نمک راشل نگهدارنده یون های مس در محلول هایی با pH قلیایی است. این ماده در تهیه معرف Lowry برای تعیین غلظت پروتئین میکروزومال در میکروزوم های کبدی موش استفاده می شود.