اسپینوساد (Spinosad) یک سم طبیعی است که از تخمیر بی هوازی توسط باکتری های خاکزی به نام ساکاروپلی سپورا اسپینوسا تولید می شود.
بنابراین مانند سموم شیمیایی عوارض گسترده ای برای موجودات و محیط زیست ندارد. این حشره کش با نام اسپانسر نیز در بازار خرید و فروش می شود.
اسپینوساد برای کنترل آفاتی نظیر پروانه سانان، مگس، ریشک بال، قاب بالان، راست بالان، پرده بالان و چند نوع دیگر از آفات در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد.
این آفت کش با اثرات تماسی - گوارشی عمل کرده و با ایجاد اختلال در گیرنده های استیل کولین موجب فلجی حشرات شده و آنها را از بین می برد. قیمت خرید و فروش اسپینوساد بر اساس شرکت سازنده و تغییر قیمت دلار در بازار متفاوت خواهد بود.
موارد مصرف سم حشره کش اسپینوساد:
این سم در ایران برای از بین بردن کرم غوزه در پنبه و در سایر کشورها برای کنترل تریپس گل غربی در گیاهان زینتی کاربرد دارد.
این سم را می توان برای چمن ها، سبزیجات باغی و درختان میوه نیز مورد استفاده قرار داد و به دلیل دوره کارنس کوتاه خصوصا برای گوجه فرنگی بسیار مورد توجه است.
این سم بر روی مراحل مختلف حشره یعنی تخم، لارو و حشره بالغ موثر است. برای از بین بردن کامل حشرات تخم ها باید به طور مستقیم سمپاشی شوند ولی تماس لارو و حشرات بالغ با سم نیز آنها از بین می برد. اسپینوساد یک سم سیستمیک نیست بنابراین نفوذ و انتشار آن به داخل بافت گیاه محدود می باشد.
روش و زمان مصرف سم حشره کش اسپینوساد:
با مشاهده اولین پوره یا حشره بالغ در مزارع و باغ ها باید اقدام به سم پاشی نمایید. برای کسب بهترین نتیجه 2 الی 3 بار سم پاشی به فاصله 7-5 روز برای کنترل سریع آفت توصیه می شود.
علاوه بر این برای کاهش احتمال مقاومت نسبت به این حشره کش با مشورت کارشناسان از برنامه مدیریت مقاومت استفاده کنید. این سم محیط زیست دوست است و سمیت آن برای حشرات مفید محیط ناچیز است.
احتیاط های لازم حین مصرف حشره کش اسپینوساد:
یکی از نکات منفی در رابطه با این حشره کش در ایجاد پناهگاه هایی عاری از سم در برخی از گیاهان است که می تواند باعث از بین رفتن گیاه علیرغم سمپاشی شود.
از سم پاشی گیاهان با این سم بیش از سه بار متوالی باید خودداری شود و حداکثر دفعات مجاز سم پاشی با حشره کش اسپینوساد 6 بار در سال است.
اسپینوساد قابلیت اختلاط با تعداد زیادی از سموم و کودها را دارد ولی قبل از سم پاشی گسترده تحمل گیاهان به سموم را در یک سطح کوچک بررسی کنید.
برای اثربخشی بهتر از سمپاشی تحت تابش شدید نور خورشید و سمپاشی گل های بازشده خودداری کنید.
مشاهده شده که این حشره کش بر روی بعضی از گیاهان مانند بنفشه آفریقایی لکه های سوختگی ایجاد می کند.
مانند هر سم دیگری هنگام سمپاشی از وسایل حفاظت شخصی مانند ماسک و دستکش استفاده کنید تا امکان مسمومیت با آن به حداقل برسد.
ملاحظات زیست محیطی حشره کش اسپینوساد:
میزان سمیت اسپینوساد برای پستانداران 5000-3783 میلی گرم بر کیلوگرم، برای پرندگان2000-5156 میلی گرم بر کیلوگرم، برای ماهی ها 30 -5/3 میلی گرم بر لیتر و برای دافنی ها 14میلی گرم بر لیتر می باشد.
بر همین اساس برای ماهی ها و موجودات آبزی بسیار خطرناک است و باید از آلوده شدن آب های سطحی و نهرها با سمپاشی یا شستشوی ظروف آلوده سم خودداری نمود.
پس از سمپاشی تا دو هفته باید زنبورها را از منطقه دور کرد ولی برای سایر حشرات مفید سمیت آن سپس از خشک شدن از بین خواهد رفت
این سم در محیط زیست پایدار نیست و در خاک تجزیه می شود. اسپینوساد حلالیت کمی در آب دارد و برای آن آبشویی اتفاق نمی افتد و پس از خشک شدن در مقابل باران شویی نیز مقاوم است.
این سم به محض ورود به بدن حیوانات به سرعت متابولیزه و دفع شده و برای پستانداران و پرندگان سمی نیست.
روش نگهداری حشره کش اسپینوساد:
سم را در ظروف در بسته و در انبارهای قفل شده خنک به دور از تابش نور خورشید و دسترسی حیوانات و کودکان نگهداری کنید.